Belediyenin mülkiyetinde bulunan ve Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmelik’in EK 1’deki kayıt planının “Tapuda Kayıtlı Olan Taşınmazlar” başlığı altında yer alan taşınmazların emlak vergi değerleri üzerinden kayıtlarda yer aldığı tespit edilmiştir.

Genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri ile bu idarelere bağlı ve 5018 sayılı Kanun kapsamında olan kurum ve kuruluşların mülkiyetinde, yönetiminde veya kullanımında bulunan taşınmazların kaydına ve icmal cetvellerinin düzenlenmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemek amacıyla, “Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmelik” Bakanlar Kurulu kararı ile kabul edilmiş ve Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Yönetmelik'in “Kayıt ve kontrol işlemleri” başlıklı 5’inci maddesine göre; kamu idareleri, mevcutlarla birlikte içinde bulunulan yılda çeşitli yollarla edinilen ve elden çıkarılan taşınmazlarını, miktar ve değer olarak takip etmek amacıyla kayıt altına alacaklardır. Taşınmazların hangi değerler üzerinden kayıt altına alınacağı ise yine 5’inci maddede açıklanmış olup buna göre “Tapuda Kayıtlı Olan Taşınmazların” maliyet bedeli, bu taşınmazlardan maliyet bedeli belirlenemeyenlerin ise rayiç değer üzerinden kayıtlara

alınacağı hüküm altına alınmıştır.

“Maliyet bedeli”, “Rayiç değer”, ve “Emlak vergi değeri” ile ilgili tanımlamalar 213 sayılı Vergi Usul Kanunu ve Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliğinde yer almaktadır. Buna göre; Maliyet Bedeli, genel olarak bir varlığın satın alınması, üretilmesi veya değerinin arttırılması için yapılan harcamalar toplamı; rayiç değer, bir iktisadi kıymetin değerleme günündeki normal alım satım değeri yani gerçeğe uygun değeri; emlak vergi değeri ise bina ve arazinin Emlak Vergisi Kanunu'nun 29’uncu maddesine göre tespit edilen değeri şeklinde ifade edilmiştir.

Kamu idarelerinin mevcut taşınmazlarının kaydına ilişkin işlemler Yönetmelik'in Geçici 1’inci maddesinde açıklanmış olup maliyet bedeli veya rayiç değerler üzerinden muhasebe kayıtlarına alınacak olan taşınmazların bu değerler üzerinden kayıtlara alınıncaya kadar emlak vergi değerleri üzerinden kayıtlarının yapılacağı, fiili envanterlerinin emlak vergi değeri üzerinden en geç 30/09/2014 tarihine kadar tamamlanarak Yönetmelik ekinde yer alan formlara ve cetvellere kaydedileceği belirtilmiştir. Fiili envanterleri yapılan taşınmazlara ait bilgilerin, muhasebe kayıtları yapılmak üzere muhasebe birimine gönderileceği, muhasebe biriminin de bu taşınmazları 1/10/2014 tarihinde muhasebe kayıtlarından çıkaracağı ve aynı tarihte fiili envanter üzerinden kayıtlara alacağı belirtilmiştir.

Yönetmelik maliyet bedeli veya rayiç değer üzerinden kayıtlara alma işlemi için tamamlama tarihi öngörmüş olup bu tarih 31/12/2017 tarihidir. Dolayısıyla bu tarihe kadar Yönetmelikte belirtilen işlemlerin tamamlanarak “Tapuda Kayıtlı Olan Taşınmazların” maliyet bedeli veya rayiç değer üzerinden kayıtlara alınması gerekmektedir.

Ancak idare tarafından, tapuda kayıtlı olan taşınmazlar emlak vergi değeri üzerinden kayıtlara alınmış olup bu taşınmazlar için maliyet bedeli veya rayiç değer tespitine ilişkin bir çalışma yapılmamıştır.

Bir taşınmazın emlak vergi değeri ile gerçeğe en yakın değeri olan rayiç değeri arasındaki fark gözetildiğinde taşınmazların, emlak vergi değeri üzerinden muhasebe kayıtlarında takip edilmesi Kurum bilançosunun 25-Maddi Duran Varlıklar Hesap grubunu olması gereken gerçek değerinden uzaklaştırmaktadır.

Kamu idaresi cevabında; “Belediye adına tapuda kayıtlı taşınmazların emlak rayiç değer tespitlerine ilişkin çalışmalara başlanılmış olup, taşınmazların sistem üzerine emlak rayiç değeri üzerinden kayıt yapılması hususunda gerekli hassasiyet gösterilecek, kayıt

işlemlerinin ivedilikle tamamlanması sağlanacaktır.”

Denilmektedir.

Sonuç olarak Bulguda belirtilen hususu iştirak etmiş olup taşınmazların rayiç değerlerinin tespitine ilişkin çalışmaların başlatılacağı ifade edilmiştir. Konunun gelecek yıl denetimlerinde takibi yapılacaktır.