Karar Künyesi
İdare tarafından 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 49’uncu maddesine göre istihdam edilen tam zamanlı sözleşmeli personelden işsizlik sigortası primi kesilmediği görülmüştür.
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 49’uncu maddesine göre; belediye ve bağlı kuruluşlarında, norm kadroya uygun olarak çevre, sağlık, veterinerlik, teknik, hukuk, ekonomi, bilişim ve iletişim, plânlama, araştırma ve geliştirme, eğitim ve danışmanlık alanlarında avukat, mimar, mühendis, şehir ve bölge plâncısı, çözümleyici ve programcı, tabip, uzman tabip, ebe, hemşire, veteriner, kimyager, teknisyen ve tekniker gibi uzman ve teknik personel yıllık sözleşme ile çalıştırılabilir. Bu personel hakkında bu Kanunla düzenlenmeyen hususlarda vize şartı aranmaksızın 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (B) fıkrasına göre istihdam edilenler hakkındaki hükümler uygulanır. Bu personele ait sözleşme örnekleri sözleşmenin imzalanmasını izleyen 30 gün içinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığına gönderilir Düzenlemeye uygun olarak İdare bünyesinde 40 tane sözleşmeli personel istihdam edilmektedir.
4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’nun “İşsizlik sigortasının amaç ve kapsamı ile yetkili, görevli ve sorumlu kuruluşlar” başlıklı 46’ncı maddesinin ikinci ve üçüncü fıkralarında;
“Bu Kanun, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi ile ikinci fıkrası kapsamında olanlardan bir hizmet akdine dayalı olarak çalışan sigortalıları, (…) kapsar.
5510 sayılı Kanunun; 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentleri, ikinci fıkrası kapsamında olanlardan bir hizmet akdine dayalı olarak çalışmayanlar ve üçüncü fıkrası, 5 inci, 6 ncı ve geçici 13 üncü maddeleri kapsamında olanlar ile 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20 nci maddesi kapsamında olmakla birlikle memur veya 22/1/1900 tarihli ve 399 saydı Kanun Hükmünde Kararnameye tabi sözleşmeli statüde bulunanlar ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, (…) ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa göre geçici personel statüsünde çalıştırılanlar bu Kanun kapsamına dâhil değildir.” hükmüne,
Kanun'un “İşsizlik sigortası primleri ile sosyal güvenlik primlerine ilişkin hükümler” başlıklı 49’uncu maddesinin birinci fıkrasında “İşsizlik sigortasının gerektirdiği ödemeleri, hizmet ve yönetim giderlerini karşılamak üzere, bu Kanunun 46 ncı maddesi kapsamına giren tüm sigortalılar, işverenler ve Devlet, işsizlik sigortası primi öder. " hükmüne yer vermiştir.
Sözleşmeli personel istihdamı konusunda Çevre, Şehircilik ve İklim Dğişikliği Bakanlığı Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan 02/01/2020 tarih ve 2020/2 sayılı Genelgenin 12/a maddesinde tam zamanlı olarak istihdam edilecek sözleşmeli personel için EK:1-a sayılı Tip Sözleşme örneğinin kullanılması suretiyle sözleşme yapılacağı belirlenmiş ve sözleşme örneğinin 7’nci maddesinde ise ‘‘Sözleşmeli personel sosyal güvenlik açısından 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılır.’’ düzenlemesine yer verilmiştir.
Yukarıda yer alan mevzuat hükümleri değerlendirildiğinde 5393 sayılı Kanunu’nun 49’uncu maddesine göre istihdam edilen tam zamanlı sözleşmeli personelin prime esas kazancından işsizlik sigortası primi hesaplanması gerekmektedir.
Nitekim, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü tarafından 09/11/2020 tarih ve E-24010506-045.01-135 12859 sayılı görüş yazısında:
‘‘5393 sayılı Belediye Kanununda, sadece bu Kanunun 49 uncu maddesinin dördüncü fıkrası kapsamında kısmi zamanlı çalıştırılacak sözleşmeli personeller için işsizlik sigortası primi yatırılmayacağmın açık bir şekilde hükme bağlandığı, bununla birlikte aynı maddenin üçüncü fıkrası kapsamında tam zamanlı olarak çalıştırılacak sözleşmeli personelden işsizlik
sigortası primi kesilmeyeceğine dair Belediye Kanununda herhangi bir düzenlemenin bulunmadığı,
4447 sayılı Kanunun 46 ncı maddesinin ikinci fıkrasında, bu Kanun kapsamına giren ve tadadi olarak sayılanlar arasında, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında bir hizmet akdine dayalı olarak çalışan sigortalıların da yer aldığı,
Belediyenizde tam zamanlı çalışan sözleşmeli personel ile 5393 sayılı Belediye Kanununun 49 uncu maddesi gereğince Tam Zamanlı Olarak Çalıştırılacak Sözleşmeli Personele İlişkin Hizmet Sözleşmesinin akdedildiği, bu sözleşmede de açık bir şekilde, sözleşmeli personelin sosyal güvenlik açısından 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayıldıklarının düzenlendiği dikkate alındığında,
Belediyenizde 5393 sayılı Belediye Kanununun 49 uncu maddesi gereğince Tam Zamanlı Olarak Çalıştırılacak Sözleşmeli Personele İlişkin Hizmet Sözleşmesine dayalı olarak çalışan personelden, işsizlik sigortası primi kesilmesi gerektiği düşünülmektedir.’’ şeklinde görüş bildirilmiştir.
Yapılan incelemede, İdare tarafından 5393 sayılı Kanun'un 49’uncu maddesine göre istihdam edilen tam zamanlı çalışan 40 tane sözleşmeli personelin prime esas aylık brüt kazançlarından işsizlik sigortası primi hesaplanmadığı, bu suretle işsizlik sigortası işveren ve işçi primlerinin kesilmediği tespit edilmiştir.
Sonuç olarak, tam zamanlı sözleşmeli personelin işsizlik sigortası primlerinin ödenmemesi nedeniyle İdarenin herhangi bir mali külfete maruz kalmaması için, prime esas aylık brüt kazançlarından işsizlik sigortası işveren ve işçi primi hesap edilerek yatırılması gerekmekte olup yapılan işlem mevzuat hükümlerine aykırılık teşkil etmektedir.