Mülkiyeti Kamu İdaresine ait olan bazı taşınmazların dernek ve vakıflara tahsis edildiği, tahsis edilen bu taşınmazlara ait elektrik ve su faturalarının İdare tarafından ödendiği görülmüştür.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Taşınmaz Tahsisi” başlıklı 47’nci maddesinde; kamu idarelerinin, kanunlarında belirtilen kamu hizmetlerini yerine getirebilmek için mülkiyetlerindeki taşınmazlarla, Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerleri, birbirlerine ve köy tüzel kişiliklerine bedelsiz olarak tahsis edebileceği ve tahsis edilen taşınmazların amacı dışında kullanılamayacağı ifade edilmiştir.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 75’inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde; belediyelerin, kendilerine ait taşınmazları, aslî görev ve hizmetlerinde kullanılmak üzere bedelli veya bedelsiz olarak mahallî idareler ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarına devredebileceği veya süresi yirmi beş yılı geçmemek üzere tahsis edilebileceği ve bu taşınmazların aynı kuruluşlara kiraya verilebileceği ifade edilmiştir. Yine, aynı Kanun’un 75’inci maddesinin son fıkrasında, 5018 sayılı Kanun'un 29’uncu maddesinin birinci fıkrasının ikinci cümlesi ile 5253 sayılı Dernekler Kanunu’nun 10’uncu maddesinin; belediyeler, il özel idareleri, bağlı kuruluşları ve bunların üyesi oldukları birlikler ile ortağı oldukları Sayıştay denetimine tabi şirketler için uygulanamayacağı hüküm altına alınmıştır.

Anılan Kanun’un “Meclisin Görev ve Yetkileri” başlıklı 18’inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde ise; taşınmaz mal alımına, satımına, takasına, tahsisine, tahsis şeklinin değiştirilmesine veya tahsisli bir taşınmazın kamu hizmetinde ihtiyaç duyulmaması hâlinde tahsisin kaldırılmasına karar vermenin belediye meclisinin görev ve yetkileri arasında olduğu belirtilmiştir.

Yukarıda belirtilen Kanun hükümlerinin birlikte değerlendirilmesi sonucunda; belediyelerin, meclis kararı ile mülkiyetlerindeki taşınmazları asli görev ve hizmetlerde kullanmak üzere sadece kamu kurum ve kuruluşlarına tahsis edebileceği, kamu kurum ve kuruluşları dışında dernek, vakıf ya da meslek kuruluşlarına taşınmaz tahsisi yapamayacağı anlaşılmaktadır.

Yapılan incelemede; mülkiyeti Kamu İdaresine ait olan merkezde bulunan ofislerin 138 adedinin derneklere tahsis edildiği, yalnızca 12 adet ofisin idarenin kullanımında olduğu, merkeze ait tek bir sayaç bulunduğundan elektrik ve su faturalarının idare tarafından ödendiği tespit edilmiştir. Ayrıca 1 adet taşınmazın da 04.04.2022 tarih ve 181 sayılı meclis kararı ile bir derneğe tahsis edildiği tespit edilmiştir.

Kamu idaresi cevabında, kent ve kentlilik bilincinin oluşturulması ve kentin ortak aklının ortaya çıkması amacıyla kamu kurum ve kuruluşları ile sivil toplum kuruluşları arasında işbirliği ve yenilikçi yaklaşımların gelişmesi için 2022 yılında Abdullah Sevimçok Sivil Toplum ve İnivasyon Merkezi (ASSİM) kurulduğu, bu merkeze yerleşecek sivil toplum kuruluşlarının kura usulü ile seçildiği ve herhangi bir tahsis işleminin gerçekleşmediği ayrıca bu kuruluşlarla ortak hizmet ve işbirliği protokolleri imzalandığı ifade edilmiştir.

Merkezde bulunan ortak kullanım alanlarında su bağlantısının bulunduğu ancak büro olarak kullanılan bağımsız bölümlerde su bağlantısının olmadığı ayrıca bu bölümlerde kullanılan elektrik için sayaç takılma maliyetlerinin elektrik tüketim bedellerine kıyasla oldukça yüksek olduğu ve teknik sorunların bulunduğu gerekçesiyle bu tür maliyetlerin topluca hesaplanarak ortak giderlere katılma payı olarak sivil toplum kuruluşlarından tahsil edildiği belirtilmiştir.

Ayrıca 04.04.2022 tarih ve 181 sayılı meclis kararı ile bir derneğe yapılan taşınmaz tahsisinin kamu yararı gözetilerek iş birliği protokolü çerçevesinde belirli bir ücret karşılığında yapıldığı ifade edilmiştir.

5393 sayılı Kanun'un 75'inci maddesinin birinci fıkrasının (c) ve (d) bentlerinde, belediyelerin sivil toplum kuruluşları ile ortak hizmet projeleri gerçekleştirebilecekleri ifade edilmekle beraber taşınmaz tahsisi hakkında herhangi bir hüküm bulunmamaktadır. Aksine taşınmaz tahsisinin sadece kamu kurum ve kuruluşları arasında gerçekleştirilebileceği açıkça ifade edilmiştir.

İdarenin Abdullah Sevimçok Sivil Toplum ve İnivasyon Merkezinde (ASSİM) bulunan sivil toplum kuruluşlarının kura ile yerleştirildiği ve tahsis işlemi yapılmadığı ifade edilmiş olsa da bu kuruluşlarla yapılan herhangi bir kira sözleşmesi bulunmamaktadır. Dolayısyla taşınmazın bu şekilde kullandırılması tahsis niteliği taşımaktadır.

Ayrıca ortak kullanım alanlarındaki temizlik ve su giderleri için ortak giderlere katılma payı adı altında ücret alınmasının uygun olduğu ancak ortak kullanım niteliği oluşturmayan elektrik giderleri için elektrik sayacı takılarak ilgili kuruluşlarca bu giderlerin karşılanması gerektiği değerlendirilmektedir.