Yapı sahipleri tarafından 2023 yılı içerisinde yapı denetim hizmet sözleşmelerine istinaden yapı denetim kuruluşları için il muhasebe müdürlüğüne ödenen hizmet bedellerinden İdare payının tahsil edilmediği görülmüştür.

4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun’un “Yapı denetimi hizmet sözleşmeleri” başlıklı 5’inci maddesinde;

“...Yapı denetimi hizmeti için yapı denetim kuruluşuna ödenecek hizmet bedeli, yapı denetimi hizmet sözleşmesinde belirtilir. (Değişik cümle:11/5/2018-7143/19 md.) Bu bedel, hizmet bedeline esas yapı yaklaşık maliyetinin %1,5’i kadardır. Hizmet bedeli oranı, yapım süresi iki yılı aşan iş için yıllık %5 artırılır ve yapım süresi iki yıldan daha az olan işler için yıllık %5 azaltılır. Bu bedele, katma değer vergisi ile yapı denetim kuruluşu tarafından talep edilen ve taşıyıcı sisteme ilişkin olmayan malzeme ve imalâtlar konusunda yapı müteahhidince yaptırılacak olan laboratuvar deneylerinin masrafları dâhil değildir. Yapı denetim kuruluşu, yapı sahibinden başka bir ad altında, ayrıca hiçbir bedel talebinde bulunamaz. …

Yapı denetim hizmet bedeli, yapı denetim kuruluşlarının hizmet bedellerinin ödenmesinde kullanılmak üzere yapı sahibince il muhasebe birimlerinde açılacak emanet nitelikli hesaba yatırılır. Yatırılan tutarların %3’ü ruhsatı veren idarenin, %3’ü Bakanlık bünyesinde bulunan döner sermaye işletmesinin hesabına aktarılır.” hükümleri yer almaktadır.

Yukarıda yer alan mevzuat hükümlerine göre; yapı denetim hizmet kuruluşuna ödenecek hizmet bedellerinin il muhasebe birimlerinde açılacak emanet hesaplarına yatırılması ve il muhasebe müdürlüğü tarafından bu tutarın %3’ünün ruhsat veren belediyeye idare payı olarak aktarması gerekmektedir.

Yapılan incelemede, 4708 sayılı Kanun uyarınca yapı ruhsatı ve kullanma izin belgesi veren İdareye, il muhasebe müdürlüğü tarafından “Yapı Denetimi Hizmet Bedelinden Ruhsat Veren İdare Payı” adı altında herhangi bir tutarın gönderilmediği ve idarenin de bu gelirin tahsil ve takibine yönelik herhangi bir işlem yapmadığı tespit edilmiştir.

Sonuç olarak, İdarenin gelir kaybına uğramaması için söz konusu payın aktarılması için gerekli çalışmaların yapılması ve payın zamanında aktarılması sağlanmalıdır.