Belediye tarafından istihdam edilen işçilere ilişkin, kıdem tazminatının ödenmesini gerektirecek şekilde iş akdi sona erenler için yapılan ödemelerin tamamının 630 Giderler Hesabına kaydedildiği görülmüştür.

Kamu idareleri tarafından işçi statüsünde istihdam edilen personelin kıdem tazminatları için ihtiyaten karşılık ayrılması ve işçinin istihdamı nedeniyle yükümlülük altına girilen kıdem tazminatlarına ilişkin giderlerin yılları faaliyetlerine mal edilmesi Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nin dönemsellik ve ihtiyatlılığa ilişkin hükümleri gereğidir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 281 ve 330’uncu maddelerinde 372-472 Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesaplarının niteliği ile ilgili olarak; bu hesapların, belirlenecek esaslar çerçevesinde ayrılan ve faaliyet dönemi içinde ödeneceği öngörülen kıdem tazminatları ile uzun vadeli kıdem tazminatları karşılıklarının izlenmesi için kullanılacağı belirtilmiştir.

Anılan Yönetmeliğin 372-472 Kıdem Tazminatı Karşılığı hesaplarıınn işleyişlerinin açıklandığı 282 ve 331’inci maddelerine göre; faaliyet dönemi sonlarında dönem sonu işlemleri yapılırken çalışan işçiler için yıllık kıdem tazminatları hesaplanarak uzun vadede ödenecek kıdem tazminatı tutarları 472 Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabına alacak, 630 Giderler Hesabına borç kaydedilmelidir. Ayrıca yıl sonlarında vadeleri bir yılın altına düşen ve faaliyet dönemi içerisinde ödenmesi öngörülen kıdem tazminatı tutarları 372 Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabına alacak, 472 Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabına borç kaydedilmelidir. Tazminatların ödenmesi durumda ise 372 Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabına borç, ödemenin şekline göre ilgili hesaplara alacak; diğer taraftan 830 Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835 Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilmelidir.

Yapılan incelemede; kıdem tazminatı ödemelerinde daha önceki yıllarda ayrılan ve güncellenen karşılık hesaplarından yapılmadığı, iş akdi sona eren işçilere ödenen kıdem tazminatı tutarlarının tamamının ödeme yılında giderleştirildiği tespit edilmiştir.

Şöyle ki, 2020 yılı içerisinde yapılan kıdem tazminatı ödemelerinin toplam tutarı 884.896,30 TL’dir. 2020 yılı Bilançosunda 472 Kıdem Tazminatı Karşılığı hesabının alacak toplamı 3.167.446,13 TL olmasına karşın herhangi bir borç kaydı bulunmamaktadır. Aynı şekilde 372 Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabının alacak toplamı 40.815,11 TL olmasına

rağmen borç kaydı bulunmamaktadır.

Her ne kadar kamu idaresi cevabında, işçilerin kıdem tazminatına ilişkin ödemelerde daha önce ayrılan karşılık hesapların kullanılmadığını, 2021 yılı içerisinde 372 ve 472 Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesaplarının güncellenerek işçi kıdem tazminatı ödemelerinde ilgili hesapların kullanılacağını bildirmişşe de yapılan/yapılacak olan kayıtların 2020 yılı mali tablolarını düzeltici bir etkisi bulunmamaktadır.

Muhasebenin ihtiyatlılık kavramı gereği ayrılması gereken söz konusu tazminat karşılıklarının iş akdi sona eren işçilere ödenen kıdem tazminatı ödemelerinde kullanılmayarak, 2020 yılında ödenen kıdem tazminatına ilişkin 884.896,30 TL'lik tutarın doğrudan 630 Giderler Hesabına kaydedilerek ödenmesi sonucu Bilançoda 372-472 Kıdem Tazminatı Karşılıkları Hesapları, Faaliyet Sonuçları Tablosunda da 630 Giderler Hesabı (yılı gideri hariç) itibariyle hataya neden olunmuştur.