5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun “Büyükşehir Belediyesinin Gelirleri” başlıklı 23’üncü maddesinin (f) bendinde; “7 nci maddenin (f) bendine göre tespit edilen park yerlerinin işletilmesinden elde edilen gelirin ilçe ve ilk kademe belediyelerine, nüfuslarına göre dağıtılacak %50'sinden sonra kalacak %50'si” hükmü yer almaktadır.

Aynı kanunun “Büyükşehir ve İlçe Belediyelerinin Görev ve Sorumlulukları” başlıklı 7’nci maddesinin (f) bendinde ise; “…durak yerleri ile karayolu, yol, cadde, sokak, meydan ve benzeri yerler üzerinde araç park yerlerini tespit etmek ve işletmek, işlettirmek veya kiraya vermek…” hükmü yer almaktadır.

Yukarıdaki mevzuat hükümlerinde “durak yerleri ile karayolu, yol, cadde, sokak, meydan ve benzeri yerler üzerinde araç park yerlerini tespit etmek ve işletmek, işlettirmek veya kiraya vermek” görevinin büyükşehir belediyelerine ait olduğu ve buraların işletilmesinden elde edilen gelirin %50’sinin ilçe belediyelerine nüfusları oranında aktarılması hususu açıkça düzenlenmiştir.

Adana Büyükşehir Belediyesi Meclisi, 12.10.2018 tarih ve 599 sayı ile 13.07.2018 tarih ve 428 sayılı kararları ile park yerlerinin işletilmesini, 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun 26’ncı maddesine istinaden Yeni Adana İmar İnşaat A.Ş’ye vermiştir. Meclis kararları ile parkmetre yerlerinin işletilme hakkı söz konusu şirkete verilmekle birlikte bu yerlerin işletilmesinden elde edilecek yıllık brüt cironun %5’i Adana Büyükşehir Belediyesine aktarılması kararlaştırılmıştır.

Park yerlerinin işletilmesinin belediye şirketine verilmiş olması ilçe belediyelerine ait olan otopark gelirlerinin %50’sinin gönderilmeyeceği anlamına gelmemektedir. Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; 23’üncü maddede 7’nci maddeye atıf yapılarak bu maddeye göre elde edilecek gelirin ilçe ve ilk kademe belediyelerine, nüfuslarına göre dağıtılacak %50'sinden sonra kalacak %50'sinden bahsetmektedir. 7’nci maddeye bakıldığında “… ve işletmek, işlettirmek veya kiraya vermek ...” ibaresi geçmektedir. Dolayısıyla işletilme veya kiraya verme yoluyla olsa dahi elde edilecek gelirin %50’sinin ilçe belediyelerine gönderilmesi gerekmektedir.

2018 yılında Adana Büyükşehir Belediyesinin 7.358.589,49 TL otopark geliri elde ettiği ve aşağıdaki tabloda gösterilen tutarların ilçe belediyelerine aktarılmadığı tespit edilmiştir.

Tablo 7: Otopark Gelirlerinden İlçe Belediyelerine Gönderilmesi Gereken Paylar

Kamu idaresi cevabında; “Adana Büyükşehir Belediyemizin parkmetre yerlerinin kendi şirketi olan Yeni Adana İmar İnş. A.Ş’ye devri 5216 sayılı kanunun (f) bendi kapsamında değerlendirilmiş olsa da yine aynı kanunun 26’ncı maddesi kapsamında ve 7’nci maddesinin (l) bendine göre devredildiği görülmektedir. (l) bendindeki otoparkların işletilmesinden elde edilen gelirin ilçe belediyelerine dağıtılmasıyla ilgili bir hükme yer verilmediği dikkate alındığında, herhangi bir pay dağıtımı yapılmayacağı kanaatindeyiz.” denilmektedir.

Sonuç olarak kamu idaresi parkmetre yerlerinin kendi şirketi olan Yeni Adana İmar İnş. A.Ş’ye devrinin, 5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu’nun 7’nci maddesinin (l) bendi kapsamında değerlendilmesi gerektiğini ifade ederek buna göre (l) bendindeki otoparkların işletilmesinden elde edilen gelirin ilçe belediyelerine dağıtılmasıyla ilgili bir hükme yer verilmediğini savunmuştur. Oysa 5216 sayılı Kanun’un 7’nci maddesinin (l) bendi şu şekildedir:

“l) Yolcu ve yük terminalleri, kapalı ve açık otoparklar yapmak, yaptırmak, işletmek, işlettirmek veya ruhsat vermek.”

Bu bentte bahsedilen kapalı veya açık otoparklardır. Bulguda bahsedilen otopark yerleri ise durak yerleri ile karayolu, yol, cadde, sokak, meydan ve benzeri yerler üzerinde olan araç park yerleridir. Dolayısıyla bahse konu olan parkmetre yerleri de bu nitelikte olup bu yerlerin işletilmesi belediye şirketine devredilse dahi bu yerlerden elde edilen gelirin

%50’sinin ilçe belediyelerine dağıtılması gerekmektedir.