Borçlanmaya ilişkin yapılan incelemelerde; Kurumun borç stokunun 5393 sayılı Belediye Kanunu’nda belirtilen sınırın üzerinde olduğu, buna rağmen yıl içinde yeni kredi kullanılarak borçlanmaya devam edildiği görülmüştür.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Borçlanma” başlıklı 68’inci maddesinde; “…

1. Belediye ve bağlı kuruluşları ile bunların sermayesinin yüzde ellisinden fazlasına sahip oldukları şirketlerin, faiz dâhil iç ve dış borç stok tutarı, en son kesinleşmiş bütçe gelirleri toplamının 213 sayılı Vergi Usul Kanununa göre belirlenecek yeniden değerleme oranıyla artırılan miktarını aşamaz. Bu miktar büyükşehir belediyeleri için bir buçuk kat olarak uygulanır.

   
   

2. Belediye ve bağlı kuruluşları ile bunların sermayesinin yüzde ellisinden fazlasına sahip oldukları şirketler, en son kesinleşmiş bütçe gelirlerinin, 213 sayılı Vergi Usul Kanununa göre belirlenecek yeniden değerleme oranıyla artırılan miktarının yılı içinde toplam yüzde onunu geçmeyen iç borçlanmayı belediye meclisinin kararı; yüzde onunu geçen iç borçlanma için ise meclis üye tam sayısının salt çoğunluğunun kararı ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığının onayı ile yapabilir.

Yukarıda belirtilen usûl ve esaslara aykırı olarak borçlanan belediye yetkilileri hakkında, fiilleri daha ağır bir cezayı gerektirmeyen durumlarda 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun görevi kötüye kullanmaya ilişkin hükümleri uygulanır.” denilmektedir.

Yukarıdaki mevzuat hükmünde belediyelerin faiz dahil iç ve dış borç stok tutarlarına ilişkin sınırlamalar getirilmiş ve yapılacak iç borçlanmanın en son kesinleşmiş bütçe gelirlerinin

213 sayılı Vergi Usul Kanunu’na göre belirlenecek yeniden değerleme oranıyla artırılan miktarının yılı içinde toplam yüzde onunu aşıp aşmamasına göre takip edilmesi gereken süreç düzenlenmiştir.

Erdek Belediyesinde yapılan incelemelerde, 05.01.2018 tarihli belediye meclisi kararıyla 2017 yılı gerçekleşen bütçe gelirlerinin %10’u oranında bankalardan 60 ay vadeli kredi çekilmesi için Belediye Başkanına yetki verildiği, 25.05.2018 tarihinde de piyasadan 3.219.997,00 TL tutarlı bireysel kredi çekildiği tespit edilmiştir.

Erdek Belediyesinin 2017 yıl sonu bütçe geliri olan 32.275.281,91 TL’ye, % 14,47’lik yeniden değerleme oranı uygulandığında bu tutar 36.945.515,20 TL olmaktadır. Kredi çekilmeden önce, 30.04.2018 tarihi itibariyle mali tablolara göre Kurumun borç stok tutarı 133.177.612,88 TL olup yasal borçlanma sınırı olan 36.945.515,20 TL’nin, 96.232.097,68 TL kadar aşıldığı görülmüştür.

Her ne kadar yıl içinde çekilen kredi tutarı en son kesinleşmiş bütçe gelirlerinin, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’na göre belirlenen yeniden değerleme oranıyla artırılan miktarının yüzde onunu aşmasa da, kredi çekilmeden önce kurumun mevcut borç stoku yasal sınırların çok üzerinde olduğundan kredi çekilerek borçlanmaya devam edilmesi 5393 sayılı Kanun’un 68’inci maddesinin (d) fıkrası hükmüne aykırılık teşkil etmektedir.

Ayrıca, yıl sonu itibariyle Kurumun toplam borç stokunun tespitine ilişkin olarak Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Sosyal Güvenlik Kurumu’nun ilgili birimlerinden alınan resmi yazılar doğrultusunda Erdek Belediyesinin 31.12.2018 tarihi itibariyle ayrıntısı aşağıdaki

tabloda gösterilen toplam 191.484.407,71 TL borca ulaştığı görülmüştür.

Tablo 9: Borç Stoku

Sonuç olarak, 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 68’inci maddesinde düzenlenen yasal borçlanma sınırının aşılmasında ve buna rağmen borçlanmaya devam edilmesinde mevzuata uygunluk bulunmadığı düşünülmektedir.

Kamu idaresi cevabında; “2019 yılında borçlanma konusuna dikkat edilerek borçlanmaya gidilmemiştir.” denilmektedir.

Sonuç olarak kamu idaresi tarafından verilen cevapta bulgu konusu hususa iştirak edilip 2019 yılında borçlanma konusuna dikkat edileceği ifade edilmiştir.

Bununla birlikte, Kurumun borç stokunun 5393 sayılı Belediye Kanunu’nda belirtilen sınırın üzerinde olmasına rağmen 2018 yılı içinde yeni kredi kullanılarak borçlanmaya devam edilmesinin 5393 sayılı Kanun’un 68’inci maddesinin (d) fıkrası hükmüne aykırılık teşkil ettiği yönündeki değerlendirmelerimiz devam etmektedir.