Sinop Belediyesi tarafından ihale mevzuatı kapsamında ihale edilen ve fiyat farkı ödemesi öngörülen işler ile iş artışı yapılan işler için yükleniciden alınan ek kesin teminat mektuplarının muhasebe kayıtlarının yapılmamış olduğu görülmüştür.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunun “Kayıt zamanı” başlıklı 50’nci maddesinde;

“Bir ekonomik değer yaratıldığında, başka bir şekle dönüştürüldüğünde, mübadeleye konu edildiğinde, el değiştirdiğinde veya yok olduğunda muhasebeleştirilir. Bütün malî işlemlerin muhasebeleştirilmesi ve her muhasebe kaydının belgeye dayanması şarttır.”

Denilmiştir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliğinin 435 inci maddesinde;

“Teminat mektupları hesabına ilişkin işlemler aşağıda gösterilmiştir.

…

2) 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu uyarınca alınan teminat mektupları: Muhasebe birimlerine geçici, kesin, ek kesin ve avans teminat mektubu olarak verilen teminat mektupları, kamu ihale mevzuatında yer alan düzenlemeler doğrultusunda incelendikten sonra kabul edilir. Yabancı banka ve benzeri kredi kuruluşlarının kontrgarantilerine dayanarak Türkiye’deki bankalarca verilen teminat mektupları “işin kesin kabulü yapılıncaya kadar sürenin muayyen devrelerle herhangi bir bildirime gerek kalmadan uzatılacağı” kaydı konularak otomatik temditli hale getirildiği takdirde teminat olarak kabul edilir. Belirlenen yabancı bankalar ile yerli bankalarca yabancı para cinsinden verilen teminat mektupları, alındığı günkü T.C. Merkez Bankası döviz satış kuru üzerinden ulusal para birimine çevrilerek hesaplara kaydedilmekle birlikte, yardımcı hesap defteri kayıtlarında ve verilen alındı belgesinde yabancı para cinsinden tutarı da gösterilir. Bu tür teminat mektupları iade edilirken, alınışındaki kayıtlı değerleri üzerinden hesaplardan çıkarılır. Herhangi bir nedenle paraya çevrilenler kayıtlı değerleri üzerinden hesaplardan çıkarılır,

paraya çevriliş tutarı ise döviz hesabı ve ilgili hesap veya hesaplara kaydedilir. Teminat mektupları ilgili muhasebe birimine teslim edilmeden önce idarelerce gerek görüldüğünde, teminat mektuplarını düzenleyen şubelerden, teminat mektuplarının şubelerince düzenlendiğinin teyidi yazı ile istenir. Teyit istem yazısının bir sureti ile ilgili banka şubesinden alınan teyit yazısı ve teminat mektubu idarece bir yazı ekinde muhasebe birimine intikal ettirilir. Kurumlar tarafından bir yazı ekinde gönderilen kesin teminat ve avans teminat mektupları ile bunlara ilişkin teyit istem ve banka teyit yazılarının birer örneği muhasebe birimlerince teslim alınarak birlikte saklanır. Teslim alındığında düzenlenen alındı belgesi ilgilisine verilemediği takdirde teminat mektubuyla birlikte muhafaza edilir.”

Şeklinde düzenleme yapılmıştır.

Ayrıca 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu'nun “Ek Kesin Teminat” başlıklı 12'nci maddesinde de;

“Fiyat farkı ödenmesi öngörülerek ihale edilen işlerde fiyat farkı olarak ödenecek bedelin, sözleşme bedelinde artış meydana gelmesi halinde bu artış tutarının % 6 'sı oranında teminat olarak kabul edilen değerler üzerinden ek kesin teminat alınır. Fiyat farkı olarak ödenecek bedel üzerinden hesaplanan ek kesin teminat hakedişlerden kesinti yapılmak suretiyle de karşılanabilir.”

Denilmektedir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden de anlaşılacağı üzere, yükleniciler tarafından sunulan ek kesin teminat mektuplarının alınışı, düzenlenecek belgeler, saklanması, iadesi ve paraya çevrilebilecek haller ayrıntılı olarak düzenlenmiştir. Tüm mali nitelikteki bu işlemlerin yapılabilmesi ancak söz konusu teminat mektuplarının muhasebe kayıtlarına alınıp mali tablolarda gösterilmesi ile mümkün olabilecektir.

Yapılan incelemeler neticesinde, Sinop Belediyesinde 2018 yılında yukarıdaki mevzuat hükümleri çerçevesinde, akaryakıt alımı ihalesinde fiyat farkından doğan 20.000,00 TL ile yapılan iş artışından doğan 21.000,00 TL’lik ek kesin teminat mektupları, ilgili satın alma birimi tarafından alınmış olup muhasebeye bildirilmediğinden dolayı 910 Alınan Teminat Mektupları Hesabı mali tablolarda toplam 41.000,00 TL eksik görünmektedir.

Kamu idaresi cevabında; Aynen "Maddede belirtilen hususlar doğrultusunda işlem yapılacaktır." Denilmektedir.

Sonuç olarak Kamu idaresi cevabında özetle; bulguda konu edilen hususa katıldığını ve gerekli çalışmaların yapılacağını belirtmiştir.

Dolayısıyla 2018 yılı mali tablolarında 910 Alınan Teminat Mektupları Hesabı 41.000 TL eksik görünmektedir.