Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından gerçekleştirilen 'Ankara misket kedi çizgi film hazırlanması işi' nde, sözleşmede yalnızca işin bir kısmının alt yükleniciye yaptırılacağına dair hüküm bulunmasına rağmen işin tamamının yaptırıldığı tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanununun "Alt yükleniciler" başlıklı 15'inci maddesinde,

"İhale konusu işin özelliği nedeniyle ihtiyaç görülmesi halinde, ihale aşamasında isteklilerden alt yüklenicilere yaptırmayı düşündükleri işleri belirtmeleri, sözleşme imzalamadan önce de alt yüklenicilerin listesini idarenin onayına sunmaları istenebilir. Ancak bu durumda, alt yüklenicilerin yaptıkları işlerle ilgili sorumluluğu yüklenicinin sorumluluğunu ortadan kaldırmaz." denilmektedir.

Hizmet İşleri Genel Şartnamesinde alt yüklenici, idarenin onayıyla sözleşme konusu işin nev’i itibarıyla bir kısmını yüklenici adına ve ona bağlı olarak gerçekleştiren gerçek veya tüzel kişi olarak tarif edilmiştir. Şartnamenin 18'inci maddesinde ise,

" ...

İdareler, işin özelliği nedeniyle alt yüklenici çalıştırılmasını öngörmedikleri işlerde, işlerin tamamının yüklenicinin kendisi tarafından yapılmasını isteyebilirler. Alt yüklenici çalıştırılmasının idarenin iznine tabi olduğu işlerde, işin nevi itibariyle idarece izin verilen kısımlarını yapacak alt yüklenicilerin isimleri ve yapacakları iş bölümlerini, işin bütününü, hiçbir suretle alt yükleniciye yaptırmamak kaydıyla, idarenin onayına sunar.

İdare, on beş (15) gün içinde alt yükleniciyi onaylayıp onaylamadığını bildirir. Alt yükleniciler, idarenin onayından sonra işe başlayabilecektir, aksi halde alt yükleniciler hiçbir suretle iş yerinde çalışamazlar.

İdarece sözleşme imzalanmadan önce onaylanan listede yer alan alt yüklenicilerle bunlar işe başlamadan önce yüklenicinin sözleşme yapması ve bunun bir örneğini idareye vermesi gerekir.

İşin başında idarece onaylanmış alt yüklenicilerin ve/veya yaptıkları iş kısımlarının işin devamı sırasında değiştirilerek, işin başka alt yüklenicilere yaptırılması da idarenin iznine ve yukarıdaki şartlara tabidir.

Alt yüklenicilerin yaptığı bütün işlerden idareye karşı yüklenici sorumludur. Alt yüklenicilerin idarece kabul edilerek onaylanması bu sorumluluğu hiçbir şekilde kaldırmaz.

İdare, alt yüklenici tarafından yapılan işlerin sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olmadığını tespit ederse, alt yüklenicinin değiştirilmesini veya alt yükleniciler tarafından yapılmasını istemediği herhangi bir iş bölümünün bizzat yüklenici tarafından yapılmasını her zaman isteyebilir." denilmektedir.

Mevzuat, işin bir kısmının alt yükleniciye yaptırılmasına salahiyet vermekle beraber bunun sözleşmede belirtilmesi gerektiğini, ayrıca işin tamamının alt yüklenicilere yaptırılamayacağını ortaya koymaktadır. Keza, alt yüklenici tarifinde geçen 'işin nev'i itibariyle bir kısmı' ibaresi, mahiyetine göre işin tamamının değil bir kısmının alt yükleniciye yaptırılabileceğini vurgulamaktadır.

İdare tarafından gerçekleştirilen 'Ankara misket kedi çizgi film hazırlanması işi' Ankara'yı tarihi, sosyal ve kültürel yönden tanıtmak amacıyla televizyon kanallarında yayınlanabilecek dizi çizgi filmi hazırlanmasını içermektedir. Bu kapsamda, 3 kalemden oluşan (1.kalem- çizgi film ana konseptinin oluşturulması, karakterlerin oluşturulması, 26 bölüm sinopsisinin yapılması; 2.kalem- 15'er dakika 26 bölüm dizi çizgi filmi; 3.kalem- müzik, karakter seslendirmesi, miksaj) işin sözleşmesi 07.06.2017 tarihinde imzalanmış ve 365 gün içinde tamamlanması öngörülmüştür. İşin sözleşmesinde, çizgi film ana konseptinin oluşturulması, karakterlerin oluşturulması, 26 bölüm sinopsisinin yapılmasına ilişkin 1.kalem ile dizi çizgi filmine (15 dakika 26 bölüm) ilişkin 2.kalemin, alt yüklenici vasıtasıyla yapılacağı düzenlenmiş ve alt yüklenici bilgileri idareye sunulmuştur. Ancak yapılan incelemeler sonucu, sözleşme hükümlerine riayet etmeksizin işin tamamının alt yükleniciye yaptırıldığı tespit edilmiştir. Bu husus gerek mevzuat gerekse de sözleşme hükümlerine aykırıdır.

Tablo 9: Alt Yükleniciye Devredilen İşler

Sonuç olarak, mevzuat hükümleri doğrultusunda işin tamamının alt yüklenici vasıtasıyla yaptırılmaması ve sözleşme gereklerine riayet edilmesi uygun olacaktır.

Kamu idaresi cevabında; "Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından gerçekleştirilen 'Ankara misket kedi çizgi film hazırlanması işi' nde, sözleşmede yalnızca işin bir kısmının alt yükleniciye yaptırılacağına dair hüküm bulunmasına rağmen işin tamamının yaptırıldığı tespit edilmiştir, denilmektedir. Bundan sonraki yapılacak bu ve buna benzer iş ve işlemlerde ilgili mevzuat ve sözleşme gereklerine riayet edilecek ve bulgu maddedeki öneriler doğrultusunda iş ve işlemler yapılacaktır.

Ayrıca bu madde de yer alan söz konusu ifade ve tespitlerle ilgili olarak Teftiş Kurulu Başkanlığınca araştırma yapılması sağlanacaktır. " demektedir.

Sonuç olarak Kamu idaresi cevabında, sonraki bu ve buna benzer işlerde bulguda açıkladığımız hususlar doğrultusunda hareket edeceğini belirtmiştir. Konu, sonraki denetimlerde izlenecektir.