Kurum mali tabloları üzerinde yapılan incelemede süresi dolan teminat mektuplarının halen kayıtlardan düşülmediği görülmüştür.

4735 sayılı Kamu İhaleleri Sözleşmeleri Kanunu’nun “Kesin teminat ve ek kesin teminatların geri verilmesi” başlıklı 13'üncü maddesinde teminatların yükleniciye hangi hallerde ve ne şekilde iade edileceğine ilişkin şartlar düzenlenmiştir.

Aynı Kanun’un “İade edilemeyen teminatlar” başlıklı 14'üncü maddesinde ise, Kanun'un 13'üncü maddesine göre mahsup işlemi yapılmasına gerek bulunmayan hallerde; yapım işlerinde kesin hesap ve kesin kabul tutanağının onaylanmasından, diğer işlerde ise işin kabul tarihinden veya varsa garanti süresinin bitim tarihinden itibaren iki yıl içinde idarenin yazılı uyarısına rağmen talep edilmemesi nedeniyle iade edilemeyen kesin teminat mektuplarının hükümsüz kalacağı ve bankasına iade edileceği, teminat mektubu dışındaki teminatlar sürenin bitiminde Hazineye gelir kaydedileceği hüküm altına alınmıştır.

Döner Sermayeli İşletmeler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin konuya ilişkin 900 Alınan Teminatlar Hesabı ve 901 Alınan Teminatlar Alacaklı Hesabına ilişkin düzenlemeler getiren “Hesabın işleyişi” başlıklı 526’ncı maddesine göre, alınan teminat mektupları bu hesaplara kaydedilecektir.

Bu hükümlere göre, teminat mektuplarının muhasebe birimlerinde gereksiz olarak bekletilmesini önlemek için; alınan teminata ait işin sonuçlandırılıp sonuçlandırılmadığının, mevzuatındaki süreler de dikkate alınarak muhasebe birimlerince takip edileceği ve her malî yılsonunda teminat mektupları hakkında ilgili idareden alınan bilgi doğrultusunda söz konusu teminat mektuplarının ilgilisine veya ilgili bankaya iade edilmesi ya da ertesi malî yıla devredilmesi gerekmektedir.

Kamu İdaresi tarafından gönderilen cevapta, süresi geçen teminat mektupları ile ilgili olarak 2022 yılında bir çalışma başlatıldığı, bir kısmının iade edilmiş olduğu, diğerleri ile ilgili çalışmanın devam ettiği bildirilmiştir. Ancak, bu yapılan düzeltmeler denetime konu olan mali yılda gerçekleştirilmemiş ve henüz tamamlanmamış olup 2021 yılı mali tablolarının önemli ölçüde hata içermesine sebep olmuştur.

Bu itibarla, 900 ve 901 no.lu teminat hesaplarında yer alan 23.362.303,90 TL süresi geçen ve iadesi yapılamayan teminatların ilgilisine veya ilgili bankaya iade edilmesi ya da ertesi malî yıla devredilmesi gerekmektedir.