2021/633509 İhale Kayıt Numaralı “Üniversite Ayazağa Yerleşkesi Bilgisayar ve Bilişim Fakültesi Binası Tamamlama, Onarım, Tadilat ve Yenileme İnşaatı” işinde, Kamu İhale Genel Tebliği ve Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği uyarınca teklifinin kabul edilmemesi gereken firma ile sözleşme imzalandığı tespit edilmiştir.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Bilanço ve eşdeğer belgeler ile iş hacmini gösteren belgeler” başlıklı 10.1’inci maddesinde;

“Bilanço ve eşdeğer belgelerin istenildiği ihalelerde, ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yayımlanması zorunlu yılsonu bilançosunun veya bilançonun gerekli görülen bölümlerinin yoksa bunlara eşdeğer belgelerin sunulması gereklidir.”

Denilmektedir.

Tebliğ’in 10.1.3’üncü maddesi uyarınca aday veya isteklilerce sunulan Bilanço Bilgileri Tablosunun, söz konusu iş yapım işi olduğundan ilgili uygulama yönetmeliği olan Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ekinde yer alan Bilanço Bilgileri Tablosu Standard Formuna uygun olarak düzenlenmesi gerekmektedir.

Ayazağa Yerleşkesi Bilgisayar ve Bilişim Fakültesi Binası Tamamlama, Onarım, Tadilat ve Yenileme İnşaatına ait ihale işlem dosyası incelendiğinde; ihaleyi alan firmaya ait bilanço ve eşdeğer belgeler ile iş hacmini gösteren belgelerin Bilanço Bilgileri Standart Formuna uygun olarak düzenlenmediği, bu belgelerde ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıl olan 2020 yılı bilanço ve eşdeğer bilgilerinin bulunması gerekirken 2019, 2018 ve 2017 yıllarına ait bilgilere yer verildiği görülmüştür.

Mezkûr Tebliğ’in “Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler” başlıklı 36.1’inci maddesinde ilgili uygulama yönetmeliğinin “İsteklinin iş hacmini gösteren belgeler” başlıklı 36’ncı maddesinin üçüncü fıkrasındaki kriterleri ihalenin yapıldığı yıldan önceki yılda sağlayamayan aday veya isteklilerin, ihalenin yapıldığı yıldan önceki son altı yıla kadarki belgelerinin ortalaması üzerinden söz konusu kriterleri sağlayabileceği ve iş hacmini gösteren belge olarak gelir tablosu sunulması durumunda ihalenin yapıldığı yıldan bir önceki yıldan itibaren geriye doğru olan yıllara ait gelir tablolarının sırasıyla sunulmasının gerektiği hükümlerine yer verilmiştir. 36.2’nci maddesinde ise bilanço rasyolarına ilişkin kriterleri ihalenin yapıldığı yıldan önceki yılda sağlayamayan aday ve isteklilerin, son üç yıla kadar olan yılların belgelerini sunmak suretiyle kriterleri sağladıklarını tevsik edebilecekleri ancak bu durumda, ihalenin yapıldığı yıldan bir önceki yıldan itibaren geriye doğru olan yıllara ait

belgeleri sunmalarının zorunlu olduğu ifade edilerek konuya ilişkin örnek açıklamalara da yer verilmiştir.

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Bilanço veya eşdeğer belgeler” başlıklı 35 ve “İsteklinin iş hacmini gösteren belgeler” başlıklı 36’ncı maddelerinde de benzer düzenlemeler bulunmaktadır.

Bahse konu ihalede, sözleşme imzalanan firmanın ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıl olan 2020 yılına ait bilançosu ile iş hacmi bilgilerini teklif mektubunda sunması gerekirken adı geçen belgelerin teklifte yer almadığı, 2020 yılı bilançosu ve iş hacmi bilgilerinin yokluğu halinde mevzuat gereğince son altı yıla ait bilanço ve iş hacmine ilişkin belgeler istenebilecekken bu hususa da uyulmadığı ve ihale sürecinin tamamlandığı görülmüştür. Ayrıca 2020 yılına ait iş hacmini gösteren belgeler ile bilanço rasyolarına ilişkin kriterleri gösteren belge ve bilgilerin tekliflerin değerlendirilmesi aşamasından sonra tamamlattırıldığı da anlaşılmıştır. Ancak Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İsteklinin iş hacmini gösteren belgeler” başlıklı 36’ncı maddesi, “Başvuruların ve tekliflerin alınması, açılması ve belgelerdeki bilgi eksikliklerinin tamamlatılması” başlıklı 57’nci maddesi ile Kamu İhale Genel Tebliği’nin “İdarelerce belgelerdeki eksik bilgilerin tamamlatılması” başlıklı 16.6’ncı maddesinde, bahse konu belgelerin sonradan tamamlattırılacak belgelerden olmadığı açıkça belirtilmektedir.

Kamu İdaresi işin aksamamasını, hizmet sunumunun kesintiye uğramamasını, döviz kurlarındaki piyasayı etkileyecek ani yükselişlerin olmasını, en avantajlı teklife sahip ikinci firmaya işin verilmesi durumunda kurum zararının oluşabileceğini gerekçe göstermiştir.

Ancak Kamu İhale Genel Tebliği’nin bulguda yer verilen ilgili hükümleri, ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait Bilanço ile İş Hacmi Bilgilerini teklif mektubunda sunmayan isteklinin ihale dışı bırakılmasını gerektirmekte olup belgelerinde eksiklik bulunan firma ile sözleşme imzalanması, ihale sürecinin mevzuata uygun yürütülmediğinin göstergesi olarak değerlendirilmiştir.