Kıdem tazminatı ödemelerinde 372 ve 472 Kıdem Tazminatı Karşılığı hesaplarının kullanılmadığı ve 472 numaralı hesapta izlenen uzun vadeli kıdem tazminatı karşılıklarının eksik olduğu görülmüştür.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 330’uncu maddesinde, 472 Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabı’nın belirlenecek esaslar çerçevesinde ayrılan uzun vadeli kıdem tazminatları karşılıklarının izlenmesi için kullanılacağı; 331’inci maddesinde, hesaplanan kıdem tazminatı karşılık tutarlarının 472 numaralı hesaba alacak, 630 Giderler Hesabı’na borç kaydedileceği, vadeleri bir yılın altına düşen kıdem tazminatı karşılıklarının 472 numaralı hesaba borç, 372 Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabı’na alacak kaydedileceği belirtilmektedir.

Aynı Yönetmelik’in “372 Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabı” başlıklı 281’inci maddesinde, faaliyet dönemi içinde ödeneceği öngörülen kıdem tazminatları karşılıklarının izlenmesi için 372 numaralı hesabın kullanılacağı; 282’nci maddesinde, vadeleri bir yılın altına düşen ve faaliyet dönemi içerisinde ödenmesi öngörülen kıdem tazminatı tutarlarının 372 numaralı hesaba alacak, 472 Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabı’na borç kaydedileceği; ödenen tazminatların da 372 numaralı hesaba borç, ödemenin şekline göre ilgili hesaplara alacak kaydedileceği belirtilmektedir.

4857 sayılı İş Kanunu ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu uyarınca, personel hizmet alım sözleşmesi kapsamında çalıştırılan işçilerin kıdem tazminatlarının ilgili kamu kurum ve kuruluşları tarafından ödenmesi gerekmektedir. Nitekim Belediyede 696 sayılı KHK kapsamında doğrudan personel hizmet alım sözleşmesi çerçevesinde çalıştırılan işçilerin kıdem tazminatları Belediye tarafından ödenmektedir.

372 ve 472 hesapları İdarenin cari yılda ve sonraki dönemde ödeyeceği kıdem tazminatlarını göstermektedir. Bu tazminatlar personel harcamalarının planlanması ve bütçeleştirilmesinde dikkate alınması gereken önemli bir gider unsurudur. Ayrıca bu hesaplarda görünen tutarlar Kurum için bir yükümlülük mahiyetindedir. Dolayısıyla hem personel harcamalarının daha iyi planlanabilmesi hem de yükümlülüklerin mali tablolarda gerçeğe uygun biçimde görünmesi için 372 ve 472 hesaplarının mevzuata uygun olarak kullanılması gerekmektedir.

Yapılan incelemede 472 numaralı hesapta izlenmesi gereken uzun vadeli kıdem tazminatı tutarlarının eksik olduğu, dönem içinde ödenen kıdem tazminatlarının 372 ve 472 numaralı hesaplar kullanılmadan doğrudan giderleştirildiği görülmüştür.

Kıdem tazminatı ödemelerinde 372 ve 472 Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesaplarının kullanılması ve 472 numaralı hesapta izlenen uzun vadeli kıdem tazminatı karşılıklarının eksiksiz olarak kaydedilmesi gerekmektedir.

Kamu idaresi tarafından 2022 yılı itibarıyla kıdem tazminatı karşılıklarının ayrılacağı ve kıdem tazminatı ödemelerine ilişkin muhasebe kayıtlarının yukarıda belirtilen mevzuata uygun olarak yapılacağı belirtilmiş olsa da yapılan işlemler 2021 yılı mali tablolarını etkilemeyecektir.

Uzun vadeli kıdem tazminatı karşılıklarının eksik ayrılması nedeniyle uzun vadeli yabancı kaynaklar, mali tablolarda gerçek değerinden daha düşük görünmektedir.