Şirketin 2022 yılı içerisinde geçerliliğini sürdüren sözleşmelerinin incelenmesi neticesinde; 2020/660406 ihale kayıt numaralı 105.837.684,00 TL sözleşme bedelli İstanbul Geneli (İBB Sorumluluğundaki) Ana Arterlerde ve Meydanlarda, Yağmursuyu Hatları ve Açık Kanalların Temizlenmesi ile Kanal Görüntüleme, Yağmursuyu Göllennmeleri, Sel Baskınları, Kar ve Buzlanma ile Mücadele Çalışmaları İşi kapsamında çalıştırılan yüklenici malı araçların birçoğunun kış çalışmaları özel araç teknik şartnamesinde belirtilen asgari özellikleri taşımadığı, bu husus için İş'in sözleşmesinde öngörülen cezai yaptırımların uygulanmadığı tespit edilmiştir.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından 2020/495054 kayıt numaralı İBB Sorumluluğundaki İstanbul Geneli Ana Arterlerde ve Meydanlarda, Yağmursuyu Hatları ve

Açık Kanalların Temizlenmesi ile Kanal Görüntüleme, Yağmursuyu Göllenmeleri, Sel Baskınları, Kar ve Buzlanma ile Mücadele Çalışmaları ihalesi 309.237.665,70 TL bedelle İSFALT AŞ üzerine kalmış ve 17.11.2020 tarihli sözleşme imzalanmıştır. Sözleşme tarihi itibariyle İş'in süresi 01.12.2020 - 01.12.2023 tarihleri arası olarak belirlenmiştir.

İSFALT AŞ ise yukarıda yer verilen ihale kapsamındaki İBB’ye olan taahhütünü yerine getirmek üzere 2020/660406 ihale kayıt numaralı İş'i ihale etmiş, 105.837.684,00 TL bedelli, 4 ay süreli sözleşme 16.12.2020 tarihinde imza altına alınmış ve işe 17.12.2020 tarihli yer teslimi ile başlamıştır.

Söz konusu İş'in kış çalışmaları özel araç teknik şartnamesinde;

• KÇ.002 PTO’lu (Power Take Off - Güç Aktarma Kutusu) Büyük Kamyon,

  
  

• KÇ.009 92 HP Gücünde Kazıcı-Kırıcı ve Yükleyici (Bek-ho Loder),

  
  

• KÇ. 010 138 HP Gücünde Greyder,

  
  

  niteliğindeki araçların sahip olması gereken asgari özellikler düzenlenmiştir. Söz konusu üç iş kalemi için de araçların yükleniciye yer teslimi yapılan tarih itibariyle (17.12.2020) en fazla 7 yaşında olabilecekleri, iş kapsamında yalnızca 2013 yılı üzeri ruhsatlı araçların çalıştırılacağı açıkça düzenlenmiştir.

  Şirkete teslim edilen araç ruhsatlarının incelenmesi sonucunda;

  
  

• KÇ.002 PTO’lu Büyük Kamyon iş kalemi için teknik şartname gereği en az 202 araç çalıştırılması gerekirken 199 adet araç çalıştırıldığı, bu araçlardan 154 tanesinin ise asgari 2013 model olma şartını sağlamadığı,

• KÇ.009 92 HP Gücünde Kazıcı-Kırıcı ve Yükleyici (Bek-ho Loder) iş kalemi için teknik şartname gereği en az 28 adet araç çalıştırılması gerekirken 27 adet araç çalıştırıldığı, bu araçlardan 18 tanesinin ise asgari 2013 model olma şartını sağlamadığı,

• KÇ. 010 138 HP Gücünde Greyder iş kalemi için teknik şartname gereği en az 7 adet araç çalıştırılması öngörüldüğü, bu kapsamda çalıştırılan araç sayısının ise 8 adet olduğu, ancak çalıştırılan 8 aracın tamamının asgari 2013 model olma şartını sağlamadığı,

  tespit edilmiştir.

  
  

  Sözleşmenin “Cezalar ve Sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde, kış çalışmaları

  
  

  ile ilgili öngörülen ekipmanın bulundurulmaması halinde uygulanacak günlük ceza listesi düzenlenmiştir. Buna göre;

  6x4 PTO’lu Büyük Kamyon, HP Gücünde Kazıcı-Kırıcı ve Yükleyici ile 138 HP Gücünde Greyder çalıştırılmamasının günlük cezası adet başına sözleşme bedelinin 0,000012’si (milyonda oniki) olarak belirlenmiştir.

  Tablo 5: Bulgu Konusu İş Kalemlerinin Sözleşme Bedeline Esas Birim Fiyat Teklif Toplamları

  
  

  Sıra No	İş Kaleminin Adı	Yüklenicinin Toplam Teklifi	İş Kaleminin Sözleşme Bedeli İçerisindeki Payı
  1	KÇ.002 Yüklenici Malı En Az 280 Hp Gücünde Kamyonun Aktif - Pasif ve Yarı Aktif Çalışması Karşılığı Yüklenicinin Toplam Teklif Bedeli	41.789.760,00	39,48%
  2	KÇ.009 Yüklenici Malı En Az 92 Hp Gücünde Kazıcı - Kırıcı Ve Yükleyicinin Aktif - Pasif Ve Yarı Aktif Çalışması Karşılığı Yüklenicinin Toplam Teklif Bedeli	4.717.440,00	4,46%
  3	KÇ.010 Gücü Asgari 138 Hp Ve Yukarı Takriben 9 Ton Olan Motor Greyderin Aktif - Pasif Ve Yarı Aktif Çalışması Karşılığı Yüklenicinin Toplam Teklif Bedeli	1.527.120,00	1,44%
  TOPLAM	48.034.320,00	45,38%

  Yukarıdaki tablodan da görüleceği üzere, yalnızca 3 iş kaleminin toplam sözleşme bedeli olan 105.837.684,00 TL içerisindeki payı %45,38’dir. Bu da İş'in yarısına yakınının söz konusu iş kalemleri kapsamında yer alan araçların aktif, pasif ve yarı aktif halde çalıştırılmasından oluştuğunu göstermektedir. Bir başka ifadeyle, İş'in tutar bakımından büyük oranda bu 3 iş kaleminde belirtilen araçların çalıştırılmasına dayalı olduğu ve dokümanlarda yer alan şartların sağlanmadığı açıktır.

  Dolayısıyla ihale konusu İş de, teknik şartnamesinde yer alan en önemli şart yüklenici tarafından yerine getirilmemiştir. İhalenin konusunun kış şartları ile mücadele olduğu göz önüne alındığında, teknik şartnamesinde öngörülen bu şartın önem arz ettiği ve bu mücadelenin yeni araçlarla yürütülmesinin elzem olduğu kabul edilmelidir. Söz konusu teknik şartnamede öngörülen bu şartın, gerek ihaleye teklif vermiş olan isteklilerin gerekse bu şartı sağlamadığı için ihaleye teklif vermemiş olan diğer kişi ya da firmalar tarafından yerine getirilmesi mümkün değil ise, bu durumun baştan ihale dokümanında yer alması, ihalenin de bu kapsamda yapılması gerekirdi.

  Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine, Şirket tarafından;

  
  

  • Teslim alınan araçların yalnızca yaşları açısından teknik şartnameye uygun düşmediği,

  • Yalnızca yaşları sebebiyle teknik şartnameye uymayan araçların hizmetin gereklerinin yerine getirilmesinde engel teşkil etmediği,

  • Değişken kış koşullarına müdahale edilmesinde hizmetin eksiksiz ve kusursuz yerine getirildiği, kamu menfaatine aykırı gelen bir durum ya da zararın hasıl olmadığı,

  • Tüm bunlara rağmen İBB tarafından bu konuda 26.04.2022 tarihinde yeni fiyat zaptı yapıldığı, söz konusu düzenlemeyi Yükleniciye yansıtacak şekilde Şirket tarafından da yeni fiyat zaptı yapılacağı,

ifade edilmiştir.

Şirketin bulguya vermiş olduğu cevaptan; teknik şartnameye uygun olmayan araçlar açısından İBB’nin yeni birim fiyat oluşturmak suretiyle araçların yaşlarına uygun düşecek fiyatlar oluşturarak İSFALT’a ödemede bulunduğu, bu güncellemenin İSFALT tarafından da yeni birim fiyat yapılması suretiyle işin alt yüklenicisine yansıtılacağı anlaşılmaktadır.

Sonuç itibariyle, ihale mevzuatı hükümlerine göre esas olan teknik şartnameye aykırılıkların giderilmesinin işin yüklenicisinden istenmesi, tüm bunlara rağmen hizmetin şartnameye aykırı araçlarla yürütülmesine devam edilmesi halinde sözleşmedeki cezai müeyyidelerin uygulanmasıdır. Ancak, Şirketin cezai müeyyide uygulamak yerine yeni birim fiyat oluşturulması suretiyle teknik şartnameye uygun olmayan araçlar için yeni bedel belirleme ve kamu kaynağında muhtemel eksilmesinin önüne geçmeyi amaçladığı da görülmektedir. Konunun takibine izleyen denetim dönemlerinde devam edilecektir.