Karar Künyesi
Konya Büyükşehir Belediyesi tarafından profesyonel spor kulübüne dolaylı olarak kaynak aktarıldığı tespit edilmiştir.
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Belediyenin görev ve sorumlulukları” başlıklı 14’üncü maddesinin (b) bendinde; amatör spor kulüplerine ayni ve nakdî yardım yapabileceği, nakdi yardımlarda bir önceki yıl genel bütçe vergi gelirlerinden belediyeleri için tahakkuk eden miktarın; büyükşehir belediyeleri için binde yedisini, diğer belediyeler için binde on ikisini geçemeyeceği ifade edilmiştir.
“Meclisin görev ve yetkileri” başlıklı 18’inci maddesinin (p) bendine göre belediyelerin, meclis kararı ile ekonomik ve sosyal ilişkileri geliştirmek amacıyla kültür, sanat ve spor gibi alanlarda faaliyet ve projeler gerçekleştirebileceği; bu amaçla arsa, bina ve benzeri tesisleri yapma, yaptırma, kiralama veya tahsis etme yetkisinin olduğu ifade edilmiştir.
Anılan mevzuat hükümleri gereği belediyeler amatör spor kulüplerine kanuni sınırlar çerçevesinde yardımda bulunabilir ancak profesyonel spor kulüplerine ayni veya nakdi herhangi bir yardımda bulunamaz.
Konya Büyükşehir Belediyesi, Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü ile yapmış olduğu 20.04.2011 tarihli protokol ile eski stadyum alanının Belediye’ye devri karşılığında UEFA standartlarına uygun bir stadyum ve çeşitli spor komplekslerinin yapımını üstlenmiştir. Söz konusu stadyumun yapımı 2014 yılında tamamlanmıştır.
Stadyum, 2018 yılına kadar Belediye mülkiyetinde kalmış daha sonra protokol gereği Konya Gençlik ve Spor İl Müdürlüğüne devredilmiştir. Devir gerçekleşmesinin akabinde yapılan kira sözleşmesi ile Belediye, stadyumda kiracı konumuna geçmiştir. Kira sözleşmeleri her yıl yenilenmektedir.
Stadyum, mülkiyeti Belediye olduğu dönemde meclis kararları ile profesyonel spor kulübüne tahsis edilmiş olup Belediyenin kiracı konumunda olduğu dönemden itibaren ise stadyum içerisinde yer alan büro, lokanta ve büfe gibi alanlar profesyonel spor kulübüne kiralanmıştır. Ayrıca oynanacak olan futbol müsabakaları için belediye ücret tarife cetvelinde maç başına kullanım ücreti belirlemiştir.
Büyükşehir Belediyesi ile Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü arasında imzalanan tüm kira sözleşmelerine ait bilgiler aşağıdaki tabloda yer almaktadır.
Tablo 13: Stadyum Kira Sözleşmeleri
Sözleşme Tarihi | Süresi | Kimden Kiralandığı | Sözleşme Bedeli (Kdv Dahil) |
26.06.2018 | 1 yıl | Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü | 1.021.898,57 |
30.09.2019 | 1 yıl | Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü | 1.362.535,21 |
30.09.2020 | 1 yıl | Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü | 1.613.338,85 |
30.09.2021 | 1 yıl | Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü | 1.815.085,32 |
04.10.2022 | 1 yıl | Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü | 2.404.198,16 |
04.10.2023 | 1 yıl | Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü | 3.510.594,53 |
Toplam | 11.727.650,64 |
Buna göre; 2018 ile 2023 yılları arasında imzalanan kiralama sözleşmelerinin Büyükşehir Belediyesine maliyeti 11.727.650,64 TL’dir. Aynı zamanda sözleşmeler gereği stadyum ve müştemilatında son 5 yıl içerisinde yapılan her türlü bakım ve onarımın maliyeti 32.214.063,11 TL’dir.
Belediyenin profesyonel spor kulübü ile stadyum içerisinde yer alan büro, lokanta, büfe ve reklam panoları için imzaladığı kira sözleşmelerine istinaden son 5 yıl içerisinde kiralama ve reklam gelirlerinden elde edilen toplam tutar ise 1.201.960,58 TL’dir.
Ayrıca Belediye tarafından “Süper Lig maç başı ücret” tarifesi; 2014 yılında 5.000 TL, 2019 yılında 2.000 TL ve 2023 yılında 15.000 TL olarak belirlenmiş ancak bu zamana kadar herhangi bir tahakkuk kaydı yapılmamış ve gelir elde edilmemiştir.
Tüm bu gelir ve giderler birlikte değerlendirildiğinde Konya Büyükşehir Belediyesi stadyum kirası ve bakım onarımı için toplam 43.941.713,75 TL gidere katlanmış, buna karşılık 1.201.960,58 TL gelir elde etmiştir. Gelirler ve giderler arasındaki 42.739.753,17 TL fark Konya Büyükşehir Belediyesi tarafından profesyonel spor kulübüne dolaylı olarak kaynak aktarıldığını göstermektedir.
Kamu idaresi cevabında, Konya Gençlik Spor İl Müdürlüğü ile imzalanan kira sözleşmesi gereği stadyum ve müştemilatının; her türlü bakım ve onarımının belediyece yapılacağı, Türkiye Futbol Federasyonu (TFF) ve Gençlik ve Spor Bakanlığı tarafından ulusal ve uluslararası organizasyonlarda kullanılacağı, dolasıyla stadyumun sadece bir profesyonel takıma tahsis edilmediği, sözleşmenin ilgili maddeleri gereği TFF'nin talepleri doğrultusunda
2. lig takımlarına, milli takım maçlarına, yerel ve uluslararası sportif faaliyetlere ve kutlamalara tahis edildiği, Stadyum müştemilatlarının sadece bir kısmının profesyonel spor kulübüne kiralandığı kalan kısımların belediyece depo ve arşiv odası şeklinde kullanıldığı ayrıca profesyonel spor kulübü adına 486.365 TL gelir tahakkuk ettirildiği ifade edilmiştir.
Bulguda eleştirilen husus Stadyumun tek bir spor kulübüne tahsis edilmesi veya stadymun ve müştemilatının çeşitli organizasyonlarda kullandırılması değil, buradan elde edilen gelir ile katlanılan giderler arasında bariz bir orantısızlığın bulunmasıdır.
Bu itibarla, yukarıdaki mevzuat hükümleri ve yapılan tespitler birlikte değerlendirildiğinde; yapılan kira sözleşmelerinin profesyonel bir spor kulübüne ayni veya nakdi bir yardım niteliğine dönüştürülmemesi, aksine gelir ve gider dengesini sağlayacak biçimde dizayn edilmesi gerekmektedir.