Karar Künyesi
Stratejik amaç ve hedef bazlı 2018 yılı Performans Programı'nda maliyetlendirme yapılırken genel yönetim giderleri içerisindeki faaliyet giderlerinin ayrıştırılmaması ve dış kaynak ihtiyacının belirtilmemesi sebebiyle hatalı tespit edildiği görülmüştür.
Kamu İdarelerince Hazırlanacak Performans Programları Hakkında Yönetmelik’in 7’nci maddesindeki “(5) Sosyal güvenlik kurumları ve mahalli idarelerin performans programları, üst yöneticileri tarafından bütçe teklifleri ile birlikte ilgili mevzuatında
belirlenen tarihte yetkili organlara sunulur. Bu kurum ve idarelerin yetkili organlarında kesinleşen bütçe büyüklüklerine göre revize edilen performans programları, sosyal güvenlik kurumlarında ilgili Bakan veya üst yönetici; mahalli idarelerde ise üst yöneticiler tarafından Ocak ayı içinde kamuoyuna açıklanır.” hükmü gereği 2018 yılı Performans Programı hazırlanmış ve 12 Ekim 2017 günü yapılan Olağan Meclis toplantısında oyçokluğu ile kabul edilmiştir.
Performans Programı anılan Yönetmelik ve Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanan Performans Programı Hazırlama Rehberi çerçevesinde oluşturulmaktadır.
Rehber'e göre performans programının kaynak ihtiyacı; faaliyetlerin maliyeti, genel yönetim giderleri ve diğer idarelere transfer edilecek kaynaklar toplamından oluşmaktadır. Performans programının kaynak ihtiyacı performans hedeflerine göre Rehber ekindeki Tablo 3’te, analitik bütçe sınıflandırmasının ekonomik kodlarına uygun olarak da Tablo 4’te gösterilecektir.
Genel yönetim giderleri, faaliyetler ile doğrudan ilişkilendirilemeyen ve faaliyet maliyetlerine dahil edilemeyen ancak, idarenin kurumsal ve yönetsel ihtiyaçlarının karşılanması için yapılması gereken genel giderlerdir. Diğer bir ifade ile, birden fazla faaliyete ya da faaliyetle birlikte kurumsal ihtiyaçlara hizmet eden ancak, faaliyet maliyetine dahil edilemeyen giderler, genel yönetim giderleri içerisinde yer alacaktır. Hizmet binalarının temizlik ve aydınlatma giderleri gibi giderler bu kapsamda değerlendirilebilir. Ancak, bir bina tek bir faaliyet için kullanılıyor ise, bu binaya ilişkin bu tip giderler, faaliyet maliyeti içerisine dahil edilmelidir.
Diğer idarelere transfer edilecek kaynaklar, idarenin bütçesinde yer almakla birlikte performans hedefleriyle ilişkili olmayan ve bütçe uygulama sürecinde diğer idarelere transfer edilerek, transfer edilen idarenin ihtiyaçları için kullanılacak kaynaklardır. Ancak, diğer idarelere transfer edilmekle birlikte transfer eden idarenin ihtiyaçları için kullanılacak kaynaklar, diğer idarelere transfer edilecek kaynaklar içerisinde gösterilmeyecek olup, faaliyet maliyeti ya da genel yönetim giderleri içerisinde yer alacaktır.
2018 yılı Performans Programı faaliyet maliyetlerinin tespitinde genel yönetim giderleri içindeki faaliyet giderlerinin ayrıştırılmadığı ve dış kaynak ihtiyacının gösterilmediği anlaşılmaktadır.
Yukarıda aktarıldığı üzere faaliyet ile ilişkilendirilmesi gereken giderler bu kapsamda değerlendirilecektir. Ancak Kurum tarafından hazırlanma sürecinde böyle bir ayrım yapılmadığı tespit edilmiştir.
Yapılan incelemede 2017 yılı bütçe gerçekleşmelerinden personel giderleri toplamının 29.739.696,69 TL olduğu ve 2018 yılı Performans Programında da Genel Yönetim Gideri Olarak Personel Giderleri sınıfı için 30.352.545 TL maliyet öngörüldüğü görülmektedir. Bu kapsamda Kurumun tüm personelini belirlenen amaç ve hedeflerin gerçekleşmesi sürecinden bağımsız tutmak mevzuatın öngördüğü usulleri aykırı olduğu gibi Faaliyetlerin maliyetinin de doğru olarak görülmesini engellemektedir.
Performans hedeflerinin belirlenmesi aşamasında temel kısıt idarenin program döneminde sahip olabileceği bütçe içi ve dışı kaynaklardır. Faaliyet maliyetlerinin tespitinde de bütçe içi kaynakların yanı sıra varsa bütçe dışı kaynaklara da yer verilir.
Toplam Kaynak İhtiyacı Tablosunda da öngörüldüğü üzere Bütçe Dışı Kaynak öngörülerek gerçekleştirilmesi düşünülen Performans Hedefleri için de maliyetlendirilme yapılarak toplam kaynak ihtiyacı belirlenecektir.
Belediye için hazırlanan Stratejik Plan ve Performans Programında bazı amaç ve hedefler için bütçe dışı kaynaklardan finansman sağlanacağı anlaşılmaktadır. Bütçe dışı kaynakların Yurt içi ve Yurt Dışı ayrımı yapılmadığı gibi toplam dış kaynak ihtiyacı da belirlenmemiştir.
Bahse konu hususlar faaliyetlerin maliyetlerinin eksik olarak görülmesine neden olmakla birlikte, toplam kaynak ihtiyacının eksik öngörülmesi nedeniyle de faaliyet – maliyet ilişkisinin doğruluğunu etkilemektedir.
Kamu idaresi cevabında; "Bulguda tavsiye edilen hususlara riayet edilmek suretiyle işlem tesis edilmesi yönünde çalışmalara başlanılmıştır." denilmektedir.
Sonuç olarak Kamu İdaresi tarafından bulgu konusu edilen hususa iştirak edilerek gerekli çalışmaların başlatıldığı belirtilmiş olsa da aktarılan maliyetlendirme konusu 2018 yılı Performans Programı'nda hatalı yer almaktadır. Konu izleyen denetimlerde takip edilecektir.