5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 44’üncü maddesinde taşınırlara ilişkin genel hükümlere yer verilmiş olup bu Kanun maddesine dayanılarak Taşınır Mal Yönetmeliği düzenlenmiştir.

Bu Yönetmelik’te kamu idarelerine ait taşınır malların kaydı, muhafazası ve kullanımı ile yönetim hesabının verilmesi, merkez ve taşrada taşınır yönetim sorumlularıyla bunlar adına

görev yapacak olanların belirlenmesi ve kamu idareleri arasında taşınırların bedelsiz devri ile tahsisine ilişkin esas ve usuller belirlenmiştir.

Bu kapsamda, Belediyede taşınır kayıtları, yönetimi, muhafazası ve kullanımı üzerine yapılan incelemelerde ayrıntıları aşağıda gösterilen mevzuata aykırı hususların bulunduğu tespit edilmiştir.

A - Ambarda Bulunan Taşınır Sayısı ile Ambar Kayıtlarının Farklı Olması

Elektronik taşınır sisteminde ambarda gözüken taşınırların yerinde yapılan denetimlerde ambarda olmadığı tespit edilmiştir.

Taşınır Mal Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde ambar, taşınırların kullanıma verilinceye kadar veya kullanımdan iade edildiğinde muhafaza edileceği yer; taşınır kayıt yetkilisi ise, taşınırları teslim alan, sorumluluğundaki ambarlarda muhafaza eden, kullanıcılarına ve kullanım yerlerine teslim eden görevliler olarak tanımlanmıştır.

Aynı Yönetmelik’in “Taşınır kayıt yetkilileri ve taşınır kontrol yetkilileri” başlıklı 6’ncı maddesinin dördüncü fıkrasının (a) bendinde harcama birimince edinilen taşınırlardan muayene ve kabulü yapılanları cins ve niteliklerine göre sayarak, tartarak, ölçerek teslim almak, doğrudan tüketilmeyen ve kullanıma verilmeyen taşınırları sorumluluğundaki ambarlarda muhafaza etmek taşınır kayıt yetkilisinin görevleri arasında sayılmıştır.

Yukarıda belirtilen mevzuata göre doğrudan tüketilmeyen ve kullanıma verilmeyen taşınırların ambarlarda tutulması gerekmekte olup belediyenin ambarlarında yapılan inceleme sonucunda; depoda kayıtlı bazı taşınırların kişi veya birimlere verilmesine rağmen ambar çıkışının yapılmadığı ve bazı taşınırların ise kullanılmaz hale gelme, yok olma, çalınma vb. nedenlerle depoda mevcut olmamasına rağmen sayım tutanağında ambarda kayıtlı olarak gözüktüğünden fiili envanter ile elektronik kayıtların uyuşmadığı tespit edilmiştir.

Kamu idaresinin cevabında, taşınır kayıtları ile ambar kayıtlarının uyumlu hale gelmesinin sağlanacağı ifade edilmiştir.

Sonuç olarak, yukarıdaki belirtilen Yönetmelik hükümleri gereğince taşınırların kişi veya birimlere teslim edildiğinde ambardan çıkış kaydının yapılması suretiyle elektronik taşınır sistemi ile ambar mevcudunun uyumlu hale getirilmesi gerektiği değerlendirilmektedir.

B - Taşınır Çıkış İşlemlerinin Mevzuata Aykırı Olarak Yapılması

Belediyede noksan çıkan, kaybolan, çalınan veya yok olan taşınırların hurdaya ayrılan taşınırlara ilişkin mevzuat hükümleri çerçevesinde imha işlemi olarak kayıtlardan düşüldüğü tespit edilmiştir.

Taşınır Mal Yönetmeliği’nin “Sorumluluk” başlıklı 5’inci maddesinde; harcama yetkililerinin taşınırların etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak edinilmesinden, kullanılmasından, kontrolünden ve kayıtların mevzuatta belirtildiği şekilde saydam ve erişilebilir şekilde tutulmasını sağlamaktan sorumlu; kasıt, kusur veya ihmal sonucu kırılan, bozulan veya kaybolan taşınırların ilgililerden tazmini için gerekli işlemleri yapmaya veya yaptırmaya yetkili oldukları belirtilmiştir.

Aynı Yönetmelik’in “Kullanılmaz hale gelme, yok olma veya sayım noksanı nedeniyle çıkış” başlıklı 27’nci maddesinde; sayımda noksan çıkan taşınırlar ve çalınma, kaybolma gibi nedenlerle yok olan taşınırlar ya da yıpranma, kırılma veya bozulma gibi kullanılmaz hale gelen taşınırlar için Kayıttan Düşme Teklif ve Onay Tutanağı ve Taşınır İşlem Fişinin düzenlenmesi gerektiği ve bu hallerde kasıt, kusur, ihmal veya tedbirsizlik olup olmadığı araştırılarak sonuçlarının bir tutanakla belirtileceği ve Yönetmeliğin 5’inci maddesine göre işlem yapılacağı ifade edilmiştir.

Anılan Yönetmelik’in “Hurdaya ayırma nedeniyle çıkış” başlıklı 28’inci maddesinde ise; komisyon tarafından ekonomik değerinin olmadığı veya teknik, sağlık, güvenlik ve benzeri nedenlerle imha edilmesinin şart olduğuna karar verilen taşınırların, harcama yetkilisinin onayı ile imha edileceği ve bir imha tutanağı tutulması gerektiği ifade edilmiştir.

Ancak belediyede taşınırların imhasına ilişkin işlemler incelendiğinde; niteliği itibarıyla yok olan veya kaybolma, çalınma, vb. nedenlerle sayım noksanı olan taşınırlara ilişkin olarak Yönetmelik’in 27’nci maddesinin uygulanması ve bu madde kapsamında kasıt, kusur, ihmal veya tedbirsizlik olup olmadığının araştırılması gerekirken, bu taşınırlar depolarda mevcut olmamasına rağmen 28’inci madde kapsamında mevzuata aykırı olarak kayıt üzerinde imha işlemleri yapılarak stoklardan düşüldüğü tespit edilmiştir.

Kamu idaresinin cevabında, taşınır çıkış işlemlerinin mevzuata uygun hale getirilmesinin sağlanacağı ifade edilmiştir.

Sonuç olarak, belediyenin noksan çıkan, kaybolan, çalınan veya yok olan taşınırlarını kasıt, kusur, ihmal veya tedbirsizlik olup olmadığı araştırılarak sorumlular saptanıp bir

tutanakla belirtilmesi ve Yönetmelik’in 5’inci maddesine göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.

C - Taşınır Kayıt Yetkililiği ve Taşınır Kontrol Yetkililiğinin Aynı Kişide Birleşmesi

Belediyede taşınır kayıt yetkilisi ile taşınır kontrol yetkilisinin aynı kişide birleştiği tespit edilmiştir.

Taşınır Mal Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde taşınır kayıt yetkilisi, taşınırları teslim alan, ambarda muhafaza eden, kullanıcılara ve kullanım yerlerine teslim eden, mevzuata göre kayıtları tutan ve bunlara ilişkin belge ve cetvelleri düzenleyen, harcama yetkilisine ve taşınır kontrol yetkilisine karşı sorumlu olan görevliler; taşınır kontrol yetkilisi ise, taşınır kayıt yetkilisinin yapmış olduğu kayıt ve işlemler ile düzenlediği belge ve cetvellerin mevzuata ve mali tablolara uygunluğunu kontrol edip harcama yetkilisine karşı sorumlu olan kişiler olarak tanımlanmıştır.

Aynı Yönetmelik’in “Taşınır kayıt yetkilileri ve taşınır kontrol yetkilileri” başlıklı 6’ncı maddesinin üçüncü fıkrasında; taşınır kontrol yetkilisi ile taşınır kayıt yetkilisi görevlerinin aynı kişide birleşemeyeceği belirtilmiştir.

Ancak, Belediyeden alınan bilgi ve belgeler sonucunda taşınır kayıt yetkilisi ile taşınır kontrol yetkilisi görevlerinin aynı kişide birleştiği görülmüştür.

Kamu idaresinin cevabında, ilgili hususun giderileceği ifade edilmiştir.

Sonuç olarak yukarıda belirtilen mevzuat hükmü gereği, taşınır kayıt yetkilisi ve taşınır kontrol yetkilisi görevlerinin farklı kişiler tarafından yürütülmesi gerekmektedir.

D - Taşınır Devir İşlemlerinin Mevzuata Uygun Yapılmaması

Belediyede taşınır kayıt yetkilisi değişikliklerinde, ambarları devrederken taşınır sayımlarının yapılmadığı ve sayım sonucu düzenlenmesi gereken Ambar Devir ve Teslim Tutanaklarının düzenlenmediği tespit edilmiştir.

Taşınır Mal Yönetmeliği’nin “Sayım ve sayım sonrası yapılacak işlemler” başlıklı 32’nci maddesinde; taşınırların, taşınır kayıt yetkililerinin görevden ayrılması durumunda sayımın yapılacağı ve sayımın en az üç kişiden oluşan sayım kurulu tarafından yerine getirileceği ifade edilmiştir.

Aynı Yönetmelik’in “Devir işlemleri” başlıklı 33’üncü maddesinde; taşınır kayıt yetkililerinin sorumluluk altındaki bulunan ambarda bulunan taşınırları ve bunlara ilişkin kayıt ve belgeleri yerlerine görevlendirilenlere devretmeden görevden ayrılamayacağı ve yeni görevlendirilen taşınır kayıt yetkililerinin bu kayıt ve belgeleri aramak ve almak zorunda olduğu ve ambarların devrinde Ambar Devir ve Teslim Tutanağı düzenlenmesi gerektiği belirtilmiştir.

Ancak yapılan incelemede, yukarıda belirtilen mevzuat hükümlerine göre yıl içinde yapılan tüm devir işlemlerinde taşınır sayımının yapılmadığı ve sayım sonucu düzenlenmesi gereken Ambar Devir ve Teslim Tutanağı düzenlenmediği görülmüştür.

Kamu idaresinin cevabında, taşınır devir işlemleri yapılırken mevzuata uygun olarak devir gerçekleştirileceği ifade edilmiştir.

Sonuç olarak, harcama birimlerinde görevli olan taşınır kayıt yetkilisi değiştiğinde taşınır sayımın yapılması ve akabinde Ambar Devir ve Teslim Tutanağı düzenlenmesi ve yeni görevlendirilen taşınır kayıt yetkilisinin bu kayıt ve belgeleri alması gerekmektedir.

E - Değer Tespit Komisyonlarında Taşınır Kayıt Yetkilisinin Görevlendirilmemesi

Değer tespit komisyonlarından bazılarında taşınır kayıt yetkilisinin görevlendirilmediği tespit edilmişidir.

Taşınır Mal Yönetmeliği’nin “Kayıt zamanı, kayıt değeri ve değer tespit komisyonu” başlıklı 13’üncü maddesinde; değer tespit komisyonunun harcama yetkilisinin onayı ile taşınır kayıt yetkisinin ve işin uzmanının da katıldığı en az üç kişiden oluşacağı ifade edilmiştir.

Ancak yapılan inceleme sonucunda; üç müdürlüğün değer tespit komisyonlarında taşınır kayıt yetkilisinin olmadığı görülmüş olup bu durum yukarıda belirtilen hükme aykırıdır.

Kamu idaresinin cevabında, taşınır kayıt komisyonlarında taşınır kayıt yetkilisi görevlendirmeyen müdürlüklerin komisyonlarda taşınır kayıt yetkilisi bulundurmasının sağlanacağı ifade edilmiştir.

Sonuç olarak yukarıda belirtilen mevzuat hükmü gereği, taşınır kayıt yetkisinin değer tespit komisyonunda yer alması gerekmektedir.

F - Ortak Kullanım Alanlarındaki Taşınırlara İlişkin İşlemlerin Mevzuata Aykırı Olması

Ortak kullanım alanlarında bulunan taşınırların Dayanıklı Taşınırlar Listesinde yer alması gerekirken Taşınır Teslim Belgesi düzenlenerek şahıslar üzerine zimmetlendiği tespit edilmiştir.

Taşınır Mal Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde dayanıklı taşınırlar; tesis, makine ve cihazlar ile taşıtlar ve demirbaşlar olarak tanımlamıştır. “Belge ve cetveller” başlıklı 10’uncu maddesinde Dayanıklı Taşınırlar Listesinin ise taşınırların oda, büro, geçit, atölye, garaj ve servislere tahsis edilen yerler için düzenleneceği ve bu yerler için Taşınır Teslim Belgesi düzenlenmeyeceği belirtilmiştir.

Aynı Yönetmelik’in “Dayanıklı taşınırların kullanıma verilmesi” başlıklı 23’üncü maddesinin beşinci fıkrasında, taşınırların; oda, büro, bölüm, geçit, salon, atölye, garaj ve servis gibi ortak kullanım alanlarına Dayanıklı Taşınırlar Listesi düzenlenmesi ve istek yapan birim yetkilisinin ve/veya varsa ortak kullanım alanı sorumlusunun imzası alınmak suretiyle verileceği ifade edilmiştir.

Ancak, Belediyede kişilere zimmet olarak verilen taşınırların yer aldığı taşınır teslim belgeleri incelendiğinde; oda, büro, bölüm, geçit, atölye, salon gibi ortak alanlarda Dayanıklı Taşınırlar Listesinde yer alması gereken çalışma masası, çekmece, sandalye ve klima gibi dayanıklı taşınırların taşınır teslim belgesi ile kişiler üzerine zimmetlendiği görülmüştür.

Kamu idaresinin cevabında, ortak kullanılan alanlarda yer alan dayanıklı taşınırlar ortak kullanım niteliğinde ise ortak alanlara tahsis edilip Dayanıklı Taşınırlar Listesinin düzenleneceği ifade edilmiştir.

Sonuç olarak, mevzuat hükümlerine göre tesis, makine ve cihazlar ile demirbaşlar gibi dayanıklı taşınırlar ortak kullanım niteliğinde ise ortak alanlara tahsis edilip Dayanıklı Taşınırlar Listesi düzenlenmesi gerekmektedir.