775 sayılı Gecekondu Kanunu gereğince yalnızca bu Kanunda belirtilen amaçların gerçekleştirilmesi için kullanılması gereken paraların Belediyenin genel hesaplarına aktarıldığı görülmüştür.

775 sayılı Kanunun 12’nci maddesinde; Kanunda sayılan hizmetlerin yürütülebilmesi için sağlanacak gelirlerin ilgili Belediyeler adına açılacak özel hesaplarda toplanarak birer fon teşkil edileceği belirtilmekte, gelir kaynakları arasında fonda toplanacak paranın faiz gelirleri de sayılmakta; 13 üncü maddesinde ise fonlarda biriken paraların hangi amaçlarla kullanılacağı açık bir şekilde ifade edilmektedir. Bu hükümlerden; Kanun kapsamında elde edilecek gelirlerin yine bu Kanunda belirtilen amaçların gerçekleştirilebilmesi için kullanılması gerektiği açıkça anlaşılmaktadır. Kanunun 12’nci maddesinde sayılan kaynaklardan sağlanan gelirlerin, Belediyeler adına açılacak özel hesaplarda izleneceğinin

hüküm altına alınmış olmasının da bu paraların farklı amaçlarla kullanılmasını engellemeye yönelik bir düzenleme olduğu açıktır. Öte yandan söz konusu hesap türünün vadeli olarak açtırılması ve hesaptaki mevduata faiz işletilmesi gerekmektedir.

İdarenin 2018 yılı hesabının incelenmesi neticesinde; 775 sayılı Kanun kapsamında elde edilen gelirlerin izlendiği 3 adet banka hesabının bulunduğu, ilgili hesaplara ait banka ekstreleri ve yevmiye kayıtları incelendiğinde ise bu hesaplardan İdarenin diğer hesaplarına toplam 394.918,15 TL aktarıldığı ve mevzuata uygun olarak nemalandırılmadığı tespit edilmiştir. Kanun kapsamında açılmış olan özel hesaplardan Belediyenin genel hesaplarına para aktarılması, ilgili Kanunun yukarıda açıklanan hükümlerine aykırılık teşkil etmekte ve söz konusu kaynakların Kanunda gösterilen amaçlar dışında da kullanılabilmesinin önünü açmaktadır. Ayrıca gecekondu fonuna aktarımı yapılan ve vadesiz hesapta yer alan 394.918,15 TL’nin kamu yararı, kaynakların verimli kullanılması gibi ilkeler doğrultusunda vadeli hesapta tutulması gerekmektedir.

775 sayılı Gecekondu Kanununun 12’nci maddesi kapsamında elde edilen gelirlerin aynı Kanun hükmü gereğince açılan hesaplarda izlenmesi, İdarenin genel hesaplarına aktarılmaması ve hesap türünün vadeli olarak değiştirilmesi gerekmektedir.

Kamu idaresi cevabında; “Belediyemizce fonda toplanan paralar, nakit yetersizliğinden dolayı personel alacaklarının ödenmesi, parke ve bordür taşı alımı, belediyece ihtiyaç duyulan araçların temini, trafik düzenlemeleri, belediyeye ait borçların ödenmesi, muhtelif belediye hizmetleri temini, asfalt yol ve kaldırım yapımı ödemeleri gibi kamu yararı gözetilerek kullanılmış olsa da,

Belediyemizce 775 Sayılı Gecekondu Kanunu’nun 13 – 12 nci madde gereğince teşkil edilen fonda toplanan paralar, Toplu Konut İdaresi Başkanlığının izni alınmak şartı ile; yapılacak olan, Bu kanundaki amaçlarda kullanılmak üzere arsa sağlanmasında, onanan plan ve projelere göre halk konutu, nüve konut veya geçici misafir konutu yapılmasında, Islah olunacak gecekondu bölgeleri ile yeniden tesis edilecek önleme bölgelerinin yol, meydan, kanalizasyon, su, elektrik ve benzerleri gibi kamu hizmet ve tesislerinin bu kanun gereğince yapılması gereken tespit, harita alımı, plan ve projelendirme hizmetlerinde, belediyemizce hazırlanacak sarf belgesi, verile emri ve hak ediş raporuna göre ilgili hesaba para aktarılarak, belediyemizin yazılı talimatı üzerine ilgili hesaptan ödenecektir.” denilmektedir.

Sonuç olarak Başkanlığımıza gönderilen kamu idaresi cevabında; bulguda belirtilen fon gelirlerinin İdarenin nakit yetersizliği nedeniyle, 775 Sayılı Gecekondu Kanunu’nda belirtilen amaçlar dışında çeşitli alımlarda kullanıldığı, ancak fonda toplanan gelirlerin kanunda belirtilen amaçlar için kullanılmasının sağlanacağı ifade edildiğinden bu aşamada önerilecek başka bir husus bulunmamaktadır.

Ancak idare cevabında, bulguda belirtilen fon gelirlerinin nemalandırılmamasına ilişkin herhangi değerlendirmede bulunmamıştır. Oysaki 775 sayılı Kanunun 12’nci maddesinde; gecekondu fonunun gelir kaynakları arasında, fonda toplanacak meblağların faiz gelirleri de sayıldığından, söz konusu hesapta toplanan gelirlerin nemalandırılması gerekmektedir. Aksi yönde uygulamalar mevzuata aykırılık teşkil edeceği gibi İdarenin elde edebileceği gelirden mahrum kalmasına yol açacaktır.

Bulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.