Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelik’in “Zabıta ve itfaiye personeli” başlıklı 21’inci maddesinde; “Zabıta ve itfaiye personelinin görevde yükselme işlemleri, ilgili mevzuat hükümlerine göre yürütülür." denilmektedir.

03.07.2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 51’inci maddesine dayanılarak hazırlanan Belediye Zabıta Yönetmeliği’nin “Görevde yükselme şartları” başlıklı 17’nci maddesinde;

“(1) Bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinde sayılan unvanlardan daire başkanı ve zabıta müdürü dışındaki kadrolara yapılacak atamalarda aşağıdaki şartlar aranır.

…

(2) Belediyeler, atanılacak görevin niteliği itibariyle aranacak hizmet sürelerini, 657 sayılı Kanunun 68 inci maddesinin (B) bendi hükümlerine göre değerlendirerek kendi kurumlarında ve diğer kurumlarda geçen hizmet sürelerini dikkate alarak belirlerler. Bu sürelerin en az iki yılının zabıta teşkilatında geçmiş olması şarttır. Ancak, yeni kurulan belediyeler ile görevde yükselmeyle ilgili ilanlara başvuru olmaması halinde en az iki yıl

çalışmış olmak şartı aranmaz.” hükümleri yer almaktadır.

Mezkûr Yönetmelik’in “Yönetmelikte hüküm bulunmayan haller” başlıklı 51’inci maddesinin (1) numaralı fıkrasının (ı) bendi uyarınca; 15.3.1999 tarihli ve 99/12647 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan, Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik hükümlerinin uygulanacağı belirtilmiştir.

Buna göre; Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik’in görevde yükselmeye ilişkin esasları düzenleyen “Öğrenim Düzeyi” başlıklı 5’inci maddesi uyarınca, müdür kadrosuna atanabilmek için en az dört yıllık yükseköğrenim görmüş olmaları şarttır.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelik’in “Zabıta ve itfaiye personeli” başlıklı 21’inci maddesinde zabıta ve itfaiye personelinin görevde yükselme işlemlerinin ilgili mevzuat hükümlerine göre yürütüleceği belirtilmiştir. Ancak Belediye Zabıta Yönetmeliği’nin “Görevde yükselme şartları” başlıklı 17’nci maddesinin (1) numaralı fıkrasında, zabıta müdürü ve daire başkanlığı dışındaki kadrolara yapılacak atamalarla ilgili şartlar sayılmıştır. Bu nedenle, Yönetmelik’in “Yönetmelikte hüküm bulunmayan haller” başlıklı 51’inci maddesinin (ı) bendi uyarınca; zabıta müdürlüğü kadrosuna atanacak personelin de Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik ve Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelikte belirtilen genel ve özel şartları taşıması ve açılan sınavda başarılı olması gerekmektedir. Dolayısıyla, Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik’in 5’inci maddesi ile Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelik’in 7’nci maddesi hükümlerinin birlikte değerlendirilmesiyle anlaşılacağı üzere müdürlük kadrosuna atanmak için fakülte veya dört yıllık yüksekokul mezunu olmak gerekmektedir.

Kamu idaresinin personel atama işlemlerinin incelenmesi neticesinde; zabıta müdürlüğüne atanan personelin mevzuatta öngörülen eğitim şartını sağlamadığı görülmüştür. Atanan personelin iki yıllık bir yüksekokul mezunu olması nedeniyle bu atama işleminin belirtilen mevzuat hükümlerine uygun olmadığı değerlendirilmektedir.

Kamu idaresi cevabında; “Belediye Zabıta Yönetmeliğinin Görevde Yükselme başlıklı

17.maddesinin 1.fıkrası uyarınca; zabıta şube müdürü, zabıta amiri ve zabıta komiserinin görevde yükselme sınavı Yönetmelikte düzenlenmiş, zabıta müdürü Yönetmelik dışında tutulmuştur. Zabıta Müdürü görevde yükselme sınavına girmek suretiyle atama yapılacak kadrolar arasından çıkarıldığından, Zabıta Amiri kadrosunda bulunan personelinin iki yıllık yüksekokulu bitirmesi nedeniyle 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun genel hükümlerine uymak kaydıyla Zabıta Müdürü kadrosuna ataması yapılmıştır.” denilmiştir.

Sonuç olarak Başkanlığımıza gönderilen kamu idaresi cevabında özetle; Belediye Zabıta Yönetmeliği’nin Görevde yükselme şartları başlıklı 17’nci maddesinin 1’inci fıkrasında zabıta müdürünün sayılmadığı ve bu kapsamda yönetmelik dışında tutulduğu belirtilerek zabıta müdürünün görevde yükselme sınavına girmek suretiyle atama yapılacak kadrolar arasından çıkarıldığı belirtilmiştir. Belirtilen nedenlerden dolayı da zabıta amirliği kadrosunda bulunan iki yıllık yüksekokul mezunu personelin zabıta müdürlüğü kadrosuna atamasının yapıldığı ifade edilmiştir.

Ancak bulguda da belirtildiği üzere zabıta müdürlüğü kadrosuna atanacak personelin de Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik ve Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelik’te belirtilen genel ve özel şartları taşıması ve açılan sınavda başarılı olması gerekmektedir.

Detaylı şekilde bulguda da ifade edildiği üzere, Belediye Zabıta Yönetmeliği'nde zabıta müdürü kadrosuna atanma şartları açıkça belirlenmediğinden aynı Yönetmelik’in 51’inci maddesi gereği “Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik” esaslarına göre atama yapılması gerekmekte olup aksine işlem yapılması, 1982 Anayasası’nın 10’uncu maddesinde belirtilen eşitlik ilkesi ile 657 Sayılı Devlet Memurları Kanun'unda öngörülen liyakat ilkesine açıkça aykırılık teşkil etmektedir.

Görevde yükselme kapsamı dışında tutulmaması gereken zabıta müdürlüğü kadrosuna genel şartları taşıyan personelin sınavsız olarak atanmasının yukarıda açıklanan mevzuat hükümleriyle uyarlılığı bulunmamaktadır.

Bulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.