Büyükşehir belediyesi tarafından, belediye sınırları dışında kalan ilçe belediyelerine maddi destek sağlandığı görülmüştür.

5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun “Diğer hükümler” başlıklı 28’inci maddesinde, Belediye Kanunu ve diğer ilgili Kanunların bu kanuna aykırı olmayan hükümlerinin ilgisine göre büyükşehir ve ilçe belediyeleri hakkında da uygulanacağı, 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun “Meclisin görev ve yetkileri” başlıklı 18’inci maddesinin (p) bendinde de, Yurt içindeki ve Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının izniyle yurt dışındaki belediyeler ve mahallî idare birlikleriyle karşılıklı iş birliği yapılmasına; kardeş kent ilişkileri kurulmasına; ekonomik ve sosyal ilişkileri geliştirmek amacıyla kültür, sanat ve spor gibi alanlarda faaliyet ve projeler gerçekleştirilmesine; bu çerçevede arsa, bina ve benzeri tesisleri yapma, yaptırma, kiralama veya tahsis etmeye karar vermenin Belediye meclisinin görev ve yetkileri arasında olduğu ve “Diğer kuruluşlarla ilişkiler” başlıklı 75’inci maddesinin (a) bendinde, Belediyenin, belediye meclisinin kararı üzerine yapacağı anlaşmaya uygun olarak <u>görev ve sorumluluk alanlarına giren konularda</u>; Mahallî idareler ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarına ait yapım, bakım, onarım ve taşıma işlerini bedelli veya bedelsiz üstlenebileceği veya bu kuruluşlar ile ortak hizmet projeleri gerçekleştirebileceği ve bu amaçla gerekli kaynak aktarımında bulunabileceği belirtilmiştir. 5393 sayılı Kanun’un “Belediyenin görev ve sorumlulukları” başlıklı 14’üncü maddesinin beşinci fıkrasında ise, Belediyenin görev, sorumluluk ve yetki alanının belediye sınırlarını kapsadığı ifade edilmiş ve “Acil durum planlaması” başlıklı 53’üncü maddesinin son fıkrasıyla da Belediyenin, <u>belediye sınırları</u> <u>dışında</u> yangın ve doğal afetler meydana gelmesi durumunda, bu bölgelere gerekli yardım ve destek sağlayabileceği belirtilerek sorumluluk ve yetki alanının belediye sınırlarını kapsadığı hükmüne istisna getirilmiştir.

Yukarıda yer alan mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, belediyenin diğer kuruluşlarla ilişkileri, belli şartlara bağlanmış olup görev ve sorumluluk alanına giren konularla sınırlandırılmıştır. Görev ve sorumluluk alanı ise istisna hükmü hariç, belediye sınırlarını kapsamaktadır. Ayrıca Kanun’un 18’inci maddesinde düzenlenen Belediyelerin diğer belediyelerle karşılıklı iş birlikleri, ekonomik ve sosyal ilişkileri geliştirmek amacıyla kültür, sanat ve spor gibi alanlarda faaliyet ve projeler için arsa bina ve benzeri tesislere ilişkin işlemleri kapsamalıdır.

Yapılan incelemede, İdare tarafından belediye sınırları dışında kalan detaylı bilgisi aşağıdaki tabloda gösterilen Nurhak, Ardahan ve Fındıklı Belediyelerine ortak hizmet protokolü kapsamında yol yapım ve tadilat işi için hakediş bedeli ödemesi yapıldığı görülmüştür.

‌Tablo 13:Belediye Sınırları Dışında Kalan İlçe Belediyelerine Yapılan Yardımlar

Kamu İdaresi cevabında, 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 75’inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine değinilerek madde gerekçesinin “ Belediye hizmetlerinin etkili, verimli, ekonomik, hızlı ve uyum içerisinde yürütülebilmesi için belediyelerin diğer mahallî idareler ve merkezî idare kuruluşları ile ortak proje gerçekleştirebilmesi ve bu amaçla kaynak aktarımında bulunma; bina, tesis, araç ve personel tahsis etme; süresi yirmi beş yılı geçmemek üzere taşınmaz mal tahsis etme imkânı getirilmektedir.” şeklinde ifade edildiği, 5393 sayılı Kanun’un 75/a maddesine göre yapılacak ortak hizmet projelerinin Kanun gerekçesi de dikkate alındığında diğer mahalli idarelerin 5393 sayılı Kanun’un “Belediyenin görev ve sorumlukları” başlıklı 14’üncü maddesinin uygulanabilirliği ve çağdaş mahallî idare vizyonuna uygun olarak Belediyece meclis kararına istinaden yapıldığı ifade edilmiştir. Ancak 5393 sayılı Kanunun 75’inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde ortak hizmet projelerinin Belediyenin görev ve sorumluluk alanlarına giren konulardan olacağı belirtilmiş, yine aynı Kanun’un “Belediyenin görev ve sorumlulukları” başlıklı 14’üncü maddesinin beşinci fıkrasında da, Belediyenin görev, sorumluluk ve yetki alanının belediye sınırlarını kapsadığı ifade edilmiştir. Dolayısıyla Büyükşehir Belediyesinin yetki ve sorumluluk alanının büyükşehir sınırları olduğu dikkate alındığında, sınırları dışında kalan belediyelere ortak hizmet protokolü kapsamında yol yapım ve tadilat işi için hakediş bedeli ödemesi yapılmasının mevzuata uygun olmadığı değerlendirilmektedir.

Büyükşehir Belediyesinin yetki ve sorumluluk alanının büyükşehir sınırları olduğu dikkate alındığında, bu sınırların dışında yapılacak yardımların 5393 sayılı Kanun’un 18’inci maddesinin (p) bendi ile 53’üncü maddesine uygun şekilde yapılması gerekmektedir.