Karar Künyesi
Üniversitenin 104-Proje Özel Hesabında izlenen uluslararası kuruluş destekli proje hibeleri için ay sonu döviz değerleme işlemlerinin yapılmadığı görülmüştür.
Merkezi Yönetim Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 104 Proje Özel Hesabı bölümünün “Hesabın niteliği” başlıklı 23’üncü maddesinde;
“(1) Proje özel hesabı; dış finansman kaynağından, kamu idareleri adına dış proje kredisi olarak Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası veya uygun görülen diğer bankalar nezdinde açılan özel hesaplara aktarılan tutarlar, bu tutarlardan yapılan giderler, verilen avanslar, açtırılan akreditifler ile avans ve akreditiflerden nakden geri alınanların ve hesap bakiyesinin değerlemesi sonucu ortaya çıkan kur farklarının Devlet Borçları Muhasebe Birimi veya genel bütçe kapsamı dışındaki kullanıcı kamu idareleri muhasebe birimlerince izlenmesi için kullanılır.”
“Hesabın İşleyişi” başlıklı 25’inci maddesinde;
“Özel hesaplardaki dövizlerin ay sonlarında Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz satış kuru üzerinden yapılacak değerlemesi sonucunda oluşan kur artışı farkları bu hesaba borç, 600-Gelirler Hesabına alacak kaydedilir.
…
Özel hesaplardaki dövizlerin ay sonlarında Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz satış kuru esas alınarak yapılacak değerlemesi sonucunda oluşan kur azalışı farkları bu hesaba alacak, 630-Giderler Hesabına borç kaydedilir.” denilmektedir.
Avrupa Birliği ve Uluslararası Kuruluşların Kaynaklarından Kamu İdarelerine Proje Karşılığı Aktarılan Hibe Tutarlarının Harcanması ve Muhasebeleştirilmesine İlişkin Yönetmelik’in “Proje karşılığı hibelerin muhasebeleştirilmesi’’ başlıklı 8'inci maddesinin (d) bendinde; ay sonlarında döviz mevcudunun Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının ay sonu döviz satış kuru üzerinden değerlemesi sonucunda; kur artışından doğan farkların, 104-Proje Özel Hesabına borç, 600-Gelirler Hesabına alacak; kur azalışından doğan farkların ise 630- Giderler Hesabına borç, 104-Proje Özel Hesabına alacak kaydedileceği hükmü yer almaktadır.
Belirtilen mevzuat hükümleri gereğince, 104-Proje Özel Hesabında izlenen hibe kapsamında elde edilmiş olan dövizler için ay sonu değerleme işlemi yapılması gerekmektedir.
Yapılan inceleme neticesinde, Kurum hesaplarında uluslararası kuruluş hibeleri ile yürütülen projelerden gelen dövizler bulunmasına rağmen, Üniversite tarafından söz konusu dövizler için ay sonu değerleme işleminin yapılmadığı tespit edilmiştir.
Her ne kadar Üniversite 2022 yılı Mart ayı itibarıyla proje özel hesabındaki dövizler için döviz değerleme işlemine başlandığını bildirse de denetim yılında her ay sonu değerleme işlemi yapılmaması sonucunda oluşması muhtemel olumlu/olumsuz farka göre, Bilançoda 104- Proje Özel Hesabı, Faaliyet Sonuçları Tablosunda ise 600-Gelirler Hesabı ya da 630-Giderler Hesabında hataya sebebiyet verdiği tespit edilmiştir. Dolayısıyla bu haliyle bahsi geçen hesapların doğru ve güvenilir veri içermediği değerlendirilmektedir.