Envanter işlemi sonrası muhasebe kayıtlarına alınan ve maliyet bedeli belli olmayan bazı taşınmazların, piyasa rayiç değeri araştırması yapılmadan emlak vergi değerleri ile muhasebeleştirildiği görülmüştür.

Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmelik’in “Kayıt ve Kontrol İşlemleri” başlıklı 5’inci maddesinde, tapuda kayıtlı olan taşınmazların maliyet bedeli üzerinden, bu taşınmazlardan maliyet bedeli belirlenemeyenlerin ise rayiç değerleri üzerinden kayıtlara alınacağı; taşınmazların rayiç değerlerinin maliki kamu idaresince, başka bir kamu idaresinin yönetiminde veya kullanımında olanların ise bu idarelerce belirleneceği; taşınmazların muhasebede kayıtlara alınan değerinin de Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği hükümlerine göre güncelleneceği hüküm altına alınmıştır.

Anılan Yönetmelik’in Geçici 1’inci maddesinde, 5’inci maddede belirtilen bütün işlemlerin 31.12.2017 tarihine kadar tamamlanması gerektiği belirtilmiştir.

Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nin “Maddi Duran Varlıkların Kayıt Değerleri”

başlıklı 26’ncı maddesinde; maddi duran varlıkların maliyet bedeliyle, herhangi bir maliyet yüklenilmeksizin edinilen maddi duran varlıkların da gerçeğe uygun değeriyle muhasebeleştirileceği, varlığın gerçeğe uygun değeri bilinemiyorsa idarece tespit edilen değerinin esas alınacağı belirtilmiş olup aynı Yönetmeliğin 4’üncü maddesinde gerçeğe uygun değer, piyasa koşullarında muvazaasız bir işlemde, bilgili ve istekli taraflar arasında bir varlığın el değiştirmesi veya bir borcun ödenmesi için belirlenen tutar olarak tanımlanmıştır.

Yukarıda yer alan mevzuat hükümleri değerlendirildiğinde; tapuda kayıtlı olan taşınmazların maliyet bedeli üzerinden kaydedilmesi, maliyet bedeli belirlenemiyorsa rayiç bedel üzerinden kayıtlara alınması, herhangi bir maliyet yüklenilmeksizin edinilmiş bir varlık ise gerçeğe uygun değer üzerinden kaydedilmesi gerektiği anlaşılmaktadır.

Yapılan incelemede; daha önce muhasebe kayıtlarında yer almayan ve envanteri yapılan taşınmazların emlak vergi değerleri üzerinden muhasebeleştirildiği tespit edilmiştir.

Mali tablolarda maddi duran varlıkların gerçek değeriyle yer alması için kayıt işlemlerinin yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri doğrultusunda yapılması gerekmektedir.