Kanuni süresi içerisinde ödenmeyen, ertelenen veya taksitlendirilen vergi ve diğer yükümlülüklere ilişkin kayıtlarda, dönemsellik ilkesi gereğince yapılması gereken vade ayrımının yapılmadığı ve toplam vergi ve diğer yükümlülük tutarının hatalı biçimde

muhasebeleştirildiği görülmüştür.

Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nin temel muhasebe kavramları ve ilkelerini düzenleyen “Temel Kavramlar” başlıklı 5’inci maddesinde; dönemsellik ilkesi gereğince, kamu idarelerinin faaliyetlerinin belirli dönemlerde raporlanacağı ve her dönemin faaliyet sonuçlarının diğer dönemlerden bağımsız biçimde saptanacağı ifade edilmiştir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 368 Vadesi Geçmiş Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Vergi ve Diğer Yükümlülükler Hesabı’nın niteliğini düzenleyen 278’inci maddesinde, söz konusu hesabın kanuni süresi içerisinde ödenmeyen vergi ve diğer yükümlülükler ile ertelenen veya taksitlendirilen vergi ve diğer yükümlülüklerin erteleme veya taksitlendirme vadesinin bir yılı aşmayan kısımlarının izlenmesi için kullanılacağı,

438 Kamuya Olan Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Borçlar Hesabı’nın niteliğini düzenleyen 322’nci maddesinde, ilgili hesabın kamuya olan vergi ve benzeri borçlardan vadesinde ödenmeyip ertelenmiş veya takside bağlanmış olup bir yıldan daha uzun sürede ödenecek olan kısmının izlenmesi için kullanılacağı; işleyişini düzenleyen 323’üncü maddesinde ise, ilgili hesapta kayıtlı tutarlardan vadesi bir yılın altına inenlerin bu hesaba borç,

368 Vadesi Geçmiş Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Vergi ve Diğer Yükümlülükler Hesabı’na alacak kaydedileceği hususları düzenlenmiştir.

Belirtilen mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; kanuni süresi içerisinde ödenmeyen, ertelenen veya taksitlendirilen vergi ve diğer yükümlülükler toplamının dönemsellik ilkesi gereğince vade ayrımı yapılması suretiyle bir yılı aşmayan kısımlarının 368 Vadesi Geçmiş Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Vergi ve Diğer Yükümlülükler Hesabı’nda, bir yılı aşan kısımlarının ise 438 Kamuya Olan Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Borçlar Hesabı’nda takip edilmesi gerekmektedir.

Yapılan inceleme neticesinde; Kamu İdaresinin çeşitli kamu idarelerine borçlu olduğu ve kanuni süresi içerisinde ödenmeyen, ertelenen veya taksitlendirilen vergi ve diğer yükümlülüklerinin, İlbank tarafından genel bütçe vergi gelirleri tahsilatı toplamı üzerinden Kamu İdaresine ayrılacak tutardan kesilmesi suretiyle alacaklı idarelere aktarıldığı ve söz konusu yükümlülükler toplamının 75.050.140,84 TL olmasına rağmen, 438 Kamuya Olan Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Borçlar Hesabı’nın mali tablolarda 71.158.222,97 TL olarak yer aldığı tespit edilmiştir. Ayrıca, vadesi bir yılın altında olan vergi ve diğer yükümlülükler içerisinde 9.427.112,40 TL tutarındaki kısmın vade ayrımına gidilmeyerek 438 Kamuya Olan

Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Borçlar Hesabı’nda takip edildiği görülmüştür.

Kanuni süresi içerisinde ödenmeyen, ertelenen veya taksitlendirilen vergi ve diğer yükümlülüklerin takibine ilişkin mevcut uygulamanın hatalı olması nedeniyle mali tablolarda toplamda 14.962.306,93 TL hata ortaya çıkmakta ve mali tablolar gerçek durumu yansıtmadığından, Kamu İdaresinin toplam borç durumu ile doğru bilgi edinilememektedir.

Kamu İdaresi cevabında, 368 Vadesi Geçmiş Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Vergi ve Diğer Yükümlülükler Hesabı’nda 10.678.388,64 TL borç gösterildiği, 438 Kamuya Olan Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Borçlar Hesabı’nda ise 71.158.222,97 TL sari yıllardaki borçlarda ayrım yapıldığı ifade edilmiş olup düzeltme kaydı gönderilmiştir.

Kamu İdaresi tarafından yapılan düzeltme işleminin bulguda ifade edilen tutarları içermemesinden dolayı 368 Vadesi Geçmiş Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Vergi ve Diğer Yükümlülükler Hesabı ile 438 Kamuya Olan Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Borçlar Hesabı’nın doğru ve güvenilir veri içermediği değerlendirilmektedir.

Kamu İdaresinin vergi ve diğer yükümlülüklerinin takibi açısından toplam borcunun muhasebe kayıtlarına hatalı biçimde intikal ettirilmesi ile dönemsellik ilkesi gereğince vade ayrımına gitmeyerek kısa vadeli yükümlülüklerini yanlış hesapta muhasebeleştirilmesi neticesinde, 438 Kamuya Olan Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Borçlar Hesabı 5.535.194,53 TL fazla olacak biçimde mali tablolarda yer almaktadır. 368 Vadesi Geçmiş Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Vergi ve Diğer Yükümlülükler Hesabı’nın ise 9.427.112,40 TL tutar ihtiva edecek biçimde mali tablolarda yer alması gerekmektedir.