Karar Künyesi
Belediyenin 2022 yılına ilişkin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 22/d maddesine göre gerçekleştirilen işlemlerin incelenmesinde; yıllık mal ve hizmet harcamaları toplamının bu amaç için konulan ödeneğin % 10’luk sınırını aştığı anlaşılmıştır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 62’nci maddesinde; bu Kanunun 21 ve 22’nci maddelerindeki parasal limitler dâhilinde yapılacak harcamaların yıllık toplamının, idarelerin
bütçelerine bu amaçla konulacak ödeneklerin %10’unu Kamu İhale Kurulunun uygun görüşü olmadıkça aşamayacağı hüküm altına alınmıştır.
“4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 62’nci Maddesinin (I) Bendi Kapsamında Yapılacak Başvurulara İlişkin Tebliğ”in ‘Genel esaslar’ başlıklı 4’üncü maddesinin ikinci fıkrasında; 4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin (ı) bendine göre, Kanun kapsamında yer alan ve bütçe sahibi olan kamu idarelerinin, Kanunun gerek 21'inci maddesinin (f) bendi gerekse temsil ağırlama faaliyetleri kapsamında yapılacak konaklama, seyahat ve iaşeye ilişkin alımlar hariç 22'nci maddesinin (d) bendi kapsamında yapacakları harcamalarda, bütçelerine bu amaçla konulan ödeneklerin % 10’unu Kamu İhale Kurulu’nun uygun görüşü olmadan aşamayacağı, bu oran aşılarak Kuruma yapılan başvuruların ise reddedileceği ifade edilmiştir.
İdareler, 4734 sayılı Kanun’a göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludurlar.
İdareler bu sorumluluğu ancak açık ihale süreciyle gerçekleştirilebilir. Doğrudan temin usulü ve pazarlık usulü ile yapılan işlerde bu ilkelere kısmen uyulduğu için yüksek fiyatlarda mal ve hizmet alımı gerçekleşme riski bulunmaktadır.
Yapılan incelemede; mal alımları için ayrılan toplam ödenek tutarı olan 17.885.000,00 TL’nin % 10’luk kısmının 1.788.500,00 TL, ancak 22/d kapsamında doğrudan temin yöntemi ile gerçekleşen mal alımları harcama tutarının ise 10.827.433,02 TL olduğu, dolayısıyla mal alımlarında doğrudan temin sınırında 9.038.933,02 TL tutarında aşıma sebebiyet verildiği tespit edilmiştir.
Diğer taraftan, hizmet alımları için ayrılan toplam ödenek tutarı olan 23.633.000,00 TL’nin % 10’luk kısmının 2.363.300,00 TL, ancak 22/d kapsamında doğrudan temin yöntemi ile gerçekleşen hizmet alımları harcama tutarının ise 5.546.178,86 TL olduğu, dolayısıyla hizmet alımlarında doğrudan temin sınırında 3.182.878,86 TL tutarında aşıma sebebiyet verdiği görülmüştür.
Kamu idaresinin cevabında, 2023 mali yılı içerisinde 4734 Sayılı Kanun’un 22/d maddesine göre yıllık mal ve hizmet alımı harcama toplamının %10’luk sınırı aşması halinde Kamu İhale Kurulu’ndan uygun görüş alınacağı ifade edilmiştir.
Sonuç olarak, Kamu İhale Kurulu’nun uygun görüşü alınmaksızın 4734 sayılı Kanun’un
22/d maddesine göre yıllık mal ve hizmet alımı harcama toplamının % 10’luk kanuni sınırı aşması mevzuat hükümlerine aykırılık teşkil etmektedir.