Belediye tarafından telsiz alımı, telefon alımı, güvenlik kamerası alımı, kargo ücreti ödemesi gibi niteliği itibariyle üretime yönelik mal ve malzeme alımı ödeneğinden karşılanması uygun olmayan harcamaların bu ödenekten karşılandığı görülmüştür.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 5’inci maddesine göre belediye bütçesi, mali yıl içindeki gelir ve gider tahminlerini gösteren, gelirlerin toplanmasına ve harcamaların yapılmasına izin veren bir meclis kararıdır. Belirli amaçların yerine getirilmesi amacıyla harcama birimlerine ödenek tahsis edilir. Yönetmelik’in 6’ncı maddesinde, gider bütçesinin kurumsal, fonksiyonel, finansman tipi ve ekonomik sınıflandırma olmak üzere dört bölümden oluşacağı belirtilmiştir.

Mezkûr Yönetmelik’in “Ekonomik sınıflandırma” başlıklı 10’uncu maddesinde ekonomik sınıflandırmanın dört düzeyden oluşacağı belirtilmiş olup mahalli idarelerin Hazine ve Maliye Bakanlığınca genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri için belirlenen dört düzey ekonomik kodlardan ihtiyaç duyduklarını kullanacağı belirtilmiştir.

2018-2020 Dönemi Bütçe Çağrısı ve Bütçe Hazırlama Rehberi’nin Analitik Bütçe Sınıflandırmasına İlişkin Rehber bölümünde 03.01. Üretime Yönelik Mal ve Malzeme Alımları;

“Doğrudan tüketime yönelik olmayıp, sonucunda satılacak veya üretimi yapan kurum tarafından kullanılacak olmasına bakılmaksızın nihai mal ve hizmetlerin üretiminde kullanılarak bu süreç sonrasında kısmen veya tamamen nitelik değiştirecek olan hammaddeler, ara mallar ve malzemeler ile üretimde kullanılan enerji bedelleri üçüncü ve dördüncü düzeyde özelliklerine göre sınıflandırmaya tabi tutulmuş olup, buna göre ilgili kodlara gider kaydedileceklerdir.” şeklinde açıklanmıştır.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 13’üncü maddesinde, ödeneklerin belirli amaçları gerçekleştirmek üzere bütçeyle tahsis edileceği ve kamu

hizmetlerinin bütçelere konulacak ödeneklerle, mevzuatla belirlenmiş yöntem, ilke ve amaçlara uygun olarak gerçekleştirileceği belirtilmiştir.

Bütçeye konan üretime yönelik mal ve malzeme alımı ödeneğinin nihai mal ve hizmetlerin üretiminde kullanılarak süreç sonrasında kısmen veya tamamen nitelik değiştirecek mal ve malzeme alımları ile üretimde kullanılan elektrik bedelleri için kullanılması gerekmektedir. Yapılan incelemede, bu nitelikte olmayan mal ve malzeme alımları için de üretime yönelik mal ve malzeme alımları ödeneğinin kullanıldığı tespit edilmiştir. Belediye tarafından bu şekilde yapılan alımlara örnek olarak; led TV alımı, perde alımı, kamera bakım ücreti ödemesi, kamera çekim ücreti ödemesi, tüp alımı, bordür ve parke taşı alımı, bilgisayar programı yazılım ücreti ödemesi, güvenlik duvarı lisansı alımı, bazı dayanıklı taşınır bakım ücretleri ve benzeri harcamalar sayılabilir.

Bütçeye belirli amaçları gerçekleştirmek için konulan ödeneklerin bu amaçlar dışında kullanılmaması ve bütçe ödeneklerinin ihtiyaçlara uygun olarak hazırlanması gerektiği değerlendirilmektedir.

Kamu idaresi cevabında; “Belediyemizce alımı yapılan bazı mal ve hizmet alımlarının niteliği ile Analitik Bütçe Sınıflandırmasına ilişkin bütçe ödeneğinden karşılanması uygun olamayan harcamalar yapıldığı anlaşılmış olup, ödeneklerin ihtiyaçlara göre hazırlanması hususu dikkate alınıp, mal ve hizmet karşılığı yapılan ödemlerin ilgili bütçe tertibinden yapılması için gerekli çalışmalar yapılacaktır.” denilmektedir.

Sonuç olarak kamu idaresi tarafından bütçe ödeneklerinin ihtiyaçlara uygun olarak hazırlanmasına dikkat edileceği ve yapılacak ödemelerin ilgili bütçe tertibinden yapılması için çalışmaların gerçekleştirileceği belirtilmiş olup belirli amaçları gerçekleştirmek için konulan ödeneklerin amaçları dışında kullanılmaması ve bütçe hazırlama sürecinde ödeneklerin ihtiyaçlara uygun olarak hazırlanması gerektiği değerlendirilmektedir.