Büyükşehir Belediyesi’nin sorumluluk sınırları içerisinde bulunan yerler için sabit ve mobil haberleşme altyapısı veya şebekelerinde kullanılan her türlü kablo ve benzeri gerece ilişkin geçiş hakkı ücret tarifesi, Büyükşehir Belediyesi Meclisi tarafından belirlenmiş olmasına rağmen bu bedelin takip ve tahsiline ilişkin herhangi bir çalışma yapılmadığı görülmüştür.

27.12.2012 tarih ve 28510 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Sabit ve Mobil Haberleşme Altyapısı veya Şebekelerinde Kullanılan Her Türlü Kablo ve Benzeri Gerecin Tanınmazlardan Geçirilmesine İlişkin Yönetmelik'te; elektronik haberleşme hizmeti sunan işletmelere kamu ve özel mülkiyet alanlarının altından, üstünden, üzerinden geçmeleri için 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu’nda tanınan geçiş hakkına, bu hakka ilişkin uygulanacak ücret tarifesini ve bu kapsamındaki işlemlerin denetlenmesine ilişkin usul ve esasları belirlenmiştir.

Yönetmelik’te işletmeci ve geçiş hakkı sağlayıcısının geçiş hakkına ilişkin anlaşmaları, Yönetmelik’te belirlenen ilkeler doğrultusunda serbestçe yapabileceği, geçiş hakkına ait

ücretlerin ödeme şeklinin sözlenmede yer alacağı hüküm altına alınmış ve ayrıca 01.01.2014 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere geçiş hakkı ücretleri tarifesi Yönetmelik’te düzenlenmiştir.

Yönetmelik’te işletmeci ve geçiş hakkı sağlayıcısının geçiş hakkına ilişkin anlaşmaları, Yönetmelik’te belirlenen ilkeler doğrultusunda serbestçe yapabileceği, geçiş hakkına ait ücretlerin ödeme şeklinin sözleşmede yer alacağı hüküm altına alınmış ve ayrıca 01.01.2014 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere geçiş hakkı ücretleri tarifesi Yönetmelik’e eklenmiştir.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun Belediye başkanının görev ve yetkileri başlıklı 38’inci maddesinde; belediye başkanına, belediye teşkilâtının en üst amiri olarak belediye teşkilâtını sevk ve idare etmek, belediyenin hak ve menfaatlerini korumak, belediyenin gelir ve alacaklarını takip ve tahsil etmek gibi görevler verilmiş ve bu hususlarda belediye başkanına sorumluluk yüklemiştir.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu’nun Muhasebe hizmeti ve muhasebe yetkilisinin yetki ve sorumlulukları başlıklı 61'nci maddesinde gelirlerin ve alacakların tahsili, giderlerin hak sahiplerine ödenmesi, para ve parayla ifade edilebilen değerler ile emanetlerin alınması, saklanması, ilgililere verilmesi, gönderilmesi ve diğer tüm malî işlemlerin kayıtlarının yapılması ve raporlanması işlemlerini muhasebe yetkilisinin yürüteceği, muhasebe yetkilisinin, bu hizmetlerin yapılmasından ve muhasebe kayıtlarının usulüne uygun, saydam ve erişilebilir şekilde tutulmasından sorumlu tutulacağı, Aynı Kanun’ un 38'nci maddesinde de kamu gelirlerinin tarh, tahakkuk, tahsiliyle yetkili ve görevli olanların, ilgili kanunlarda öngörülen tarh, tahakkuk ve tahsil işlemlerinin zamanında ve eksiksiz olarak yapılmasından sorumlu oldukları düzenlenmiştir.

Yapılan incelemede; Büyükşehir Belediyesi Meclisi tarafından 2020 yılı geçiş hakkı ücret tarifesinde ilçe belediyelerine ait güzergâhlarda 1,54 metre/TL, büyükşehir belediyesine ait güzergâhlar ise 2,13 metre/TL geçiş hakkı ücretleri belirlenmiş olmakla birlikte bu bedelin takip ve tahsiline ilişkin herhangi bir çalışma yapılmadığı tespit edilmiştir.

İlçe belediyelerinin tasarrufunda veya sorumluluğunda olan yerlerden 29.468 metre, büyükşehir belediyesinin tasarrufunda veya sorumluluğunda olan yerlerden 28.566 metre geçiş hakkı ücreti alınması gereken altyapı çalışması yapılmasına rağmen 2019 ve 2020 yılı mali tablolarında bu gelir kalemine ilişkin herhangi bir tahakkuk ve tahsil kaydına rastlanmamıştır.

Yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri ve Büyükşehir Belediye Meclisinin belirlediği tarife çerçevesinde; Belediyenin, geçiş hakkı ücretine konu olan altyapı çalışması yapan elektronik haberleşme hizmeti sunan işletmelerden, geçiş hakkı sağlayıcısı sıfatıyla anlaşma yapmak ve yönetmelikte belirlenen ücret sınırını dikkate almak suretiyle geçiş hakkı ücretlerinin takip ve tahsilinin sağlanması gerekmektedir.

Kamu kaynağının elde edilmesinde görevli ve yetkili olanların geçiş hakkı ücretlerinin takip ve tahsil hususunda yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri doğrultusunda hareket etmesi gerekmektedir.