Üniversite tarafından, 22.01.2002 tarih ve 24648 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nda öngörülen temel ihale usulleri ile ihale edilmesi gereken ve aynı ihale konusu iş içerisinde yer alan ya da alabilecek bazı mal alımları ile yapım işlerinin, mevzuatta öngörülen parasal sınırların altında kalacak şekilde parçalara bölünmek suretiyle doğrudan teminle gerçekleştirildiği tespit edilmiştir.

24.12.2003 tarih ve 25326 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 8’inci maddesinde; ''Her türlü kamu kaynağının elde edilmesi ve kullanılmasında görevli ve yetkili olanların, kaynakların etkili, ekonomik, verimli

ve hukuka uygun olarak elde edilmesinden, kullanılmasından, muhasebeleştirilmesinden, raporlanmasından ve kötüye kullanılmaması için gerekli önlemlerin alınmasından sorumlu olduğu'' belirtilmiştir.

Anılan Kanun’un 32’nci maddesinde ise; "Harcama yetkililerinin, harcama talimatlarının bütçe ilke ve esaslarına, kanun, tüzük ve yönetmelikler ile diğer mevzuata uygun olmasından, ödeneklerin etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasından sorumlu olduğu’’ ifade edilmiştir.

Aynı Kanun’un doğrudan temin başlıklı 22’nci maddesinin (d) fıkrasında büyükşehir belediyesi sınırları dışında bulunan idarelerin 2022 yılı için 72.752,00 TL’yi (KDV Dâhil 85.847,36 TL) aşmayan ihtiyaçları ile temsil ağırlama faaliyetleri kapsamında yapılacak konaklama, seyahat ve iaşeye ilişkin alımların ilân yapılmaksızın ve teminat alınmaksızın doğrudan temin yöntemi ile karşılanabileceği belirtilmektedir.

22.08.2009 tarih ve 27327 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Kamu İhale Genel Tebliği’nin 22.5.1.2. numaralı maddesinde ise “4734 sayılı Kanun’un 19'uncu maddesine göre açık ihale usulü ile temini gereken ihtiyacın, Kanun’un 22'nci maddesinin (d) bendi için öngörülen parasal sınırların altında kalacak şekilde, adet bazında veya aynı ihale konusu içinde yer alabilecek nitelikteki mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinin, kalemlere veya gruplara bölünmek suretiyle aynı Kanun’un 22'nci maddesinin (d) bendine göre temini, 4734 sayılı Kanun’un temel ilkelerine aykırılık teşkil ettiğinden, bu yönde uygulamaların sorumluluk doğuracağı hususuna dikkat edilmesi gereklidir.” denilmek suretiyle tekrar edilerek aynı nitelikteki mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinin, kalemlere veya gruplara bölünerek yapılmasının, 4734 Sayılı Kanun’un temel ilkelerini oluşturan 5’inci maddesine aykırılık teşkil edeceği ifade edilmektedir.

Üniversitenin niteliği itibariyle benzer veya aynı olan mal ve malzeme ihtiyaçları ile bazı yapım işlerini çok sayıda işlemle aynı tarihte aynı yükleniciden doğrudan temin suretiyle karşıladığı tespit edilmiş olup söz konusu duruma ilişkin örnekler aşağıda yer alan tablolarda detaylı olarak yer almaktadır.

‌Tablo 5: Doğrudan Temin Kapsamında Yapılan Alımlar

Yukarıdaki tablolardan da görüleceği üzere;

-Alım Grubu (1)’de yer alan ve aynı günde aynı firmadan yapılan 85.877,00 TL (KDV Dâhil) tutarındaki bordür ve traverten alımının, doğrudan temin sınırı olan 85.847,36 TL (KDV Dâhil) ‘den yüksek olması nedeniyle parçalara bölünerek temin edildiği,

• Alım Grubu (2)’de yer alan ve aynı tarihlerde, aynı firmadan yapılan üç adet benzer işin her birinin alım bedeli 84.960,00 TL (KDV Dâhil)’nin doğrudan temin sınırı olan 85.847,36 TL (KDV Dâhil) ‘nin altında kalması için parçalara bölünerek edinildiği,

• Alım Grubu (3)’de yer alan ve aynı tarihlerde yapılan benzer işlere ilişkin 266.821,00 TL (KDV Dâhil) alımın aynı firmadan doğrudan temin sınırı olan 85.847,36 TL (KDV Dâhil) ‘nin altında kalması için parçalara bölünerek temin edildiği tespit edilmiştir.

Üniversitenin genel olarak büyük bakım ve onarım işlerine ilişkin alımları, görevli Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı tarafından 4734 sayılı Kanun'un temel usulleri ile yapılmayıp yukarıda yer alan örneklerde de görüleceği üzere, ihtiyaç parçalara bölünerek doğrudan temin yöntemi ile gerçekleştirilmektedir.

Üniversite cevabında, ''Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı'nca yapılan harcamaların bazılarında eğitim - öğretim ile verilen hizmetlerin aksamaması için acil olan malzemelerin Doğrudan Temin Usulüyle temin edildiği, ayrıca bulguda belirtilen bazı alımlara ilişkin verilerin Harcama Kontrol Sistemi'nden alındığı ve bu alımlara ilişkin verilerin sisteme kayıt tarihi olduğundan aynı işin parçalara bölünerek yapıldığı şekliyle değerlendirildiği ifade edilmesine rağmen Alım grubu (1,2,3) içindeki doğrudan teminlerin tek bir firmadan yapılmasının yanısıra

belirlenen doğrudan temin sınırının yaklaşık 1.000 TL aşağısından gerçekleştirilmiş olmasıda dikkat çeken bir uygulama olarak görülmektedir.

Üniversite tarafından yapılan alımların, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nda öngörülen “temel ilkeler” çerçevesinde yine aynı Kanun’da düzenlenen usul ve esaslara göre temel ihale usulleri ile gerçekleştirilmesi gerekmektedir. İhale ile temin edilmesi gereken ihtiyaçların parasal sınırın altında kalacak şekilde parçalara bölmek suretiyle karşılanması Kanun’un temel ilkelerine açıkça aykırılık teşkil etmektedir.