Edremit Belediyesi Tarımsal Hizmetler Müdürlüğünce üretimi yapılan zeytinyağlarının, farklı bir birim olan tarım ürünleri satış işletmesi (bütçe içi işletme) tarafından satılması sonucunda işletme tarafından ödenen Kurumlar Vergisi ile Katma Değer Vergisi (KDV) matrahlarının olması gerekenden fazla belirlendiği ve işletmenin yıllar itibariyle kar/zarar

durumunun net olarak belirlenemediği görülmüştür.

Bütçe içi işletme tarafından satımı yapılan zeytinyağlarının üretimi Tarımsal Hizmetler Müdürlüğünce yapılmaktadır. Bütçe içi işletmenin 2021 yılına ilişkin Kurumlar Vergisi beyannamesinde satış gelirlerinin tamamı, giderlerin ise sadece paketlemeye ilişkin kısmı beyan edilmekte, yukarıda da değinildiği üzere üretime ilişkin diğer giderler (zeytin toplama, sıkma, gübre vb.) Tarımsal Hizmetler Müdürlüğünce yapılmakta olup beyannamede konu edilmemektedir. Dolayısıyla işletme tarafından elde edilen kar miktarı gerçekte olduğundan daha fazla miktarda beyan edilmekte ve nihai aşamada normalde ödenmesi gerekenden daha yüksek tutarda Kurumlar Vergisi ödenmektedir.

Diğer yandan Tarımsal Hizmetler Müdürlüğü tarafından zeytinyağı, üretim sürecinde yapılan giderler için ödenen KDV, muhasebe sisteminde ayrıca takip edilmemekte ve maliyetin tamamı İdarece giderleştirilmektedir. Bütçe içi işletme tarafından yapılan zeytinyağı satışından tahsil edilen KDV, zeytinyağının üretimine ilişkin faaliyetler esnasında ödenen KDV’den indirilmemekte ve doğrudan vergi dairesine ödenmektedir. Bu durumda zeytinyağı üretimi ve satışının farklı birimlerce gerçekleştirilmesi nedeniyle idare tarafından zeytinyağının hem üretimi hem de satışı için KDV ödenmesi yapıldığı tespit edilmiştir.

Ayrıca tarım ürünleri satış işletmesi tarafından zeytinyağlarının sadece satışının yapılması nedeniyle bütçe içi işletmenin yıllar itibariyle kar/zarar durumu net olarak belirlenememektedir.

Yukarıda yer alan denetim tespiti sonrasında İdare tarafından yapılan açıklamada, zeytinyağı üretimine ilişkin tüm giderlerin Tarımsal Hizmetler Müdürlüğü tarafından yapıldığı, Belediye İktisadi İşletmesince satışının gerçekleştirildiği ve gerek Kurumlar Vergisi gerekse KDV açısından yapılan tüm işlemlerin doğru olduğu ifade edilmiştir. Ancak bu cevap İdarece bulgunun anlaşılmadığını göstermektedir. Zira bulgu metninde açıkça ifade edildiği üzere, zeytinyağı üretimine ilişkin giderler Tarımsal Hizmetler Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilmekte ve bu tutar Belediye İktisadi İşletmesi hesaplarında satışların maliyeti olarak gösterilmemektedir. Bu nedenle İşletmece yapılan satış tutarlarından satılan zeytinyağlarının maliyeti düşülmemekte ve dolayısıyla satış tutarının tamamı kar olarak İşletme hesaplarına yansımaktadır. Bu durumda ise kar tutarı fiktif olarak çok yüksek çıkmakta ve ödenecek olan Kurumlar Vergisi miktarı artmaktadır. Diğer yandan İşletmece satılan zeytinyağının üretilmesi esnasında ödenen KDV, satışın yapılması esnasında İşletmece tahsil edilen KDV’den düşülmediği için nihai aşamada İşletmece ödenecek olan KDV miktarı

yükselmektedir.

Bu itibarla, Belediye işletmesi tarafından satılan zeytinyağlarının üretiminin ve satışının bütçe içi işletme kapsamında yapılması fazladan vergi ödenmesini önleyeceği ve yıllar itibariyle kar/zarar durumu net olarak belirlenerek işletme yönetimindeki etkinlik ve verimliliği arttıracağı değerlendirilmektedir.