Araçların zorunlu mali sorumluluk (trafik) sigortası yaptırılması ihalesine, katılım olmaması üzerine ihale tutarının parçalara bölünerek doğrudan temin yöntemi ile yapıldığı ve Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasında Tarife Uygulama Esasları Hakkında Yönetmelik’te yapılan değişikliğin dikkate alınmadığı görülmüştür.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun "Temel İlkeler" başlıklı 5’inci maddesinde, aralarında kabul edilebilir doğal bir bağlantı olmadığı sürece mal alımı, hizmet alımı ve yapım işlerinin bir arada ihale edilemeyeceği ve eşik değerlerin altında kalmak amacıyla mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin kısımlara bölünemeyeceği hüküm altına alınmıştır.

14/7/2007 tarihli ve 26582 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasında Tarife Uygulama Esasları Hakkında Yönetmelik’te, karayolları motorlu araçlar zorunlu mali sorumluluk sigortası tarifelerinin sigorta şirketlerince serbest olarak belirlenmesine ilişkin usul ve esasları düzenlenmektedir. Aynı Yönetmelik’in “Riskli Sigortalılar Havuzu” başlıklı geçici 12’inci maddesi ile 2017 yılında riskli sigortalılar havuzu kurulmuş olup havuz kapsamındaki trafik sigortası poliçelerine ilişkin prim ve hasarın Türkiye Motorlu Taşıt Bürosunca “Riskli Sigortalılar Çalışma Esasları” başlıklı Ek-4 çerçevesinde sigorta şirketleri arasında paylaştırılacağı belirtilmiştir. Söz konusu Yönetmelik’in 31.12.2022 tarih ve 32060 sayılı 5. mükerrer Resmi Gazete’de yayımlanan değişiklik Yönetmeliği’nin ikinci maddesi ile de Yönetmeliğin eki olan Ek-4'ün 1’inci maddesine “Kamu hizmet alımları kapsamında yapılacak ihalelere katılım olmaması ve ilgili kamu kuruluşunun muaccel trafik sigortası prim borcu bulunmaması halinde trafik sigortası, Havuza devredilmek üzere Türkiye Motorlu Taşıt Bürosu Yönetim Kurulu tarafından milli sigorta şirketleri arasından belirlenen bir sigorta şirketi tarafından yapılır<span>.” cümlesi eklenmiştir.</span>

Yukarıda yer alan yönetmeliğe göre; Kamu kurumlarına ait resmi araçların zorunlu trafik sigortalarının yaptırılması ihalelerine katılım olmaması ve kurumun muaccel trafik sigortası prim borcu bulunmaması durumunda, trafik sigortaları Havuza devredilmek üzere Türkiye Motorlu Taşıt Bürosunca belirlenen bir milli sigorta şirketi tarafından yapılacağı anlaşılmaktadır.

Belediye tarafından yapılan işlemlerin incelenmesi neticesinde, 2023 yılına ilişkin kuruma ait 1789 adet aracın (12 aylık) zorunlu trafik sigortası yaptırılması için 06.12.2022 tarihinde ihaleye çıkıldığı ancak ihaleye katılım olmadığı, bunun üzerine hizmetin 8 ay boyunca parçalara bölünerek doğrudan temin yöntemi ile yapıldığı, kalan 4 aylık hizmet için ise tekrar ihaleye çıkılarak ihale ile yapıldığı; 2024 yılına ilişkin kuruma ait 1788 adet aracın (12 aylık) zorunlu trafik sigortası yaptırılması için 08.12.2023 tarihinde ihaleye çıkıldığı ihaleye katılım olmadığı, bunun üzerine tekrar doğrudan temin yöntemine başvurulduğu görülmüştür. Belediyeye ait resmi araçların zorunlu trafik sigortalarının yaptırılması ihalesine katılım sağlanmaması halinde, yönetmelikte belirtildiği şekilde Türkiye Motorlu Taşıt Bürosu Yönetim Kurulu tarafından milli sigorta şirketi marifetiyle sonuçlandırılması gerekliliği Belediye tarafından dikkate alınmayarak, ihale bedeli kısımlara bölünerek doğrudan temin yöntemi ile yapıldığı anlaşılmıştır.

Kamu İdaresi cevabında, Sigorta şirketlerinin alım vadeleri uzadıkça enflasyon gerekçesiyle çok yüksek fiyatlar sunduklarını veya teklif vermekten imtina ettiklerini, bu nedenle kamu kaynaklarını korumak amacıyla daha kısa vadeli alımlara çıkıldığını, kısa vadeli alımlarda piyasa değerinde ve katılımcı teklifler sağlanabildiğini, bundan sonraki süreçlerde, resmi taşıtların zorunlu trafik sigortalarının yaptırılmasına yönelik ihaleye katılım olmaması durumunda, Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasında Tarife Uygulama Esasları Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre trafik sigortaları Türkiye Motorlu Taşıt Bürosu aracılığıyla yaptırılacağını belirtmiştir.

Araçların zorunlu mali trafik sigortalarının 4734 sayılı Kanun’un öngördüğü şekilde yapılması, ihalelere katılım olmaması durumunda ise yönetmelikte belirtildiği üzere Türkiye Motorlu Taşıt Bürosunca belirlenen bir sigorta şirketi tarafından yapılması için gerekli sürecin işletilmesi gerekmektedir.