Karar Künyesi
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nın 35/a maddesine istinaden 14.07.2016 tarihinde ihalesi gerçekleştirilen ve 15.08.2016 tarihinde imzalanan 10 yıl süreli sözleşmeyle yürütülen "İlan ve Reklam Materyalleri ile Kent Mobilyalarının İşlettirilmesi" işinde tespit edilen hatalı işlemler aşağıda detaylı şekilde açıklanmıştır.
Sözleşme Kapsamında Yer Almayan İlçelerde İş Yaptırılması
İşe ilişkin sözleşmenin 2’nci maddesi ile teknik şartnamenin 1’inci maddesinde işin kapsamı; Antalya Büyükşehir Belediyesi sınırlarında yer alan Muratpaşa, Konyaaltı, Kepez, Döşemealtı ve Aksu ilçelerinin sınırları içerisinde; mevcutlar ve bunlara ilaveten iki yüzlü ışıklandırmalı reklam vitrini içeren yeni otobüs ve tramvay duraklarının imal ve montajının yapılması ve işletilmesi, idari şartname ve teknik şartnamede ismi, nev’i, nitelikleri ve sayıları yazılı reklam materyallerinin ve şehir mobilyalarının imal ve montajının yapılarak işletilmesi ve bunların yanı sıra tüm otobüs ve tramvay durakları ile sözleşme konusu materyallerin temizliği, bakımı ve gerektiğinde onarımı işinin (ihale ile belirlenecek) bedel ödemek suretiyle yapılması, olarak belirtilmiştir.
Sözleşmenin “Sözleşme konusu işe ait genel şartlar” 11’inci maddesinde, işletmecinin sözleşme tarihinden itibaren 36 ay içerisinde toplamda 800 adet otobüs durağı monte edeceği ifade edilmiştir. Teknik şartnamenin “Yeni kurulacak toplu taşım durakları” başlıklı 5’inci maddesinde ise söz konusu durakların işin kapsamı bölümünde belirtilen ilçeler dahilindeki idarenin belirleyeceği yerlere kurulacağı belirtilmiştir.
Yukarıda anılan sözleşme ve teknik şartname hükümlerinden de anlaşılacağı üzere, işin kapsamında kurulumu yapılacak durakların Muratpaşa, Konyaaltı, Kepez, Döşemealtı ve Aksu ilçelerinin sınırları içerisinde yapılması gerekmektedir. Ancak, yapılan incelemeler neticesinde; iş kapsamında kurulan 800 adet duraktan 183 adedinin kurulumunun sözleşme ve şartnamede belirtilen ilçeler dışında yapıldığı, bu duraklardan 51 adedinin Manavgat, 42 adedinin Alanya, 24 adedinin Serik, 18 adedinin Korkuteli, 11 adedinin Kumluca, 9 adedinin Kaş, 9 adedinin Gazipaşa, 9 adedinin Finike, 5 adedinin Kemer, 5 adedinin ise Demre sınırları içerisinde yer aldığı tespit edilmiştir. Ayrıca işin kapsamının bu şekilde genişletilmesi için 12.03.2019 tarihinde Serik, Korkuteli, Manavgat, Demre, Finike, Gazipaşa, Kaş, Kemer, Kumluca ve Alanya ilçeleri sınırlarında toplu taşıma durakların kurulması hususunda Genel Sekreterlik makamınca onay verildiği görülmüştür.
Sözleşmenin 5’inci maddesinde, bu sözleşmenin hükümlerinin idare ile ihaleyi kazanan işletmeci arasında yapılacak işletme sözleşmesinin özel hükümlerini oluşturduğu, ihale dokümanının bu sözleşmenin eki ve ayrılmaz parçası olduğu ve idare ile işletmeciyi bağladığı ifade edilmiştir. Bu kapsamda Genel Sekreterlik makamından alınan onaya istinaden idare ve işletmeci açısından bağlayıcı olan sözleşme ve eki şartnamelere aykırı olarak işin kapsamının genişletilmesi mümkün değildir.
Ayrıca, işletmeci tarafından ihale kapsamı dışındaki yerlere kurulan toplu taşıma duraklarında yer alan reklam materyalleri işletmeci tarafından gelir getirici şekilde kullanılmaktadır. 2886 sayılı Kanun’un “İlkeler” başlıklı 2’nci maddesinin birinci fıkrasında, Bu Kanun’un yürütülmesinde, ihtiyaçların en iyi şekilde, uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve ihalede açıklık ve rekabetin sağlanması esas olduğu belirtilmiştir. Gelir getirici bir faaliyet olan İlan ve Reklam Materyalleri ile Kent Mobilyalarının İşlettirilmesi işinin kapsamının sözleşme ve eklerine aykırı olarak genişletilmesi, söz konusu yukarıda belirtilen açıklık ve rekabetin sağlanması ilkelerine aykırı hareket edilmesi sonucunu doğurmaktadır.
Belediye cevabında; 15.08.2016 tarihinde Belediye ile yüklenici arasında imzalanan sözleşme hükümleri her ne kadar 5 merkez ilçeyi (Muratpaşa, Kepez, Konyaaltı, Aksu, Döşemealtı) kapsıyor olsa da, Antalya Büyükşehir Belediyesinin tüm ilin toplu taşımasından ve ulaşımından sorumlu olduğunu, 2019 yılı yerel seçimler öncesinde tüm ilçelerdeki vatandaşlardan ve ilgili kamu, kurum ve kuruluşlarından bu konuda yoğun talepler gelmesi dolayısıyla durakların diğer ilçelere konulmasının zorunluluk haline geldiğini ifade etmiştir. Ayrıca merkez ilçelerde bulunan durak alanlarından bazılarının altyapı hizmetleri ile imar durumlarının durak imalatı yapılmasına elverişli olmadığını, yüklenici firmanın sözleşme kapsamı gereği üretici firmadan aldığı durakları depolayacağı alanının olmadığını, söz konusu otobüs durak ve durak malzemelerinin montajı yapılmazsa yıpranarak kullanılamaz duruma geleceği gerekçeleriyle, yoğun talep alan ve altyapı eksiklikleri tamamlanmış olan alanlara durakların konulması için Başkanlık Olur’u alındığını ve sözleşmenin 11.12'nci ve 11.13'üncü maddeleri gereğince merkez ilçeler dışında durakların montajının yapıldığını belirtmiştir.
Ancak, yukarıda yer alan açıklamalar çerçevesinde; Belediye tarafından 2886 sayılı Kanun kapsamında yapılan ihalelerde açıklık ve rekabetin sağlanması adına, işin kapsamının gerçekçi ve ihtiyaca uygun şekilde belirlenmesi ve sözleşme ile ihale dokümanında belirtilen hükümlere uygun hareket edilmesi gerekmektedir.
İşletmecinin Yükümlülüğünde Bulunan İşleri Yerine Getirmemesi