Büyükşehir Belediyesi tarafından ihalesi yapılan yapım işlerinde fiyat farkı ödenmesi ve iş artışı yapılması nedenleriyle kümülatif hakediş tutarının poliçedeki sigorta bedelini aştığı durumlarda sigorta bedelinin artırılmadığı görülmüştür.

4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “İş ve işyerinin sigortalanması” başlıklı 9’uncu maddesinde;

“Yapım işlerinde yüklenici; işyerlerindeki her türlü araç, malzeme, ihzarat, iş ve hizmet makineleri, taşıtlar, tesisler ile sözleşme konusu iş için, işin özellik ve niteliğine göre ihale dokümanında belirtilen şekilde, işe başlama tarihinden geçici kabul tarihine kadar geçen süre içinde oluşabilecek deprem, su baskını, toprak kayması, fırtına, yangın gibi doğal afetler ile hırsızlık, sabotaj gibi risklere karşı, geçici kabul tarihinden kesin kabul tarihine kadar geçecek süreye ilişkin ise kapsamı ihale dokümanında belirtilen genişletilmiş bakım devresi teminatını içeren sigorta yaptırmak zorundadır” hükmü yer almaktadır.

Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin “İş ve işyerlerinin korunması ve sigortalanması” başlıklı 9’uncu maddesinin birinci ve ikinci fıkralarında ise;

“(1)Yüklenici, işyerindeki her türlü araç, malzeme, ihzarat, iş ve hizmet makineleri, taşıtlar, tesisler ile sözleşme konusu yapım işinin korunmasından 43 üncü madde hükümleri dikkate alınmak şartı ile işe başlama tarihinden kesin kabul tarihine kadar sorumludur. Bu sebeple yüklenici, 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun 9 uncu maddesi hükümleri dâhilinde; işyerlerindeki her türlü araç, malzeme, ihzarat, iş ve hizmet makineleri, taşıtlar, tesisler ile sözleşme konusu iş için, işin özellik ve niteliğine göre ihale dokümanında belirtilen şekilde, işe başlama tarihinden geçici kabul tarihine kadar geçen süre içinde oluşabilecek deprem, su baskını, toprak kayması, fırtına, yangın gibi doğal afetler ile hırsızlık, sabotaj gibi risklere karşı “inşaat sigortası (bütün riskler)”, geçici kabul tarihinden kesin kabul tarihine kadar geçecek süreye ilişkin ise yürürlükteki İnşaat Sigortası (Bütün Riskler) Genel Şartları çerçevesinde kapsamı ihale dokümanında belirtilen genişletilmiş bakım devresi teminatını içeren sigorta yaptırmak zorundadır.

(2) Sigortaya esas alınacak bedeller, işin kendisi için sözleşme bedeli, her türlü araç, malzeme, ihzarat, iş ve hizmet makineleri, taşıtlar, tesisler ve benzeri için ise piyasa rayiçlerine göre hesaplanan bedellerdir. Ödenen toplam hakediş tahakkuk tutarının (fiyat farkları dahil) poliçedeki sigorta bedelini aşması ve/veya poliçede öngörülen sigorta bitiş tarihinin süre uzatımı veya cezalı çalışma sebebiyle aşılması hallerinde, zeyilname ile sigorta bedelinin artırılması ve/veya sigorta süresinin uzatılması zorunludur” düzenlemesi yapılmıştır.

Yukarıda yer alan mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, yapım işlerinde yüklenici deprem, su baskını, toprak kayması, fırtına ve yangın gibi doğal afetler ile hırsızlık, sabotaj gibi risklere karşı işyerindeki her türlü, araç, malzeme, ihzarat, iş ve hizmet makineleri, taşıtlar, tesisler ile yapım işinin korunmasından sorumludur. Bu nedenle, işyeri teslim tarihinden geçici kabul tarihine kadar inşaat sigortası (bütün riskler), geçici kabul tarihinden kesin kabul tarihine kadar geçecek süreye ilişkin ise kapsamı ihale dokümanında belirtilen genişletilmiş bakım devresi teminatını içeren sigorta yaptırmak zorundadır.

Ayrıca kümülatif hakediş bedeli, sigortaya esas bedeli aştığı taktirde sigorta bedelinin zeyilname düzenlenerek güncellenmesi gerekmektedir.

Yol Yapım Bakım ve Onarım Daire Başkanlığı tarafından ihale edilen devam eden ve geçici kabülü yapılan işlerden all-risk sigortası biten ve zeyilname ile sigorta süresi uzatılmayan işler aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

‌Tablo 11:Yol Yapım Bakım ve Onarım Daire Başkanlığı Tarafından İhale Edilen Devam Eden ve Geçici Kabülü Yapılan İşlerden All-Risk Sigortası Biten ve Zeyilname ile Sigorta Süresi Uzatılmayan İşler

Fen işleri Daire Başkanlığı tarafından ihale edilen devam eden ve geçici kabülü yapılan işlerden all-risk sigortası biten ve zeyilname ile sigorta süresi uzatılmayan işler aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

‌Tablo 12:Fen İşleri Daire Başkanlığı Tarafından İhale Edilen Devam Eden veya Geçici Kabülü Yapılan İşlerden All-Risk Sigortası Biten ve Zeyilname ile Sigorta Süresi Uzatılmayan İşler

Yukarıda yer alan tablolarda görüleceği üzere devam eden işlerin all-risk sigorta poliçeleri zeyilname ile uzatılmamıştır ve geçici kabulü yapılan bazı işlerde all-risk sigorta poliçelerinin bitim tarihi geçici kabul tarihinden gelmektedir.

Aşağıdaki tabloda Fen İşleri Daire Başkanlığı tarafından ihale edilen işlerden All-Risk sigortası teminat tutarının son hakedişin kümülatif tutarını karşılamayan işler listelenmiştir.

‌Tablo 13:Fen İşleri Daire Başkanlığı Tarafından İhale Edilen İşlerden All-Risk Sigortası Teminat Tutarının Son Hakedişin Kümülatif Tutarını Karşılamayan İşler (TL)

Aşağıdaki tabloda Yol Yapım Bakım ve Onarım Daire Başkanlığı tarafından ihale edilen işlerden All-Risk sigortası teminat tutarının Son Hakedişin Kümülatif tutarını karşılamayan işler listelenmiştir.

‌Tablo 14:Yol Yapım Bakım ve Onarım Daire Başkanlığı Tarafından İhale Edilen İşlerden All- Risk Sigortası Teminat Tutarının Son Hakedişin Kümülatif Tutarını Karşılamayan İşler (TL)

Tablolarda yer alan işin kümülatif hakediş bedeli, sigortaya esas bedeli aşmasına rağmen sigorta bedeli zeyilname düzenlenerek güncellenmemiştir.

Yapım işlerine ilişkin yapılan all-risk sigortalarının geçerlilik süresi ve teminat tutarı bakımından güncel durumu yansıtacak şekilde titizlikle takip edilmesi gerekmektedir.