Belediye Bütçe İçi İşletmesinde katma değer vergisinin konusunu oluşturan ve indirim hakkı doğuran faaliyetler ile mal ve hizmet satışı nedeniyle katma değer vergisi (KDV) hesaplanması gereken faaliyetler için katma değer vergisi hesapları kullanılmamıştır.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin;

“191 İndirilecek Katma Değer Vergisi Hesabının Niteliği” başlıklı 153’üncü maddesinde bu hesabın, mal ve hizmetin satın alınması sırasında satıcılara ödenen veya borçlanılan ve kurum açısından indirim hakkı doğuran katma değer vergisinin izlenmesi için kullanılacağı, mahalli idarelerin, bir bedel karşılığı satmak üzere ürettikleri mal veya hizmetin üretim girdisi olarak satın aldıkları mal veya hizmetlere ilişkin olarak ödemiş oldukları Katma Değer Vergisini indirim konusu yapacakları, bunun dışında kurumun satışa konu olmayan kamu hizmeti üretiminde nihai tüketici olarak kullanmak veya tüketmek üzere satın alınmış mal veya hizmet için ödenen Katma Değer Vergisinin indirim konusu yapılmayacağı ve bu tutarların ilgili gider hesabı veya varlık hesabına yapılacak muhasebe kaydında maliyet bedeline ilave edileceği,

“391 Hesaplanan Katma Değer Vergisi Hesabının Niteliği” başlıklı 293’üncü maddesinde ise bu hesabın, teslim edilen mal veya ifa edilen hizmetler üzerinden hesaplanan katma değer vergisi tutarları ile bu tutarlardan mahsup edilen ve ödenen tutarların izlenmesi için kullanılacağı, belirtilmiştir.

Bu düzenlemelere göre, Belediyelerin gelir elde etmek amacıyla oluşturduğu bütçe içi işletmelerine ilişkin olarak yaptığı harcamalarda 191 İndirilecek Katma Değer Vergisi Hesabını; teslim edilen mal veya ifa edilen hizmetlerde 391 Hesaplanan Katma Değer Vergisi Hesabını kullanılması gerekmektedir.

Yapılan incelemede, Belediyenin özel gelir ve gideri olan bütçe içi işletme faaliyetleri bulunduğu görülmüştür. Bu işletme için yapılan her harcama gelir elde etmek amacı ile yapılmaktadır. Belediye bütçe içi işletmeleri 26.04.2014 tarihli ve 28983 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği uyarınca, münhasıran ilgili kurum ve kuruluş mensuplarına hitap etmemeleri sebebiyle istisna kapsamına girmemektedir. Dolayısıyla bu işletmeler bünyesinde yapılan tüm işlemler KDV mükellefiyeti doğurmaktadır.

Belediye Bütçe İçi İşletmesi işlemlerinde KDV hesaplarının kullanılmaması; Belediye tarafından mal ve hizmet satın alınması nedeniyle satıcılara ödenen veya borçlanılan ve Belediye açısından indirim hakkı doğuran katma değer vergisini indirim konusu yapılamamasına, mal ve hizmetin satılması sırasında alıcılar tarafından ödenen veya borçlanılan ve Belediye açısından katma değer vergisine konu olan işlemler için KDV hesaplanamasına ve bu hesapların mali tablolarda yer almamasına neden olmaktadır.

Kamu İdaresi cevabında, 2024 yılı başından Belediye Bütçe İçi İşletmesi muhasebe kayıtlarında 2024 yılında 191 ve 391 hesaplar kullanılmaya başlandığı belirtilmiştir.

Ancak 2023 yılı Belediye Bütçe İçi İşletmesi muhasebe kayıtlarında 191 İndirilecek Katma Değer Vergisi ve 391 Hesaplanan Katma Değer Vergisi hesapları kullanılmadığından 2023 yılı mali tablolarında anılan hesaplar itibarıyla hatalı bilgi oluşmuştur.