5393 sayılı Belediye Kanunu’nda yer almayan ve başka bir kanun ile de belediyeye verilmemiş bir görevin yapıldığı ve bu görev ile ilgili ödemede bulunulduğu görülmüştür.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Belediyenin görev ve sorumlulukları” başlıklı 14’üncü maddesinde;

“Belediye, mahallî müşterek nitelikte olmak şartıyla;

1. İmar, su ve kanalizasyon, ulaşım gibi kentsel alt yapı; coğrafî ve kent bilgi sistemleri; çevre ve çevre sağlığı, temizlik ve katı atık; zabıta, itfaiye, acil yardım, kurtarma ve ambulans; şehir içi trafik; defin ve mezarlıklar; ağaçlandırma, park ve yeşil alanlar; konut; kültür ve sanat, turizm ve tanıtım, gençlik ve spor orta ve yüksek öğrenim öğrenci yurtları (Bu Kanunun 75 inci maddesinin son fıkrası, belediyeler, il özel idareleri, bağlı kuruluşları ve bunların üyesi oldukları birlikler ile ortağı oldukları Sayıştay denetimine tabi şirketler tarafından, orta ve yüksek öğrenim öğrenci yurtları ile Devlete ait her derecedeki okul binalarının yapım, bakım ve onarımı ile tefrişinde uygulanmaz.); sosyal hizmet ve yardım, nikâh, meslek ve beceri kazandırma; ekonomi ve ticaretin geliştirilmesi hizmetlerini yapar veya yaptırır. (Mülga son cümle: 12/11/2012-6360/17 md.) (…) (Ek cümleler: 12/11/2012-6360/17 md.) Büyükşehir belediyeleri ile nüfusu 100.000’in üzerindeki belediyeler, kadınlar ve çocuklar için konukevleri açmak zorundadır. Diğer belediyeler de mali durumları ve hizmet önceliklerini değerlendirerek kadınlar ve çocuklar için konukevleri açabilirler.

2. (…)10 Devlete ait her derecedeki okul binalarının inşaatı ile bakım ve onarımını yapabilir veya yaptırabilir, her türlü araç, gereç ve malzeme ihtiyaçlarını karşılayabilir; sağlıkla ilgili her türlü tesisi açabilir ve işletebilir; mabetlerin yapımı, bakımı, onarımını yapabilir; kültür ve tabiat varlıkları ile tarihî dokunun ve kent tarihi bakımından önem taşıyan mekânların ve işlevlerinin korunmasını sağlayabilir; bu amaçla bakım ve onarımını yapabilir, korunması mümkün olmayanları aslına uygun olarak yeniden inşa edebilir; cemevlerinin yapım, bakım ve onarımını yapabilir. (Değişik ikinci cümle: 12/11/2012-6360/17 md.) Gerektiğinde, sporu teşvik etmek amacıyla gençlere spor malzemesi verir, amatör spor kulüplerine ayni ve nakdî yardım yapar ve gerekli desteği sağlar, her türlü amatör spor karşılaşmaları düzenler, yurt içi ve yurt dışı müsabakalarda üstün başarı gösteren veya derece alan öğrencilere, sporculara, teknik yöneticilere ve antrenörlere belediye meclisi kararıyla ödül verebilir. Gıda bankacılığı yapabilir.

(Ek fıkra: 12/11/2012-6360/17 md.; Değişik: 12/7/2013-6495/100 md.) Belediyelerin birinci fıkranın (b) bendi uyarınca, sporu teşvik etmek amacıyla yapacakları nakdi yardım, bir önceki yıl genel bütçe vergi gelirlerinden belediyeleri için tahakkuk eden miktarın; büyükşehir belediyeleri için binde yedisini, diğer belediyeler için binde on ikisini geçemez.

(İptal fıkra: Anayasa Mahkemesinin 24/1/2007 tarihli ve E. 2005/95, K. 2007/5 sayılı Kararı ile.)

Hizmetlerin yerine getirilmesinde öncelik sırası, belediyenin malî durumu ve hizmetin ivediliği dikkate alınarak belirlenir.

Belediye hizmetleri, vatandaşlara en yakın yerlerde ve en uygun yöntemlerle sunulur.

Hizmet sunumunda engelli, yaşlı, düşkün ve dar gelirlilerin durumuna uygun yöntemler uygulanır.

Belediyenin görev, sorumluluk ve yetki alanı belediye sınırlarını kapsar.

Belediye meclisinin kararı ile mücavir alanlara da belediye hizmetleri götürülebilir. 4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu hükümleri saklıdır. (Ek fıkra: 1/7/2006-5538/29 md.)

Sivil hava ulaşımına açık havaalanları ile bu havaalanları bünyesinde yer alan tüm tesisler bu Kanunun kapsamı dışındadır.”

Denilmek üzere belediyelerin görevleri belirlenmiştir.

Kanun’un bu maddesi ile ilgili Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararı bulunmaktadır, Şöyle ki;

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 14’üncü maddesinin birinci fıkrasında yerel ortak nitelikteki kimi görevler sayıldıktan sonra, ikinci fıkrasında,

“Belediye, kanunlarla başka bir kamu kurum ve kuruluşuna verilmeyen mahalli müşterek nitelikteki diğer görev ve hizmetleri de yapar veya yaptırır.” denilerek, belediyenin görev ve yetkileri genel ve soyut olarak belirtilmiş idi.

Söz konusu fıkra ile belediyelere, yasalarla başka bir kamu kurum ve kuruluşuna verilmeyen yerel ortak nitelikteki hizmetleri yapmak ya da yaptırmak görevi verilmiş; böylece belediyeler, kamu hizmetlerinin görülmesi yönünden “genel görevli” kılınmıştır.

Fıkrada, her ne kadar ‘yasalarla başka bir kamu kurum ve kuruluşuna verilmeyen’, ‘mahalli müşterek nitelikteki’ görevlerden söz edilerek konu yönünden sınır getirilmiş izlenimi yaratılmaya çalışılmış ise de, bu ölçütler soyut olup, belediyeleri ‘genel görevli’ konumdan çıkarmaya yetmemektedir.

Bahsi geçen fıkra Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmiş olduğundan belediyelerin bir görev üstlenebilmeleri için ya bu görevin 5393 sayılı Belediye Kanunu’nda yer alması veya başka bir Kanun ile bu görevin belediyeye verilmiş olması gerekmektedir.

Uygulamada, belediye tarafından “Odunpazarı İlçe Sınırları İçerisinde Potansiyel Lületaşı Saha Sınırları ve Özelliklerinin Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri ile Belirlenmesi Hizmeti” alımı yapılmış ise de 5393 sayılı Belediye Kanunu’nda belediyeye verilmiş böyle bir görev bulunmadığı gibi başka bir kanun ile de belediyelere böyle bir görev verildiği tespit edilememiştir.

Kamu İdaresi cevabında özetle, söz konusu projenin yapılma amacının dünya çapında önemi bilinen Lületaşı yataklarının, sınırlarının ve özelliklerinin yeni teknolojiler kullanılarak belirlenmesi gerekliliğinin ortaya çıktığını, Belediye tarafından her yıl düzenlenen Lületaşı Festivalinde konunun uzmanları olan akademisyenler ve bilim insanları ile paneller düzenlendiğini, bu panellerde sepiyolitin tanıtımı için sınırlarının belirlenmesinin ve bu alanların turizme kazandırılmasının ve jeomiras olarak lületaşının değer görmesi için sınırlarının belirlenmesinin öneminin vurgulandığını, 5393 sayılı Belediye Kanununun

“Belediyenin görev ve sorumlulukları” başlıklı 14’üncü maddesinde “kültür ve sanat, turizm ve tanıtıma yönelik işler” ifadesinin bulunduğunu, yine aynı Kanun'un “Belediyenin giderleri” başlıklı 60’ıncı maddesinin birinci fıkrasının (n) bendinde “Sosyo-kültürel, sanatsal ve bilimsel etkinlikler için yapılan giderler” ibaresinin yer aldığını ifade etmiştir.

İdare cevabında her ne kadar lületaşının bölge için önemli bir yere sahip olduğunu ve 5393 sayılı Kanun kapsamında yetkisinin olduğunu belirtmiş olsa da, Lületaşı sınırlarının belirlenmesinin “kültür ve sanat, turizm ve tanıtıma yönelik işler” ile bağlantısı kurulamamıştır. Ayrıca söz konusu madenin sınırları ile ilgili olarak Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü’nden (MTA) bilgi alınabilir veya söz konusu mineralin sınırlarının tespiti işlemi MTA’dan talep edilebilirdi.

Buna göre, 5393 sayılı Belediye Kanunu’nda yer almayan veya başka bir kanun ile de belediyeye verilmemiş bir görev için Belediye tarafından hizmet alımı yapılması ve bedelinin ödenmesi mümkün değildir.