Karar Künyesi
Kişilerden Alacaklar Hesabında kayıtlı tutarlar içerisinde yer alıp yıllar itibariyle devreden alacaklardan bir kısmının yıl içerisinde tahsilat işlemi gerçekleşse de henüz tahsil
edilmeyenlerin bulunduğu ve bu alacakların anapara ve faizlerinin ilgili hesabın detay kodunda ayrıntılı olarak takip edilmediği görülmüştür.
Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nin 82’nci maddesinde niteliği belirtilen 140 Kişilerden Alacaklar Hesabına ilişkin işlemler Yönetmelik’in 83’üncü maddesinde ayrıntılarıyla açıklanmıştır. Madde hükmünde bu hesapta takip edilmesi gereken alacakların mahiyeti sayılmakla birlikte hesapta kayıtlı alacaklardan kanunlarında tahsil şekli hakkında özel hükümler bulunanların bu hükümlere göre takip ve tahsil edileceği, diğer alacakların ise Kamu Zararlarının Tahsiline İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre takip ve tahsil edileceği belirtilmiştir. Anılan Yönetmelik’in 84’üncü maddesinde de bu Hesapta kayıtlı alacaklar için tahakkuk ettirilen faiz tutarının da yine aynı hesapta takip edilmesi gerektiği ifade edilmektedir.
Bununla birlikte 5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu’nun 50’nci maddesinde, bütün mali işlemlerin muhasebeleştirilmesi ve her muhasebe kaydının belgeye dayanmasının şart olduğu belirtilmiştir. Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nin 15’inci maddesinde de bütün muhasebeleştirme işlemlerinin kanıtlayıcı belgelere dayandırılmasının zorunlu olduğu vurgulanarak; kanıtlayıcı belgelerin, muhasebeleştirme belgesinin hazırlanmasını gerektiren ve ilgili mevzuatında belirtilen belgelerden oluştuğu ifade edilmiştir.
Yapılan incelemede; 140 Kişilerden Alacaklar Hesabında faiziyle birlikte takip edilen 2.778.396,27 TL’nin tahsil edilmeden ertesi yıla devrettiği görülmüştür. Aşağıdaki tabloda da özetlendiği üzere 2002 yılı ve sonraki yıllarda kayıtlara alınmış ve tahsili henüz yapılmamış 191 alacak dosyasının bulunduğu anlaşılmıştır.
Tablo 11: 140 Hesabında Takip Edilen Alacakların Kayıtlara Alınma Tarihi
Yıllar | 2021 Yılına Devreden Dosya Sayısı | 2021 Yılına Devreden Tutar (TL) | 2021 Yılında Yapılan Tahsilat ve Düzeltme Tutarı (TL) | 2022 Yılına Devreden Dosya Sayısı | 2022 Yılına Devreden Tutar (TL) |
2002 | 3 | 13.846,20 | 490,15 | 2 | 13.356,05 |
2003 | 1 | 128.908,55 | 0,00 | 1 | 128.908,55 |
2004 | 4 | 172.974,60 | 2.391,40 | 3 | 170.583,20 |
2005 | 3 | 1.688,65 | 0,00 | 3 | 1.688,65 |
2006 | 4 | 2.323,35 | 1.801,39 | 1 | 521,96 |
2007 | 1 | 932,29 | 0,00 | 1 | 932,29 |
2008 | 6 | 56.332,27 | 3.977,47 | 3 | 52.354,80 |
2009 | 1 | 2.802,30 | 0,00 | 1 | 2.802,30 |
2011 | 8 | 11.772,55 | 6.720,03 | 5 | 5.052,52 |
2012 | 3 | 5.516,16 | 4.167,35 | 1 | 1.348,81 |
2013 | 6 | 24.524,14 | 10.563,00 | 4 | 13.961,14 |
2014 | 7 | 208.476,37 | 331,20 | 6 | 208.145,17 |
2015 | 9 | 232.794,76 | 0,00 | 9 | 232.794,76 |
2016 | 14 | 36.890,77 | 11.501,63 | 6 | 25.389,14 |
2017 | 52 | 124.170,14 | 46.707,84 | 24 | 77.462,30 |
2018 | 71 | 162.873,08 | 78.127,18 | 11 | 84.745,90 |
2019 | 96 | 916.361,30 | 94.740,76 | 28 | 821.620,54 |
2020 | 267 | 575.923,29 | 511.578,28 | 18 | 64.345,01 |
2021 | 64 | 640.229,87 | |||
Toplam | 556 | 2.679.110,77 | 773.097,68 | 191 | 2.546.242,96 |
Takip edilen 191 alacak dosyasından 148’i Hukuk Müşavirliği tarafından takip edilmekte olup 26’sına da taksitlendirme yapılmıştır. Muhasebe kayıtlarında takip edilen 2.778.396,27 TL’nin; 2.546.242,96 TL’si alacağın aslı iken 232.253,31 TL’si ise alacağın faizidir. Buna göre muhasebe kayıtlarında görünmesi gereken faiz tutarı 232.253,31 TL iken 146,29 TL olarak görünmektedir.
İdare tarafından bulguda bahsi geçen konunun sistemsel bir hatadan kaynaklandığı, bu hususla ilgili olarak Hazine ve Maliye Bakanlığı ile görüşüldüğü ve sürecin devam ettiği ifade edilmiştir.
Alacak dosyalarında yer alan anapara ve faizin 140 Kişilerden Alacaklar Hesabının alt detay kodunda ayrı ayrı muhasebeleştirilmelidir.