Belediyeye “Editörlük, tasarım, sanat, basın danışmanlığı” hizmetleri satın alınmasında, Kamu İhale Kanununda danışmanlık hizmet alımına ilişkin belirlenen düzenlemelere uyulmadığı ve alınan hizmetin belgelendirilmediği görülmüştür.

4734 sayılı Kamu İhale Kanununun “Danışmanlık Hizmetleri” başlıklı 48’inci maddesinde; mimarlık ve mühendislik, etüt ve proje, harita ve kadastro, her ölçekte imar planı, imar uygulama, ÇED raporu hazırlanması, plan, yazılım geliştirme, tasarım, teknik şartname

hazırlanması, denetim ve kontrolörlük gibi teknik, mali, hukuki veya benzeri alanlardaki hizmetler, danışmanlık hizmet sunucularından alınabileceği belirtilmiştir.

Aynı maddenin ikinci fıkrasına göre de danışmanlık hizmetleri, bu bölümde yer alan hükümlere uygun olarak sadece belli istekliler arasında ihale usulü ile ihale edilebilecek; fakat yaklaşık maliyeti Kanun’un 13’üncü maddesinin (b) bendinin (2) numaralı alt bendinde hizmet alımları için öngörülen üst limit tutarının dört katının altında kalan danışmanlık hizmetleri, hizmet alımı ihalesiyle gerçekleştirilebilecektir.

Pamukkale Belediyesi Kanunun anılan maddesine dayanarak, “Editörlük, Sanat ve Basın Danışmanlığı Hizmetini”, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğine esas alarak, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunun 21/f maddesine göre pazarlık usulü ile almıştır.

Sözleşme ve idari şartnamede iş, “2021 Yılı Editörlük, Tasarım, Sanat ve Basın Danışmanlığı Hizmet Alım İşi” olarak tanımlanmıştır. İşin miktarı ise, “1 Kalem 2021 yılı boyunca idarenin isteği doğrultusunda yapılacak olan Editörlük, Tasarım, Sanat, Basın Danışmanlığı Hizmet Alımı” olarak belirlenmiştir. Yani idarenin ihtiyacı tam olarak belirlenmemiş, işin tanımı ve miktarı açık ve net bir şekilde ortaya konulmamıştır. Dolayısıyla işe teklif vermeyi düşünebilecek firmaların gerçekçi bir teklif vermesi zorlaştırılmıştır.

Nitekim yaklaşık maliyet belirlemek için belediyenin başka işlerde çalıştığı üç firmadan teklif alınmış; sırasıyla 234.000, 270.000, 300.000 TL tekliflerin ortalaması alınarak, 268.000 TL yaklaşık maliyet belirlenmiştir. Yaklaşık maliyet için teklif veren 2 firma, ihaleye teklif vermemiş; sadece yüklenici firma yaklaşık maliyet için verdiği tekliften daha yüksek (234.000/ 240.000 TL) bedelle teklif vermiş ve ihaleyi almıştır.

İdari Şartnamede ihaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlilik kriterleri belirlenmiş; ancak söz konusu madde de danışmanlık işinin özelliğini dikkate alan hiçbir kritere yer verilmemiştir. Sözleşme eki yeterlilik tablosunda, sadece “teklif vermeye yetkili olunduğuna ilişkin noter onaylı imza beyannamesi” ihaleye katılmak için gereken belgeler ve yeterlilik kriterleri olarak gösterilmiştir. Yüklenici firmada Ticaret Odası Kaydı, geçici teminat vb dışında yeterlilik belgesi sunmamıştır. Zaten herhangi bir hizmet alım belgesinde bile istenebilecek personel sayısı, niteliği, gerekli makine teçhizat vb belgeler bile istenilmemiştir.

İşin teknik şartnamesinde de işin özelliğine ilişkin kriterlere değil, aşağıda verilen örneklerde olduğu gibi yükleniciden talep edilebilecek işlerin neler olabileceğine ilişkin taleplere yer verilmiştir:

• Belediye tarafından çıkartılan yayınlarda idarenin talep etmesi durumunda fotoğraf çekimi hizmeti,

• Branda, vinil, billboard, raket…., davetiye gibi basılı evrakların tasarım danışmanlığı hizmeti,

• Sosyal medya hesaplarında paylaşılacak görsellerin tasarımı,

• Belediyenin düzenlediği programların hazırlanması ve etkin bir şekilde gerçekleştirilmesi konusunda danışmanlık ve koordinatörlük hizmeti,

• Belediyenin hayata geçirdiği veya geçirecek olduğu çalışmaların yazılı, görsel ve işitsel basında en doğru şekilde yer almasını sağlayacak şekilde basın danışmanlığı hizmeti vermek.

  Özet olarak içeriği, miktarı belirsiz bir danışmanlık hizmeti alınmıştır. İhale sürecindeki bu belirsizlik, hizmetlerin kabulüne de yansımış; Hizmet Alımı Kabul Belgesine “hizmet alımı ile ilgili olarak malzemelerin niteliklerine uygun olduğu ve kabule engel olabilecek eksik, kusur ve arızaların bulunmadığı görülmüştür.” ifadesi konulmuş; ancak her ay 20.000 TL bedelle alınan hizmete ilişkin kanıtlayıcı belgelere yer verilmemiştir.

  İşin idari ve teknik şartnamelerinden ihaleye konu işlerin büyük ölçüde idarenin personeli tarafından yapılacağı, yüklenicinin belediyenin editörlük, tasarım, sanat, basın işlerinde danışmanlık ve koordinatörlük hizmetleri vereceği anlaşılmaktadır.

  Danışmanlık hizmetinin hizmet alım uygulama yönetmeliği hükümleri çerçevesinde alınması; hiçbir yeterlilik kriteri aranmayacağı ve danışmandan alınan hizmetlerin belgelendirilmeyeceği anlamına gelmemektedir.

  Nitekim Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 44’üncü maddesinde “Yaklaşık maliyeti, Kanunun 13 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (2) numaralı alt bendindeki üst limit tutarının dört katının altında kalan ve hizmet alımı ihalesiyle gerçekleştirilen danışmanlık hizmetlerine ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin düzenlenmesi, verilmesi ve değerlendirilmesinde 4/3/2009 tarihli ve 27159 sayılı mükerrer Resmi Gazete’de yayımlanan Danışmanlık Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 38 inci maddesi ile ikinci kısmının beşinci ve altıncı bölümlerinde yer alan hükümler uygulanır.” hükmüne yer verilerek, hizmet alımı ihalesiyle gerçekleştirilecek danışmanlık hizmetlerinde iş deneyimini gösteren belgelerin düzenlenmesi, verilmesi ve değerlendirilmesinde Danışmanlık Hizmet Alım Uygulama Yönetmeliği’ne atıfta bulunulmuştur.

  
  

  Danışmanlık hizmet alımlarında, yukarıda açıklanan ihale usul ve esaslarına uyulması konusunda gerekli özenin gösterilmesi ve ayrıca yeterlik ve kabul kriterlerinin açık bir şekilde belirlenmesi ihalede şeffaflığın ve rekabetin sağlanması açısından önem arz etmektedir.

  İdare gönderdiği cevapta özetle; Danışmanlık hizmeti alımında yeterlik kriterlerine ihale dokümanlarında yer verildiğini belirtmekle birlikte, bu hususta ve danışmandan alınan hizmetin belgelendirilmesi konusunda gerekli hassasiyetin gösterileceğini ifade ederek bulgu konusuna katıldığını beyan etmiştir.

  İhalelerde şeffaflığın ve rekabetin sağlanması için danışmanlık hizmet alımlarında, ihale usul ve esaslarına uygun şekilde işin miktarının ve yeterlilik kriterlerinin açık ve net belirlenmesi uygun olacaktır.