Kamu İdaresinin sınırları içerisinde yer alan bazı işletmelerin iş yeri açma ve çalışma ruhsatı olmadan faaliyette bulundukları görülmüştür.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Belediyenin Yetkileri ve İmtiyazları” başlıklı 15’inci maddesinde, gerçek ve tüzel kişilerin faaliyetleri ile ilgili olarak kanunlarda belirtilen izin veya ruhsatı vermek ve gayrisıhhî müesseseler ile umuma açık istirahat ve eğlence yerlerini ruhsatlandırmak ve denetlemek belediyenin yetki ve imtiyazları arasında sayılmıştır.

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun “İşyeri Açma İzni Harcı” başlıklı 81’inci maddesinde ise belediye sınırları veya mücavir alanlar içinde bir iş yerinin açılmasının iş yeri açma izni harcına tabi olduğu ifade edilmektedir.

10.08.2005 tarihli ve 25902 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2005/9207 sayılı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik’in, “İşyeri Açılması” başlıklı 6’ncı maddesinde; yetkili idarelerden usulüne uygun olarak iş yeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan iş yeri açılamayacağı ve çalıştırılamayacağı; iş yerlerine bu Yönetmelik’te belirtilen yetkili idareler dışında diğer kamu kurum ve kuruluşları ile ilgili meslek kuruluşları tarafından özel mevzuatına göre verilen izinler ile tescil ve benzeri işlemlerin bu Yönetmelik hükümlerine göre ruhsat alma mükellefiyetini ortadan kaldırmayacağı; iş yeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan açılan iş yerlerinin yetkili idareler tarafından kapatılacağı hüküm altına alınmıştır.

Yukarıdaki hükümler kapsamında, Belediye sınırları içerisinde faaliyet gösteren iş yeri sayısına ilişkin olarak Vergi Dairesi Müdürlüğünden bilgi talep edilmiş olup; ilçe sınırları içerisinde faal iş yeri sayısının 21.578 adet olduğu tarafımıza bildirilmiştir. Bahse konu müdürlükten alınan bu iş yeri sayısı içerisinde avukatlık büroları, eczaneler, doktor muayenehaneleri, muhasebe büroları, özel eğitim kurumları, noterler gibi Belediyeden ruhsat alma zorunluluğu olmayan iş yerleri ile Büyükşehir Belediyesi sınırları kapsamında kalan iş yerleri de bulunmaktadır.

Kamu İdaresinden alınan verilere göre ise; Belediye sınırları içerisinde toplam 13.858 adet iş yerinin İdareden iş yeri açma ve çalışma ruhsatı aldığı görülmüştür. Faal iş yeri sayısının

21.578 olduğu göz önünde bulundurulduğunda, ruhsat verilen 13.858 adet iş yeri dışında geriye kalan 7.720 adet iş yerinin tamamının Büyükşehir Belediyesi sınırları kapsamında kalan veya Belediyeden iş yeri açma ve çalışma ruhsatı almaktan muaf iş yeri olamayacağı kanaatine varılmaktadır.

Kamu İdaresi cevabında, bulgu konusu hususun ilgili rutin kontrollerin yapıldığı ifade edilmiştir. Ancak faal işyeri sayısı ile ruhsatlı işyeri sayısı arasıdanki fark göz önüne alındığında yapılan rutin kontrollerin yetersiz kaldığı anlaşılmaktadır.

Gerek söz konusu harç gelirlerinden mahrum kalınmaması, gerekse bazı iş yerlerinin Kamu İdaresi kontrolü dışında ruhsatsız bir şekilde faaliyetini sürdürmesini engellemek üzere, iş yeri açma ve çalışma ruhsatı olmayan iş yerleri hakkında gerekli tespitlerin yapılması, kurum içi koordinasyonun güçlendirilmesi ve mevzuatın öngördüğü işlemlerin tesis edilmesi gerekmektedir.