Şirketin, İBB’den ihale kapsamında almış olduğu, “2022 yılı muhtelif gençlik ve spor organizasyonları ile bu organizasyonların tanıtım duyuru çalışmaları hizmeti alımı” işini gerçekleştirmek üzere “2022 yılı yarı maraton organizasyonu organizasyon hizmet alımı” ve “2022 yıl muhtelif org. teknik kiralama hizmeti alımı” işlerini, ihale mevzuatı dışına çıkacak şekilde parçalara bölerek alt yüklenicilere yaptırdığı tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 3’üncü maddesinin (g) beninde; belediye iştiraklerinin de içinde bulunduğu Kanunda sayılan kuruluşların, ticari ve sınai faaliyetleri çerçevesinde; doğrudan mal ve hizmet üretimine veya ana faaliyetlerine yönelik ihtiyaçlarının temini için yapacakları, Hazine garantisi veya doğrudan bütçenin transfer tertibinden aktarma yapmak suretiyle finanse edilenler dışındaki yaklaşık maliyeti ve sözleşme bedeli 2022 yılı için 33.494.082,00 TL’yi aşmayan mal veya hizmet alımlarının ihale mevzuatından istisna tutulduğu belirtilmiştir.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 4.3.3’üncü maddesinde ise, idarelerin 4734 sayılı Kanun’un 3’üncü maddenin (g) bendi kapsamında gerçekleştirecekleri ve yıllık planlama yapılabilen (yıl boyunca alınması gereken) mal ve hizmet alımlarına ilişkin değerlendirmenin, bu mal ve hizmetlerin yıllık toplam yaklaşık maliyeti dikkate alınarak yapılacağı ve bu çerçevede söz konusu alımların anılan bent kapsamında yapılıp yapılmayacağına karar verileceği, dolayısıyla planlanabilen yıllık ihtiyaçların bu bent kapsamında gerçekleştirmek amacıyla bölünmesinin Kanuna açık aykırılık oluşturacağı ifade edilmiştir.

Buna göre, Şirketin, ticari ve sınai faaliyetleri çerçevesinde; doğrudan mal ve hizmet üretimine veya ana faaliyetlerine yönelik ihtiyaçlarının temini için yapacağı 33.494.082,00 TL’yi aşmayan mal ve hizmet alımlarını, piyasadan ihale yapmaksızın karşılayabileceği, ancak alım tutarlarının belirtilen limitin altında kalmasını temin amacıyla alımların parçalara bölünemeyeceği anlaşılmaktadır.

Yapılan incelemede, teknik şartnameleri benzer nitelikte işler içeren ve aşağıdaki tabloda detayları görüleceği üzere, yaklaşık maliyeti toplam 41.727.214,26 TL olan iki işin,

ihale yapılmak suretiyle gerçekleştirilmesi gerekirken, teknik şartnameleri kısımlara ayrılarak, aynı iki firmanın davet edilmesi ve sonucunda aynı firmayla sözleşme yapılarak, istisna kapsamında gerçekleştirildiği tespit edilmiştir.

Tablo 2: Benzer Nitelikte Olup, Parçalara Bölünerek Gerçekleştirilen İşler

Alımı yapılan işlerin etkinliklere yönelik teknik işler olması, benzer iş kalemleri içermesi ve alıma aynı firmaların davet edilmesi, bu işlerin arasında doğal bağlantı olduğunu ve aynı firmalar tarafından tek sözleşme ile gerçekleştirilebileceğini göstermektedir. İşlerin yakın tarihlerde yapılan farklı alımlarla aynı firmaya gördürülmesi, açık ihale ile gerçekleştirilmesi gereken hizmet alımlarının, rekabetten uzak şekilde istisna kapsamında aynı firmadan alınması anlamına gelmektedir.

Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine, Şirket tarafından, taahhütleri altında bulunan; “2022 Yılı Muhtelif Gençlik ve Spor Organizasyonları ile Bu Organizasyonların Tanıtım Duyuru Çalışmaları Hizmet Alım İşi” ihalesinin 07.03.2022 tarihinde yapıldığı ve kesinleşen ihale kararının kendilerine 15.03.2022 tarihinde tebliğ edildiği; bu iş kapsamındaki ilk organizasyonun, sözleşmenin imzalanmasını müteakip 5 takvim günü sonra, 27.03.2022 tarihinde yapılacak olan İstanbul Yarı Maratonu Organizasyonu olduğu; Bulguya konu olan diğer “2022 Yılı Muhtelif Organizasyonlar İçin Teknik Kiralama ve Açılış Kapanış Etkinlikleri Kapsamında Hizmet Alımı İşi” ihalesinin ise Şirket tarafından 11.04.2022 tarihinde yapıldığı, ifade edilerek,

Sözleşmenin imzalanmasını müteakip kalan 5 günlük süre zarfında, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun 19’uncu maddesi kapsamında açık ihale usulü ile ihaleye çıkmasının ve ortalama 60 gün sürecek olan açık ihale sürecinin tamamlanabilmesinin mümkün olamayacağı; iş eğer zamanında yapılıp sözleşmeye bağlanmasaydı; İBB ile aralarında imzalanmış olan Sözleşmenin “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16'ncı maddesi: ... “Sözleşme hükümlerine uyulmaması halinde uygulanacak asgari ceza oranı, sözleşme bedelinin On Binde 1,00'dir. Aynı fiilin tekrarı halinde bu oran %50 artırımlı uygulanır.” hükmü uyarınca, Şirket aleyhine cezai müeyyide uygulanacağı belirtilmiştir.

Şirket ayrıca, her iki iş konusunun da istisna alımları kapsamına dâhil olduğunu ve bu kapsamda gerçekleştirildiğini belirtmiştir.

Ancak, bir önceki yıl için de İBB tarafından ihale edilen aynı kapsam ve isimli işin Şirket tarafından alındığı, ayrıca Bulgu konusu yıla ilişkin işin Şartname hükümleri bilinerek İBB ihalesine teklif verildiği değerlendirildiğinde; Sözleşme öncesinde Şirketin, işin uygulama takvimi ile açık ihale mevzuatının örtüşmeyeceğini bildiği anlaşılmaktadır. Buna göre işin, Şirketin tabi olduğu ihale mevzuatı hükümleri çerçevesinde gerçekleştirilemeyeceğinin bilinmesine rağmen işe teklif verilmesi ve sonrasında cezai işlem uygulanacağı gerekçesiyle işin ihale yapılmaksızın piyasadan karşılanması mevzuata uygun olmamaktadır.

Diğer taraftan Şirket her iki işin de istisna alımları kapsamında olduğunu belirtse de Bulgu konusu, işlerin konusu itibarıyla istisna kapsamında olmadıklarına ilişkin olmayıp, toplam tutarları itibarıyla istisna kapsamında olmadıklarına ilişkindir.

Sonuç olarak Şirketin, yukarıda belirtilen ve aynı firmalar davet edilerek, yakın tarihlerde gerçekleştirilen, şartname hükümleri büyük ölçüde benzer ve yaklaşık maliyeti toplam 41.727.214,26 TL olan hizmet alımlarını, parçalara bölünmeden açık ihale ile temin etmesi gerektiğinden; ihale mevzuatı ve istisna alımları kapsamında gerçekleştiremeyeceği ihalelere teklif vermemesi gerekmektedir.