Trabzon Üniversitesi tarafından, muhtelif mal veya hizmet alımları sebebiyle harcama yetkilisi mutemetlerine verilen avans tutarlarının, avans ödemesi sırasında damga vergisine tabi tutulduğu görülmüştür.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Ön ödeme” başlıklı 35’inci maddesinin birinci fıkrasında; harcama yetkilisinin uygun görmesi ve karşılığı ödeneğin saklı tutulması kaydıyla, ilgili kanunlarda öngörülen haller ile gerçekleştirme işlemlerinin tamamlanması beklenilemeyecek ivedi veya zorunlu giderler için avans vermek veya kredi açmak suretiyle ön ödeme yapılabileceği ifade edilmiştir.

Harcama yetkilisi mutemedi, harcama yetkilisi tarafından yazılı olarak görevlendirilmelidir. Mutemet kendisine verilen avans veya adına açılan kredilerle sınırlı olarak yapacağı harcamalar konusunda harcama yetkilisine karşı sorumludur. Aynı zamanda yapılan harcamaların mahsubuna ilişkin belgeleri muhasebe yetkilisine vermek ve artan tutarı iade etmekle yükümlüdür.

Damga Vergisi Kanunu 43 Seri Numaralı Genel Tebliği’nde; resmi dairelerce mal ve hizmet alımları nedeniyle yapılacak masraflara sarf edilmek üzere harcama yetkilisi mutemetlerine verilen avanslara ilişkin olarak düzenlenen kağıtlar resmi dairelerin dahili işlemlerine ait kağıtlar mahiyetinde olduğundan ve 488 sayılı Kanun’un konusu dışında kaldığından damga vergisine tabi tutulmaması gerektiği ifade edilmiştir.

Muhasebat Genel Müdürlüğünün İta Amiri Mutemet Avansları ve Krediler konulu 1 Sıra Numaralı Genel Tebliği’nin “I- İta Amiri Mutemetlerinin Görevlendirilmesi, Mutemetlere Verilecek Avans Sınırları ve Avansların Verilmesinde ve Mahsubunda Uyulacak

Esaslar” bölümünün “C- Avansların Verilmesinde ve Mahsubunda Uyulacak Esaslar” maddesinin üçüncü fıkrasında; harcama yetkilisi mutemetlerine verilecek avanslar için düzenlenen kağıtların, 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu hükümleri gereğince dairelerin dahili işlemlerine ait kağıtlar mahiyetinde olduğundan, avans ödemesi sırasında damga vergisine tabi tutulmayacağı belirtilmiştir. Ancak, mutemetlerin verilen avanslarla yapacakları satın almalar sonucu satıcılara yapılan ödemeler dolayısıyla düzenlenen kağıtlar (makbuzlar ve ibra senetleri) damga vergisine tabi olduğundan, anılan Kanun gereğince verginin mükellefi durumunda olan satıcıdan ya tahsil edilmesi gerekmektedir.

Üniversite tarafından harcama yetkilisi mutemetlerine çeşitli nedenlerle, görev giderleri avansı, hizmet alımları avansı, gayri maddi hak alımları avansı, mamul mal alımları avansı verilmiştir. Verilen avansların ödemesi sırasında damga vergisine tabi tutulmuştur.

Üniversite tarafından, harcama yetkilisi mutemetlerine verilen avansların ödenmesi sırasında sehven damga vergisi kesintisi yapıldığı, 2022 yılı ve sonrasında harcama yetkilisi mutemetlerine verilecek avanslardan damga vergisi kesintisi yapılmayacağı ifade edilmiştir.

Denetim yılı içerisinde harcama yetkilisi mutemetlerine verilen avansların damga vergisine tabi tutulmasından dolayı açıklanan nedenlerle, harcama yetkilisi mutemetlerine verilecek avanslar için düzenlenen kağıtların Üniversitenin kendi iç işlemlerine ilişkin kağıtlar niteliğinde olduğundan, avans ödemesi sırasında damga vergisine tabi tutulmaması gerektiği değerlendirilmektedir.