Belediye ile BEM-BİR-SEN arasında yapılan sosyal denge tazminatı sözleşmesinin süreye ilişkin hükümlerinin, mahalli idarelerde kamu görevlilerine sosyal denge tazminatı ödenmesine ilişkin hukuki düzenlemelere aykırı olduğu görülmüştür.

4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu’nun “Mahalli idarelerde sözleşme imzalanması” başlıklı 32’nci maddesinin birinci fıkrasında belediyelerde ve il özel idarelerinde 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 15’inci maddesi hükümleri çerçevesinde sosyal denge tazminatı ödenebilmesine ilişkin düzenlemelere yer verilmiş, aynı maddenin ikinci fıkrasında da yapılacak sözleşmenin toplu sözleşme dönemi ile sınırlı olarak uygulanacağı ve sözleşme süresinin hiçbir şekilde izleyen mahalli idareler genel seçimi tarihini geçemeyeceği hükme bağlanmıştır.

Kamu Görevlileri Hakem Kurulu Kararı ile yürürlüğü sağlanan Kamu Görevlilerinin Geneline ve Hizmet Kollarına Yönelik Mali ve Sosyal Haklara İlişkin 2020 ve 2021 Yıllarını Kapsayan 5. Dönem Toplu Sözleşme’nin “Yürürlük süresi ve tereddütlerin giderilmesi” başlıklı

3’üncü maddesinin birinci fıkrasında da “Bu Karar, 1/1/2020-31/12/2021 tarihleri arasında uygulanır.” denilmekle toplu sözleşme dönemi açık bir şekilde belirlenmiştir.

Yapılan incelemede; Belediye ile BEM-BİR-SEN arasında yapılan “Sosyal denge tazminatı sözleşmesi”nin “Yürürlük ve Süre” başlıklı 13’üncü maddesinde;

“Bu sosyal denge tazminatı sözleşmesinin yürürlüğü, 01.07.2019 tarihinde başlar, 31.03.2023 tarihinde sona erer. Yeni bir sosyal denge tazminatı sözleşmesi imzalanana kadar, süresi sona eren bu sosyal denge tazminatı sözleşmesinin yürürlüğü devam eder.”

hükmüne yer verildiği tespit edilmiştir:

6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun Birinci Kısım Birinci Bölümünün “Sözleşmeden Doğan Borç İlişkileri” başlıklı Birinci Ayrımı’nda “Kesin hükümsüzlük” başlıklı 27’inci madde olarak;

“Kanunun emredici hükümlerine, ahlaka, kamu düzenine, kişilik haklarına aykırı veya konusu imkânsız olan sözleşmeler kesin olarak hükümsüzdür.

Sözleşmenin içerdiği hükümlerden bir kısmının hükümsüz olması, diğerlerinin geçerliliğini etkilemez …” denilmekle kanuna aykırı sözleşme yapılamayacağı açıklığa kavuşturulmuştur.

Bu itibarla, Belediye ile anılan sendika arasında bağıtlanan sosyal denge tazminatı sözleşmesinin, geçerlilik süresine ilişkin söz konusu hükümleri, 4688 sayılı Kanun, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname, 2020 ve 2021 Yıllarını Kapsayan 5. Dönem Toplu Sözleşmenin “Yerel Yönetim Hizmet Koluna İlişkin Toplu Sözleşme” hükümlerine aykırılık teşkil etmekte, Borçlar Kanunu hükümlerince de geçerliliğini yitirmektedir.