Karar Künyesi
Döner Sermaye İşletmesi Birimlerince üretilen mamullerin stok hesaplarına alınmadan doğrudan satışının yapıldığı ve mali tablolarda da stok hesaplarının yer almadığı görülmüştür.
Döner Sermayeli İşletmeler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliğinin 152 Mamuller Hesabına ilişkin düzenlemeler getiren “Hesabın niteliği” başlıklı 131’inci maddesinde, 152 Mamuller Hesabının, üretim çalışmaları sonunda elde edilen ve satışa hazır hâle gelmiş bulunan mamullerin izlenmesi için kullanılacağı; “Hesabın işleyişi” başlıklı 132’nci maddesinde ise üretimi tamamlanan yarı mamullerin maliyet bedelleri ile bu hesaba borç, 151 Yarı Mamuller- Üretim Hesabına alacak kaydedileceği, maliyet dönemi sonlarında yarı mamul hesabına alınmadan doğrudan mamule dönüştürülen giderlerin bu hesaba borç, 711 Direkt İlk Madde ve Malzeme Giderleri Yansıtma, 721 Direkt İşçilik Giderleri Yansıtma, 731 Genel Üretim Giderleri Yansıtma hesaplarının mamulün üretimiyle ilgili olanlarına alacak kaydedileceği; satılan mamullerin bir taraftan maliyet bedelleri ile 152 Mamuller Hesabına alacak, 620 Satılan Mamuller Maliyeti Hesabına borç kaydedileceği belirtilmektedir.
Yapılan incelemede ise, veteriner ve ziraat fakülteleri gibi birimlerin mal ve hizmet satışları olmasına karşın yevmiye kayıtları ve mali tablolarında 152 Mamuller Hesabının ve 620 Satılan Mamuller Maliyeti Hesabının yer almadığı tespit edilmiştir. Satışı yapılan ürünlerin hesaplamaları yapılarak 151 Yarı Mamuller-Üretim Hesabına ve sonrasında 152 Mamuller Hesabına kaydedilmediği, dolayısıyla Kurum 2021 yılı Bilançosunda ve Gelir Tablosunda bu hesapların yer almadığı görülmüştür.
Kamu idaresi, birimlerdeki personelin nitelik ve nicelik yönünden istenen seviyede olmaması nedeniyle eksikliklerin giderilmesi için 2021 yılında eğitim çalışmalarına başlamış, 2022 yılında da bu çalışmalarına devam etmiştir. Üretilen mamullerinin maliyetlerinin tespit edilerek ilgili hesaplara alınması, muhasebe sisteminin gereği olduğu kadar üretilen mamullerin takibi ve denetlenmesi açısından da önemli bulunmaktadır.
Satılmak üzere üretimi yapılan mamullerin Döner Sermayeli İşletmeler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği hükümleri çerçevesinde ilgili hesaplarda izlenmesi ve mali tabloların eksiksiz ve doğru verebilmesinin sağlanması gerektiği değerlendirilmektedir. Bu şekilde işlem yapılmayarak 151 Yarı Mamuller-Üretim, 152 Mamuller ve 620 Satılan Mamuller Maliyeti
Hesaplarının 2021 yılı mali tablolarına eksik yansımasına neden olunduğu değerlendirilmektedir.