SASKİ 2020 yılı mali tablo ve eklerinin incelenmesinde; İdare tarafından hurdaya ayrılan duran varlıkların kayıt altına alınması ile takibinin tam ve doğru bir şekilde yapılmadığı görülmüştür.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 48’nci maddesine göre; kamu idareleri taşınırların yönetimi, kaydı, muhafazası ve kullanımından sorumludurlar.

Anılan Kanun’un 44’üncü maddesine dayanılarak 28.12.2006 tarih ve 2006/11545 sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla çıkarılan Taşınır Mal Yönetmeliği’nin 28’nci maddesinde, hurdaya ayırma işleminin ne şekilde yapılması gerektiği düzenlenmiştir. Aynı Yönetmelik’in 30’uncu maddesinde ise, maddi duran varlıkların çıkışları için düzenlenen Taşınır İşlem Fişlerinin birer nüshasının on gün içinde, her halde mali yıl sona ermeden muhasebe birimine gönderilmesi zorunludur.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’ne göre; hurdaya ayrılan maddi duran varlıklar ile amortismanları 294-Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar ile 299- Birikmiş Amortismanlar Hesabı’nda izlenmeli; elden çıkarıldığından ise, bu hesaplar kapatılmalıdır.

31.12.2020 tarihi itibariyle SASKİ muhasebe sisteminde detayları tabloda gösterildiği üzere, 294-Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabı’nda 56.312.988,77 TL tutarında kayıt bulunmaktadır. Bu tutarın;

• 6.807.527,24 TL tutarında tüketim malzemeleri,

• 253-Tesis, Makine ve Cihazlar hesabı’nda izlenmesi gereken 22.763.386,10 TL tutarında tesis,

• 253-Tesis, Makine ve Cihazlar Hesabı’nda izlenmesi gereken 1.121.492,14 TL tutarındaki iş makineleri ve aletleri,

• Kayıtlardan çıkarılması gereken 541.543,24 TL tutarında demirbaş olmak üzere toplamda 31.233.948,72 TL varlığın sehven 294-Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabı’nda izlenmektedir.

294-Hesabı’nda kayıtlı 25.079.040,05 TL tutarın içeriği ise, idare tarafından açıklanamamaktadır.

Ayrıca 2020 yılı içerisinde Makine Kimya Enstitüsüne (MKE) hurda satışı yapılmıştır. Ancak satılan hurdaların, 294-Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabı’ndan yıl içinde çıkış işlemi yapılmamıştır. Hurdaya ayrılan taşınırların kaydı, muhafazası ve muhasebe sisteminde sağlıklı bir şekilde takip edilmemesi nedeniyle, İdarenin elinde ne kadar hurda olduğu, ne kadarının satışa konu edildiği gibi kurum stoklarının durumu tam olarak belirlenememektedir.

Tablo 11: Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabı’nda İzlenen Varlıklar

Hurdaya ayrılan taşınırların kayda alınması, muhafazası ile takibinin sağlıklı bir şekilde yapılması, kurum stoklarının izlenmesi ve kamu kaynaklarının etkin ve verimli şekilde kullanımı bakımından önem arz etmektedir.