Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Döner Sermaye İşletmesi bünyesinde istihdam edilen işçilerin çoğunluğunun yıllık izinleri düzenli olarak kullandırılmamaktadır.

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 50’nci maddesinde, dinlenmenin çalışanların bir hakkı olduğu ve bu hakların kullanımının kanunla düzenleneceği hüküm altına alınmıştır.

4857 sayılı İş Kanunu’nun 53’üncü maddesinde işçilere yıllık izin verileceği ve yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemeyeceği, 56’ncı maddesinde yılık iznin 53’üncü maddede gösterilen süreler içinde işveren tarafından sürekli bir şekilde verilmesinin zorunlu olduğu, 59’uncu maddesinde ise iş sözleşmesinin, herhangi bir nedenle sona ermesi halinde işçinin hak kazanıp da kullanmadığı yıllık izin sürelerine ait ücretin sözleşmenin sona erdiği tarihteki ücreti üzerinden kendisine veya hak sahiplerine ödeneceği ile ilgili düzenlemeler yapılmıştır.

Yıllık Ücretli İzin Yönetmeliği’nin 5’inci maddesinde; işverenlerin 15’inci maddede belirtilen izin kurulu veya 18’inci maddeye dayanılarak kurul yerine geçenlere danışmak suretiyle yürütülen işlerin niteliğine göre ücretli izinlerin her yılın belli bir döneminde veya dönemlerinde verileceğini tayin edebileceği belirtilmiştir.

Bahsedilen Yönetmeliğin 10’uncu maddesinde, işverenin nisan ayı ile ekim ayı sonu arasındaki süre içinde işçilerin tümüne veya bir kısmına toplu izin uygulayabileceği ile ilgili düzenleme yer almaktadır.

Yukarıdaki mevzuat hükümlerinde dinlenmenin bir anayasal hak olduğu ve bu haktan vazgeçilemeyeceği ifade edilmektedir. Ayrıca İş Kanunu’nun 59’uncu maddesinde yer alan iş sözleşmesinin herhangi bir nedenle sona ermesi halinde işçilerin hak kazanıp da kullanmadığı izinlerinin sözleşmenin sona erdiği tarihteki ücreti üzerinden yıllık izin ücreti olarak kendisine veya hak sahiplerine ödenmesine ilişkin hüküm, mali bir hak olarak görülerek yıllık iznin kullanılmamasına ilişkin bir esneklik olarak görülmemelidir. Bu hükmün, izin kullanılamadan iş akdinin feshedilmiş olması gibi zaruri durumlarda işçilerin mağduriyetinin önlenmesi olarak anlaşılması gerekmektedir.

Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Döner Sermaye İşletmesi İnsan Kaynakları biriminden alınan işçilerin izin durumuna ilişkin veride; toplam 1.866 işçinin kullanılmayan yıllık izin gün sayıları;

200 günden fazla yıllık izin hakkı olan işçi sayısı 9 kişi

100 ile 200 gün arasında yıllık izin hakkı olan işçi sayısı 208 kişi, 50 ile 100 gün arasında yıllık izin hakkı olan işçi sayısı 1.092 kişi, 50 günün altında yıllık izin hakkı olan işçi sayısı 557 kişi,

olduğu görülmektedir. Bu işçilerin emekli olması durumunda kullandırılmayan yıllık ücretli izin hakları kendilerine izin ücreti olarak ödenecektir.

Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Balcalı Hastanesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi tarafından, aktif bir şekilde, eğitim, araştırma ve uygulamaların gerçekleştiği Hastanede personel sayısının yetersiz olması nedeniyle hizmetin kesintiye uğramaması bakımından işçilerin belirli bir sıra dahilinde periyodik olarak izin kullanmalarının uygun görüldüğü, işçilerin yıllık ücretli izinlerinin kullandırılması hususunda birimlere duyuru yapıldığı, önceki yıllara ait biriken izinlerin azaltılarak sonlandırılması ve izinlerin zamanında kullandırılması yönünde çalışmaların halen kesintisiz olarak devam ettiği ifade edilmiştir.

İşçi izinlerinin denetim yılı içerisinde Kanun’a uygun şekilde kullandırılmamasından dolayı açıklanan nedenlerle, Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Döner Sermaye İşletmesi

bünyesinde çalışan işçilerin izinlerinin yukarıdaki hükümlere istinaden belli bir dönem veya dönemler belirlenerek kullandırılmaması, izinlerin birikmesine yol açmaktadır. Biriken bu izinler gelecekte işçilerin emekli olması veya iş sözleşmesinin son bulması durumunda işçilerin son ücreti esas alınarak hesaplanacak toplu izin ücreti ödemelerine dönüşeceğinden Döner Sermaye İşletmesinin yüksek bir mali yük ile karşı karşıya kalması riskini oluşturacağı değerlendirilmektedir.