Karar Künyesi
Kurum tarafından teminat ve depozito olarak teslim alınanlardan geçerliliği kalmamış
olanların muhasebe kayıtlarından çıkarılmadığı tespit edilmiştir.
Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 910 Teminat Mektupları Hesabını açıklayan “Hesabın Niteliği” başlıklı 434’üncü maddesinde;
“Bu hesap, muhasebe birimlerine teminat ve depozito olarak teslim edilen teminat ve garanti mektupları ile şahsi ve garantiye ilişkin belgeler ve bunlardan ilgililerine geri verilenler veya paraya çevrilenlerin izlenmesi için kullanılır.” denilmektedir.
“Hesaba ilişkin işlemler” başlıklı 435’inci maddesinin a/1 bendinde;
“…Teminat olarak alınan değerlerin muhasebe biriminde gereksiz olarak bekletilmesini önlemek için; alınan teminata ait işin sonuçlandırılıp sonuçlandırılmadığı, mevzuatındaki süreler de dikkate alınarak muhasebe birimince takip edilir ve her mali yılsonunda teminata ilişkin belgeler hakkında ilgili birimden yeni bilgi alınır ve alınan bilgi doğrultusunda söz konusu mektup ve belgeler ilgilisine veya ilgili bankaya iade edilir ya da ertesi mali yıla devredilir.
Banka teminat mektupları, müteahhit veya müşterinin sözleşme yapmaya yanaşmaması ya da sözleşmeden doğan yükümlülüklerini yerine getirmemesi gibi ilgili mevzuatında belirtilen hallerin muhasebe birimine bildirilmesinden sonra paraya çevrilebilir. Banka teminat mektupları yukarıda belirtilen paraya çevrilme hallerinin dışında, teminat konusu iş devam ettiği sürece muhafaza edilir” denildikten sonra söz konusu banka teminat mektuplarının paraya çevrilmeyi gerektiren haller dışında teminat konusu iş devam ettiği sürece muhafaza edileceği hususu hüküm altına alınmıştır.
Aynı fıkranın devamında; “Yapım işlerinde kesin hesap ve kesin kabul tutanağının onaylanmasından, diğer işlerde ise işin kabul tarihinden veya varsa garanti süresinin bitim tarihinden itibaren iki yıl içinde idarenin yazılı uyarısına rağmen talep edilmemesi nedeniyle iade edilemeyen kesin teminat mektupları hükümsüz kalır ve bankasına iade edilir.” denilmek suretiyle idarenin teminat mektuplarını muhafaza yükümlülüğünün hangi şartlarda sonuçlanacağı açıklanmıştır.
Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin söz konusu hükümlerine rağmen 2018 yılsonu itibariyle Kurumun muhasebe kayıtlarında hükümsüz kalan teminat mektubu tutarı 4.794.018,32 TL’dir. 2018 mali yıl sonu itibariyle teminat mektuplarının toplam tutarı 11.654.120,71 TL’dir. Bu durum, teminat mektuplarının %41’inin hükümsüz kaldığını ve
muhasebe kayıtlarından çıkarılması gerektiğini ortaya koymaktadır.
Ayrıca teminat mektuplarından hükümsüz kalmış olup, muhafaza gereği de bulunmayanların Kurumun hesaplarında halen kayıtlı olması, bunların sayımı, muhafazası ve muhasebesinin idare üzerinde gereksiz bir külfet doğurmasına neden olduğu gibi, mali tablolar üzerinde 910 Teminat Mektupları Hesabının bakiyesini büyütmekle idarenin teminat olarak sahip olduğu güvenceyi de olduğundan fazla göstermektedir.
Kamu idaresi cevabında; “Kurumumuz tarafından teminat ve depozito olarak teslim alınan teminat mektupları üzerinde gerekli çalışmalar yapılarak, Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin ilgili maddelerine istinaden yılsonlarında alınan teminata ait işin sonuçlandırılıp sonuçlandırılmadığı, mevzuatındaki süreler de dikkate alınarak muhasebe birimimiz tarafından kontrol edilecektir. Ayrıca bu konuda görüş almak amacıyla, Hazine ve Maliye Bakanlığı ile yazışmalar yapılmış, alınan cevabi yazıya uygun işlemler tesis edilmeye çalışılmıştır. Bulguda da belirtildiği üzere, teminat mektuplarından geçerliliği kalmayanlarının muhasebe kayıtlarından çıkarılması için birimlerimizce azami dikkat ve özen gösterilecektir.” denilmiştir.
Sonuç olarak Kamu idaresi tarafından bulgu konusuna iştirak edildiği, teminat mektuplarından geçerliliği kalmayanlarının muhasebe kayıtlarından çıkarılması için azami dikkat ve özen gösterileceği belirtilmiştir.
Bulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.