5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu'nun “Tanımlar ve Kısaltmalar” başlıklı 3.

Maddesinde:

“... s) Geçiş hakkı: İşletmecilere, elektronik haberleşme hizmeti sunmak için gerekli şebeke ve alt yapıyı kurmak, kaldırmak, bakım ve onarım yapmak gibi amaçlar ile kamu ve özel mülkiyet alanlarının altından, üstünden, üzerinden geçmeleri için tanınan hakları,

ş) Geçiş hakkı sağlayıcısı: Geçiş hakkına konu olan kamuya ait ya da kamunun ortak kullanımında olan taşınmazlar da dahil olmak üzere, taşınmaz sahipleri ve/veya taşınmaz üzerindeki hak sahiplerini,

...z) İşletmeci: Yetkilendirme çerçevesinde elektronik haberleşme hizmeti sunan ve/veya elektronik haberleşme şebekesi sağlayan ve alt yapısını işleten şirketi,” tanımlamaları yapılmıştır.

Yine Aynı Kanun'un “Geçiş hakkının kapsamı” başlıklı 22. Maddesinin birinci fıkrası:

“Geçiş hakkı; elektronik haberleşme hizmeti vermek amacıyla, her türlü elektronik haberleşme alt yapısını ve bunların destekleyici ekipmanlarını, kamu ve/veya özel mülkiyete konu taşınmazların altından, üstünden, üzerinden geçirme ve bu alt yapıyı kurmak, değiştirmek, sökmek, kontrol, bakım ve onarımlarını sağlamak ve benzeri amaçlarla söz konusu mülkiyet alanlarını bu Kanun hükümleri çerçevesinde kullanma hakkını kapsar.”

“Anlaşma serbestisi ” başlıklı 25. Maddesi:

“İşletmeci ile geçiş hakkı sağlayıcısı, ilgili mevzuata ve Kurum düzenlemelerine aykırı olmamak koşulu ile geçiş hakkına ilişkin anlaşmaları 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu hükümleri saklı kalmak üzere serbestçe yapabilirler. İşletmeciler, Kurum tarafından istenmesi halinde yapılan anlaşma ile ekleri ve değişikliklerini, her türlü bilgi, belge ile yazışmaları Kuruma bildirmekle yükümlüdürler.” şeklinde düzenlenmiştir.

Geçiş hakkı ve bu hakka uygulanacak ücret tarifesine ilişkin usul ve esasların belirlenmesi amacıyla Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından 27.12.2012 tarih 28510 sayılı Resmi Gazete'de Sabit ve Mobil Haberleşme Altyapısı veya Şebekelerinde Kullanılan Her Türlü Kablo ve Benzeri Gerecin Taşınmazlardan Geçirilmesine İlişkin Yönetmelik yayımlanmıştır.

Bu Yönetmeliğin “Geçiş hakkına ilişkin anlaşma” başlıklı 8. Maddesine göre işletmeci ve geçiş hakkı sağlayıcısı; geçiş hakkına ilişkin anlaşmaları serbestçe yapabilirler. Ayrıca “Geçiş hakkı ücretleri” başlıklı 9. Maddesinde; “Geçiş hakkı kullanımında gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerine ait mülkiyet alanları dışında kalan yerler için Geçiş Hakkı Sağlayıcısı tarafından, geçiş hakkını kullanan işletmeciden talep edilen geçiş hakkı ücreti, Geçiş Hakkı Ücret Tarifesinde belirtilen fiyatları aşamaz.” düzenlemesi bulunmaktadır.

Söz konusu düzenlemeye istinaden yönetmelik ekinde yer alan tablo incelendiğinde ayrıntısı aşağıda belirtilen şekilde tarife belirlemesinin yapıldığı görülmüştür.

Tablo 4:Geçiş Hakkına Konu Taşınmazlara İlişkin Tarife

İdarenin 2018 yılı hesabının incelenmesi neticesinde; Telekomünikasyon Altyapı ve Şebekelerinden alınması gereken geçiş hakkı bedelleri konusunda bir belirleme ve dolayısıyla herhangi bir tahsilatın yapılmadığı görülmüştür.

İdarenin mevzuat hükümleri doğrultusunda, söz konusu tavan tarife tutarlarına göre ücret belirlemesi yaparak geçiş hakkı bedellerinin tahsilatını sağlaması gerekmektedir

Kamu idaresi cevabında; “Mali Hizmetler Müdürlüğü tarafından 14.05.2019 tarih ve 4400 sayılı yazı ile Fen İşleri Müdürlüğüne. Telekomünikasyon Altyapı ve Şebekelerinden Alınması Gereken Geçiş Hakkı Bedellerinin Belirlenmesi için yazı yazılmıştır.

İdaremiz tarafından Telekomünikasyon Alt yapı şebekelerini yapan ve elektronik haberleşme hizmeti sunan işletmecilere İdaremiz tarafından yapılacak alt yapı şebeke hatlarının kiralanarak geçiş hakkı bedeli alınması için idaremiz Belediye Meclisi tarafından 2018 yılı gelir tarifesinin “Ücrete tabii hizmetler başlıklı 6.maddesinin (b) bendinde;

Yalova Belediyesi sınırları içerisinde kalan ve tasarrufunda olan yerler (TL/m) 0,80.- TL olarak tarife belirlenmiştir.

İdaremiz tarafından bu amaçla telekomünikasyon alt yapısı kurulmadığından ve elektronik haberleşme hizmeti sunan işletmelerinden de idaremize ait hatların kullanılması ile ilgili talepleri olmadığından dolayı, 2018 yılı içerisinde idaremize ait hatların kullandırılması ile ilgili geçiş bedeli gelirimiz olmamıştır.

2018 yılı Gelir tarifesinde elektronik haberleşme hizmeti sunan işletmeciler tarafından Belediyemiz tasarrufunda ve sorumluluğunda olan alanlarda ve Belediyemize ait taşınmazlarda yapılmış olan telekomünikasyon alt şebeke hatlarına ait geçiş hakkı ücreti alınması ile ilgili ücret tarifesi belirlenmediğinden herhangi bir gelir tahsilatı yapılmamıştır.

Elektronik haberleşme hizmeti sunan işletmeciler tarafından yapılan alt yapı şebeke hatlarından geçiş hakkı ücreti alınması için Belediye Meclisinden ücret tarifesi belirlenmesi ile ilgili 2019 yılı Haziran ayı Meclisi’nde gerekli kararın alınması sağlanacak, Meclis kararı alındıktan sonra geçiş hakkı ücretinin bedel hesabı yapılarak, işletmecilerden alınması sağlanacaktır.” denilmektedir.

Sonuç olarak Başkanlığımıza gönderilen kamu idaresi cevabında; bulgu konusu geçiş hakkı bedellerinin tahsil edil(e)meme gerekçeleri belirtilip, Mali Hizmetler Müdürlüğü tarafından 14.05.2019 tarih ve 4400 sayılı yazı ile Fen İşleri Müdürlüğüne telekomünikasyon altyapı ve şebekelerinden alınması gereken geçiş hakkı bedellerine ilişkin tarifenin belirlenmesi konusunda yazı yazıldığı ayrıca 2019 yılı Haziran ayı Meclisi’nde gerekli kararın alınması sağlanarak geçiş hakkı ücreti tahsilinin yapılacağı belirtilmiştir.

İdare cevabında gönderilen ekin incelenmesi neticesinde; yazının ilgili Belediye Başkan Yardımcısı imzasıyla, Fen İşleri Müdürlüğü’ne yazıldığı ve telekomünikasyon altyapı ve şebekelerinden alınması gereken geçiş hakkı bedellerine ilişkin tarifenin hazırlanması için gereken çalışmaların başlatıldığı anlaşıldığından, bu aşamada önerilecek başka bir husus yoktur.

Bulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.