Belediyenin vektörlerle mücadele ve temizlik işleri için yaptığı hizmet alımı içerisinde ihale konusu işle ilgisi olmayan genel ve sürekli araç ihtiyaçlarının karşılandığı ve bu araçların 257 sayılı Taşıt Kanunu’na aykırı nitelikte olduğu görülmüştür.

1. Hizmet Alımı İşinde Kontrol Hizmetleri Adı Altında Araç Kiralanması

   Çevre Koruma ve Kontrol Daire Başkanlığınca vektörlerle mücadele ve temizlik işleri için gerçekleştirilen ihalenin teknik şartname ve sözleşme hükümleri incelendiğinde, işin kapsamının il sınırları dahilinde bulaşıcı hastalıkları taşıyarak halk sağlığını tehdit eden ve insanlara zarar veren canlılarla mücadele ve popülasyonlarının kontrol altında tutulması ile il sınırları içerisinde belirlenen alanların düzenli olarak süpürülmesi ve yıkanması için gerekli araç, ekipman, zirai ilaç ve diğer sarf malzemelerinin temini olduğu, görülmüştür.

   İşin teknik şartnamesinde, iş kapsamında gerekli olan araç, ekipman, zirai ilaç ve diğer sarf malzemelerinin yanında kontrollük hizmetlerinde kullanılacağı gerekçesiyle 30 adet binek araç talep edildiği ancak bu araçların 20 adedinin Destek Hizmetleri Daire Başkanlığına, 10 adedinin ise ihaleyi yapan Çevre Koruma ve Kontrol Daire Başkanlığına bağlı çalışacağı belirtilmiştir.

   Her ne kadar temin edilen binek araçların kontrollük hizmetlerinde kullanılacağı ifade edilmiş olsa da işin kapsamı göz önünde bulundurulduğunda binek araçların temizlik ve zararlı canlılarla mücadele kapsamında gerçekleştirilecek iş ile hiçbir bağlantısının olmadığı tespit edilmiştir.

   Bu araçların 20 tanesinin söz konusu işin ihalesini gerçekleştirip yürütülmesini sağlayacak olan Çevre Koruma ve Kontrol Daire Başkanlığına değil de Destek Hizmetleri Daire Başkanlığına bağlı çalışmaları, araçların işin gerçekleştirilmesi amacına yönelik olarak ihaleye dâhil edilmediğinin de göstergesi olup söz konusu araçların Belediyenin yönetici kadrolarında ve çeşitli birimlerde yer alan personelin genel ve sürekli ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla

   
   

   ihaleye dâhil edildiği ve mevcut durumda Başkanlık dâhil olmak üzere çeşitli birimlerde hizmet aracı olarak kullanıldığı anlaşılmıştır.

2. Hizmet Alımı İşi İçerisinde Kiralanan Araçların Taşıt Kanununa Aykırı Olması

237 sayılı Taşıt Kanunu’nun 1’inci maddesinde, belediyeler tarafından kullanılacak taşıtların bu Kanun hükümlerine tabi olacağı hüküm altına alınmıştır. Aynı Kanun’un 12’nci maddesine istinaden, 17 Mart 2006 tarih ve 2006/10193 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla “Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usuller” hazırlanıp yürürlüğe konulmuş olup söz konusu Esas ve Usullerin Kapsam başlıklı 2’nci maddesinde, bu Esas ve Usullerin 237 sayılı Kanun’a tabi olan kurumları ve taşıtları kapsayacağı ifade edilmiştir.

Esas ve Usullerin “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde yabancı menşeli taşıtın yerli muhteva oranı %50’nin altında kalan taşıtları ifade ettiği, “Genel Esaslar” başlıklı 6’ncı maddesinde ise, hizmet alımı suretiyle yabancı menşeli binek ve station-wagon cinsi taşıt edinilmesinin, Kanun’un 10’uncu maddesinin 5’inci fıkrasında öngörülen makam ve hizmetler ile sınırlı olacağı hüküm altına alınmıştır.

Mevzuat hükümlerinden anlaşılacağı üzere kanunun ilgili maddesinde sayılan makam ve hizmetler için kiralanacak binek ve station-wagon cinsi taşıtlar dışında yabancı menşeli taşıt kiralanmaması gerekmektedir.

Yapılan incelemelerde; bahse konu "Vektörlerle Mücadele ve Temizlik Hizmet Alımı İşi" kapsamında kiralanan ve detayları aşağıdaki tabloda yer alan 26 adet aracın Taşıt Kanunu ile Esas ve Usullere aykırı olarak yabancı menşeli olduğu tespit edilmiştir. Belediyenin ihtiyaç duyduğu binek araçların temizlik hizmet alımı ihalesi içerisinde temin edilmesi, yapılan işin niteliğini değiştirmeyecek olup kiralanan araçlar nitelik itibariyle mevzuat hükümlerine aykırılık teşkil etmektedir.

Tablo 16: İhale Kapsamında Kiralanan Yabancı Menşeli Araçlar

Bu itibarla, Belediyenin ihtiyaç duyduğu genel ve sürekli nitelikteki araç ihtiyaçlarının farklı amaçlarla gerçekleştirilen ihalelerin içerisine dâhil edilmeksizin, Taşıt Kanunu ile Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usullere uygun olarak gerçekleştirilecek ayrı ihalelerle temin edilmesi gerekmektedir.