Belediyenin mahalli ve müşterek nitelikte olmayan faaliyet ve etkinlikler için taşıt kiralayarak çeşitli dernek ve kuruluşların kullanımlarına tahsis ettiği görülmüştür.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Bütçelerden yardım yapılması” başlıklı 29’uncu maddesinde; “Gerçek veya tüzel kişilere kanunda veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesinde dayanağı olmadan kamu kaynağı kullandırılamaz, yardımda bulunulamaz veya menfaat sağlanamaz.” hükmü yer almaktadır.

Bu mevzuat hükmü gereğince kamu kaynağının kullandırılması, yardım veya menfaat sağlanması, ancak yasal bir düzenleme ile mümkündür.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Hemşehri hukuku” başlıklı 13’üncü maddesinin ikinci fıkrasında; “Belediye, hemşehriler arasında sosyal ve kültürel ilişkilerin geliştirilmesi ve kültürel değerlerin korunması konusunda gerekli çalışmaları yapar. Bu çalışmalarda üniversitelerin, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının, sendikaların, sivil toplum kuruluşları ve uzman kişilerin katılımını sağlayacak önlemler alınır.<span>” denilmektedir.</span>

Adı geçen Kanun’un 14’üncü maddesinde belediyenin görev ve sorumlulukları, 60’ıncı maddesinde belediyenin giderleri, 75’inci maddesinde diğer kuruluşlarla ilişkiler belirtilmiş olup belirtilen düzenlemeler hariç belediyelerin dernek ve kuruluşlara yardım yapmalarına izin veren bir hüküm bulunmadığı gibi bu konuda düzenleme yapan başka bir mevzuat da mevcut değildir.

Öte yandan, belediyelerin görev ve sorumluluklarının yer aldığı 5393 sayılı Kanun’un 14’üncü maddesinde sayılan görevler için dahi “mahallî müşterek nitelikte olmak” şartı getirilerek belediyenin görev ve sorumluluk alanı, ihtiyaçların mahalli ve müşterek olmasıyla sınırlanmıştır.

Yapılan incelemede, Belediyeye ait bir vazifenin ifası maksadıyla olmayan, çeşitli dernek, birlik, platform, merkez, temsilcilik gibi sivil toplum kuruluşlarının Adana ili dışında yapacakları faaliyet ve etkinlikler için Belediyece otobüs ve minibüs tahsis edildiği ve taşıtın bedelinin bütçeden ödendiği tespit edilmiştir.

Kamu gideri ile bağdaşmayan, mahalli müşterek nitelikte olmayan ve Belediyeye ait bir vazifenin ifası maksadıyla gerçekleştirilmediği görülen bu giderin, Belediye bütçesinden ödenmesi ve Belediye Kanunu’nun 60’ıncı maddesine göre “belediye gideri” olarak değerlendirilmesi mümkün değildir. Kaldı ki bu dernekler, 5393 sayılı Kanun’un 73’ncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde zikredilen, belediyelerin ortak hizmet projeleri gerçekleştirilebileceği kamu yararına çalışan derneklerden de değildir.

Kamu İdaresi cevabında bulguda değinilen STK’lara, derneklere, vakıflara ve platformlara 5393 sayılı Kanun’un 13’üncü maddesi uyarınca bunların sosyal ve kültürel faaliyetlerini sürdürebilmeleri, belediye hizmetlerinin tüm vatandaşa ulaştırılması amacıyla bu topluluklara üye olan hemşerilerin faydalanması için araç yardımı yapıldığı,

5393 sayılı Kanun’un 9’uncu maddesine istinaden, muhtarlar tarafından veya muhtarlar vasıtası ile talep edilen ayni yardımların Belediye imkânları doğrultusunda araç tahsisi olarak karşılandığı, ayni yardımların hedefinin ilgili Kanunun verdiği yetki sınırları içerisinde kalarak Belediye sınırlarında yaşayan hemşerilerin sosyal ve kültürel ilişkilerin geliştirilmesi olduğu, 5393 sayılı Kanun çerçevesinde hizmetlerin gerçekleştirildiği,

Bundan sonra da bu hizmetlerin sürdürülmesi halinde bulguda değinilen konulara titizlikle uyulacağı ve daha dikkatli olunacağı,

İfade edilmiştir.

Bulguda kastedilen ve Tabloda örnek olarak gösterilen araç tahsislerini, 5393 sayılı Kanun’un 13’üncü maddesindeki hemşehriler arasında sosyal ve kültürel ilişkilerin geliştirilmesi ve kültürel değerlerin korunması kapsamında değerlendirmek mümkün görülememektedir. Araç tahsislerin muhtarlar tarafından talep edilmesi sonucu yapılması da durumu değiştirmez. Kaldı ki yapılan incelemede, araç taleplerinin Belediyeye doğrudan dernek ve kuruluşlar tarafından yapıldığı görülmüştür.

Yukarıda belirtilen mevzuat hükümlerine göre mahalli ve müşterek nitelikte olmayan şehirlerarası gezi programları için çeşitli dernek ve kuruluşlara Belediye bütçesinden yapılan harcama ile kiralanan taşıtların tahsis edilmesi uygun değildir.