Büyükşehir Belediyesi faaliyet gelirlerinin incelemesi neticesinde, reklam panolarının ve billboardların kullandırılmasından elde edilen gelirlerin büyük kısmının, belediyenin tamamına sahip olduğu şirketinden elde edildiği görülmüş ve buraların ihalesiz olarak kullandırılması gibi fiili bir durumu ortaya çıkmıştır.

Belediyenin yetki alanı dâhilinde “Reklam Amaçlı Yeni Kent Mobilyalarının Kurulması ve Mevcutlarla Birlikte 3 Yıl Süre İle Kiralanarak İşletilmesi İşi” nin ihalesi, pazarlık usulü ile yapılarak, 10/06/2015 tarih ve 533 sayılı Encümen Kararı ile Belediyenin yüzde yüz hissedarı olduğu (…) A.Ş uhdesinde bırakılmıştır. Ancak ilgili encümen kararının hukuka aykırı olduğu iddiasıyla Manisa 1. İdare Mahkemesinde iptal davası açılmış, mahkeme, reklam panolarının işletilmesi ihalesine ilişkin encümen kararını iptal etmiştir. İptal kararından sonra ise reklam panolarının işletilmesi işi için yeniden ihaleye çıkılmamış, belediye meclisince belirlenen ücret

tarifesi üzerinden reklam panolarını, bunları kullanacak kişilere doğrudan Belediye tarafından kiralanması uygulamasına geçilmiştir. Belediye sorumluluğunda yer alan reklam panolarının kullanım izin belgesi ücreti, meclis kararı ile belirlenmiş olup 2019 yılı Belediye gelir tarifesinde yer verilmiştir.

Reklam panoları kullanım izin belgesi ücretlerinin tahakkuk ve tahsilatları incelendiğinde; bu gelir kaleminden elde edilen gelirin büyük çoğunluğunun belediyenin sermayesinin tamamına sahip olduğu şirketi (…) A.Ş’den elde edildiği, 2017, 2018 ve 2019 yıllarında reklam materyallerinin kullandırılması karşılığında elde edilen gelirlerin sırasıyla; 1.677.631,10 TL, 2.021.441,80 TL ve 2.006.354,71 TL olduğu anlaşılmıştır.

Gelirlerin ayrıntısına inildiğinde;

• 2017 yılında elde edilen toplam 1.677.631,10 TL’nin 1.457.007,19 TL’sinin,

• 2018 yılında elde edilen toplam 2.021.441,80 TL’nin 1.459.808,43 TL’sinin,

• 2019 yılında ise elde edilen toplam 2.006.354,71 TL’nin 1.623.200,45 TL’sinin (…) A.Ş’den elde edildiği görülmektedir.

  (…) A.Ş’den elde edilen gelirlerin toplam gelirlere oranı ise 2017, 2018 ve 2019 yıllarında sırasıyla; %86, %72 ve %81’e tekabül etmektedir.

  Reklam panolarının kullanımı dikkate alındığında, bu hizmetten faydalanacak gerçek veya tüzel kişilerin bu yerleri Belediyeden kiralayarak kullanmaları çok mümkün görünmemektedir. Reklam işinin doğası gereği, hizmetin sadece bu panoların kullanım hakkının kiralanmasından ibaret olmadığı; reklamın tasarlanması, afişlerin kiralanan panolara takılıp sökülmesi gibi hizmetlerin de bulunduğu açıktır. Ancak bu hizmetler Belediye tarafından sunulmadığından reklam panolarını kullanacak kişilerin, bu hizmetleri sunacak firmalara başvurması gerekmektedir.

  5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 14’üncü maddesinde; belediye hizmetlerinin, vatandaşlara en yakın yerlerde ve uygun yöntemlerle sunulacağı hüküm altına alınmıştır. Reklam panolarının ihale edilmeksizin belediye meclisi tarafından belirlenen tarife üzerinden kullanım hakkının verilmesi yöntemi, bu reklam panolarını kullanacak kişileri reklamcılık hizmeti veren şirketlere mecbur bırakmaktadır.

  (…) A.Ş’nin esas sözleşmesinin amaç ve konu kısmında reklamcılık faaliyetlerine yer verilmiş, internet sitesinde de şirket hakkındaki bilgiler arasında reklam panolarının kiralanması

  
  

  ve reklamcılık hizmetleri faaliyetleri yer almaktadır. Şirket bu doğrultuda belediyenin tüm ilçeleri ve merkezinde bulunan her türlü açık hava reklam mobilyalarını kiralama ve reklamcılık hizmetleri verme faaliyetlerini yürütmektedir. Yukarıda belirtildiği üzere Belediye, reklam panoları kullanım izin belgesi ücretlerinden elde ettiği gelirin büyük bir kısmını bahsi geçen şirketten elde etmektedir. Elde edilen gelirin büyük kısmının tek bir şirketten olması, reklam panolarının bahsi geçen şirkete ihalesiz olarak kullandırılması gibi fiili bir durumu ortaya çıkarmaktadır.

  Reklam panolarının Belediye tarafından doğrudan bu hizmetten faydalanacak kişilere kullandırılmasının fiiliyatta çok mümkün olmadığı, dolayısıyla 2886 sayılı Kanun kapsamında bir bütün olarak işletme hakkının kiralanması şeklinde ihale edilerek kullandırılmasının, fiili bir durum olarak ortaya çıkan reklam panolarının bir şirkete ihalesiz olarak kullandırılması durumunu ortadan kaldıracağı değerlendirilmektedir.