Belediyede çalışan memur ve sözleşmeli personele yapılan sosyal denge ödemelerine ilişkin ilgili sendika (TÜM BEL-SEN) arasında imzalanan toplu sözleşmenin, 8’inci maddesine toplu sözleşmenin 01.01.2019 tarihinde yürürlüğe gireceği 31.12.2020 tarihine sona ereceği yeni sözleşme imzalanana kadar eski sözleşme hükümlerinin geçerli olacağına dair hüküm konulduğu görülmüştür.

4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu'nun ‘’Mahalli idarelerde sözleşme imzalanması’’ başlıklı 32’inci maddesinde:

“27/6/1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 15 inci maddesi hükümleri çerçevesinde sosyal denge tazminatının ödenmesine belediyelerde belediye başkanının teklifi üzerine belediye meclisince, il özel idaresinde valinin teklifi üzerine il genel meclisince karar verilmesi halinde, sözleşme döneminde verilecek sosyal denge tazminatı tutarını belirlemek üzere ilgili mahalli idarede en çok üyeye sahip sendikanın genel başkanı veya sendika yönetim kurulu tarafından yetkilendirilecek bir temsilcisi ile belediyelerde belediye başkanı, il özel idaresinde vali arasında toplu sözleşme sürecinin tamamlanmasını izleyen üç ay içerisinde sözleşme yapılabilir. Bu sözleşme bu Kanunun uygulanması bakımından toplu sözleşme sayılmaz ve bu kapsamda Kamu Görevlileri Hakem Kuruluna başvurulamaz.

Yapılacak sözleşme, toplu sözleşme dönemi ile sınırlı olarak uygulanır ve sözleşme süresi hiçbir şekilde izleyen mahalli idareler genel seçimi tarihini geçemez. Mahalli idareler


genel seçim tarihini izleyen üç ay içerisinde de toplu sözleşme dönemiyle sınırlı olmak üzere sözleşme yapılabilir. Bu sözleşmeye dayanılarak yapılan ödemeler kazanılmış hak sayılmaz.” hükmü yer almaktadır.

Madde hükmünden anlaşılacağı üzere ilgili sözleşmeler toplu sözleşme dönemi ile sınırlı olacaktır. Kanun koyucu ayrıca mahalli idareler için başka bir süre sınırı daha getirmiş olup ilgili sözleşmelerin süresinin hiçbir şekilde izleyen mahalli idareler seçimini geçemeyeceği belirtilmiştir. Madde hükmünde ayrıca bu sözleşmeye dayanarak yapılan ödemelerin kazanılmış hak sayılmayacağı düzenlenmiştir.

2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun'un 8’inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan; “Mahalli idareler seçimleri beş yılda bir yapılır. Her seçim döneminin beşinci yılındaki 1 Ocak günü seçimin başlangıç tarihidir. Aynı yılın Mart ayının son Pazar günü oy verme günüdür.” hükmüne istinaden, Yüksek Seçim Kurulu 13.12.2018 tarih 2018/1106 sayılı kararında mahalli idareler seçimlerinin 31 Mart 2019 Pazar günü yapılacağını açıklamıştır.

Toplu sözleşmenin yürürlükte kalacağı en son tarihin mahalli idareler seçiminin yapılacağı 31.03.2019 olması gerekirken, sözleşmede 4688 sayılı Kanun'un 32’inci maddesinin ikinci fıkrasına aykırı olarak 31.12.2020 olarak belirlenmiştir.

Anayasanın 90 ıncı maddesinin dördüncü fıkrasının son cümlesindeki; “… Usulüne göre yürürlüğe konulmuş temel hak ve özgürlüklere ilişkin milletlerarası antlaşmalarla kanunların aynı konuda farklı hükümler içermesi nedeniyle çıkabilecek uyuşmazlıklarda milletlerarası antlaşma hükümleri esas alınır.” hükmünün sınır aşan ödemeler ile ilgisi bulunmamaktadır. Nitekim her ülkenin ve bölgenin gelişmişlik düzeyleri birbirinden farklı olması dolayısıyla iç hukuki düzenlemelerle belirlenmiş olan limitlerin, uluslararası antlaşmalarla çelişmesi gibi bir durum söz konusu olamayacaktır. Uluslararası sözleşmelerin genel ve temel kriterleri belirlemesi dışında mali haklara yönelik olarak sınırsız bir ödeme öngörmesi, ulusal düzeydeki karar alma mekanizmalarını da ortadan kaldıracağı değerlendirilmektedir.

Bu itibarla mahalli idareler seçiminden sonra üç ay içerisinde toplu sözleşme dönemi ile sınırlı olarak yeni bir sözleşmenin yapılmaması, açıkça kanuna aykırılık teşkil etmekte ayrıca sözleşmede yer alan eski sözleşme hükümlerinin yeni sözleşme imzalanıncaya kadar geçerli olacağı hükmü ile yine Kanuna aykırı olarak sözleşme ile kazanılmış hak oluşturulmaya


çalışılmıştır.


Kararla ilgili sorunuz mu var?