Gelirlerden Alacaklar Hesap Grubunda kayıtlı tutar ile gelir biriminin kayıtlarında yer alan, gelirlerden alacaklar tutarının birbirinden farklı olduğu görülmüştür.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 87’nci maddesine göre; ilgili servislerce tahakkuk bordroları ya da tahakkuk fişleri düzenlenerek muhasebe birimine bildirilen gelirlerden alacak tahakkuklarının, düzenlenecek muhasebe işlem fişiyle ilgili hesaplara alınarak tahakkuk kayıtları yapılır. Gün içindeki gelirlerden alacak tahakkukları gün sonuna kadar muhasebe servisine bildirilir. İlgili mevzuatı uyarınca diğer kamu idarelerinden alınması gereken yardımlar, paylar veya benzeri gelirler ile nakden alınacak hâsılat ve kâr payları tahakkuk ettiğinde gelirlerden alacaklar hesabına kaydedilir. Tahakkuk servislerince günlük olarak düzenlenip tahakkuk kaydının yapılması için muhasebe servisine verilen tahakkuk bordrolarının iki nüsha düzenlenip birinci nüshasının muhasebe servisinde, ikinci nüshasının ilgili tahakkuk servisinde saklanması gerekmektedir.

Yapılan incelemede, 31.12.2021 tarihi itibari ile 2022 yılına devreden gelir tahakkukları 262.328.813,35 TL olmasına karşın İdarenin gelirler biriminden alınan raporda alacak tutarlarının 252.318.566,32 TL olduğu tespit edilmiştir. Başka bir deyişle, tahakkuk servisinde kayıtlı bulunan İdare alacakları ile muhasebe kayıtlarında yer alan İdare alacakları birbiriyle uyumluluk arz etmemektedir. Mevzuata uygun işleyen bir muhasebe sisteminde, muhasebe kayıtları ile tahakkuk-tahsilât servisi kayıtlarının birebir uyumlu olması gerekmektedir. Ancak İdare muhasebe kayıtları ile tahakkuk-tahsilât servisi kayıtlarındaki tutarlarda farklılıklar mevcuttur.

Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine, İdare tarafından, 10.010.247,03 TL farkın nedeninin elektronik bilgi sistem yetkililerince tespit edildiği, bu bağlamda, gelirler biriminden alınan raporun 31.12.2021 tarihinden sonra yapılan işlemlerin raporun içeriğini değiştirmesinden kaynaklandığı, muhasebe raporlarının ise 31.12.2021 tarihindeki mevcut durumu verdiği ifade edilmiştir. Ancak, yukarıda da ifade edildiği üzere mevzuata uygun işleyen bir muhasebe sisteminde, muhasebe kayıtları ile tahakkuk-tahsilât servisi kayıtlarının birebir uyumlu olması gerekmektedir. Kullanılan muhasebe ve raporlama yazılımlarının bu yönde geliştirilmesi yerinde olacaktır. Belirtilen uyumsuzluk nedeniyle, 31.12.2021 tarihi itibariyle bilançoda 12-Gelirlerden Alacaklar Hesap Grubu ile 22-Gelirlerden Alacaklar Hesap Grubu toplam 10.010.247,03 TL fazla tutarla yer almıştır.

Sonuç olarak, İdarenin tahakkuk işlemlerini, gelir biriminde gerçekleşen tahakkuklara uygun olarak muhasebeleştirmesi gerekmektedir.