İdare tarafından mükelleflerce beyana dayalı gelirlerden doğan damga vergisi tahsilatları yapılmadan ilgili vergilerin vergi dairesine sorumlu sıfatıyla ödediği görülmüştür.

488 sayılı Damga Vergisi Kanunu’nun “Mükellef” başlıklı 3‘üncü maddesinde; damga vergisinin mükellefi kâğıtları imza edenler olduğu, resmi dairelerle kişiler arasındaki işlemlere ait kağıtların Damga Vergisini kişilerin ödeyeceği, aynı Kanun’un 8’inci maddesinde; resmi daireden maksat, genel ve özel bütçeli idarelerle, il özel idareleri, yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıkları, belediyeler ve köyler olduğu, “Ödeme şekilleri” başlıklı 15’inci maddesinde de; Damga Vergisi makbuz karşılığı, istihkaktan kesinti yapılması veya basılı damga konulması şekillerinden biriyle ödeneceği belirtilmiştir.

67 seri no.lu Damga Vergisi Genel Tebliğ ile vergiye tabi kâğıtların 2023 yılında tabi olacakları maktu damga vergisi tutarı, Belediye ve il özel idarelerine verilen beyannameler de 144,40 TL olarak belirlenmiştir.

Yukarıdaki mevzuat hükümlerinden anlaşılacağı üzere; resmi dairelerle kişiler arasındaki işlemlere ait kâğıtların Damga Vergisini kişilerin ödeyeceği, belediyelerin resmi daireler arasında sayıldığı, makbuz karşılığı ödemede bulunabileceği belirtilmiştir.

İdareye ait hesap ve işlemlerin incelenmesi neticesinde; biletle girilen yerlere ait eğlence vergisi, işyerlerine ait elektrik ve havagazı tüketim vergisi ve ilan ve reklam vergisi beyannamelerini idareye veren mükelleflerden tahsili yapılmayan damga vergileri için 360- Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabına tahakkuk kaydının yapıldığı, mükelleflerden 144,40 TL olarak belirlenen maktu damga vergisi tahsilatının yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın izleyen ayda vergi dairesine ilgi tutarının ödendiği ve bu ödemelere ilişkin birçok damga vergisi tahsilatlarının ise sonraki aylarda gerçekleştirildiği görülmüştür.

Sadece ocak ayı itibarıyla; biletle girilen yerlere ait eğlence vergisi, işyerlerine ait elektrik ve havagazı tüketim vergisi ile ilan ve reklam vergisi için 12.025 adet ve toplamda 1.736.410,00 TL olmak üzere damga vergisi tahakkuku yapıldığı, bu tahakkuktan 9009 tanesine ait 1.300.899,60 TL’nin tahsil edildiği geriye kalan 3016 tanesine ait 435.510,40 TL’nin tahsil edilemediği anlaşılmıştır. Böylece İdare tarafından 435.510,40 TL tutarında tahsil edilemeyen damga vergisi sorumlu sıfatıyla vergi dairesine ödenmiştir.

Yukarıda yer verilen denetim tespiti üzerine, İdare tarafından; tahakkuk esaslı muhasebe sisteminde nakit tahsilatın ne zaman yapıldığına bakılmaksızın, ortaya çıktıklarında muhasebeleştirilmesinden dolayı mükelleflerce beyanname verilmesi halinde beyana dayalı damga vergisi ödenecek vergi ve fonlar hesabında muhasebeleştirilmesi gerektiği, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 8’inci maddesine göre sorumlusu sıfatıyla vergi dairesine vergileri yatırmak zorunda olduğunu, mükelleflerin beyanlarını verdikleri anda beyana dayalı damga vergisinin doğduğunu ve beyana dayalı damga vergisi tahakkuku ve muhasebeleştirme işlemi yapıldığını ancak tahsili sonraki süreçte yapılan vergilere ise faiz işletildiği, beyana dayalı damga vergisinin ödenip ödenmemesine bakılmaksızın verginin sorumlusu sıfatıyla vergi dairesine beyan edilmesi gerektiği ifade edilmektedir.

İdare cevabında her ne kadar beyana dayalı vergilerde tahsil durumuna bakılmaksızın beyan üzerine muhasebe kaydının yapılması gerektiğini ifade etmişse de tahakkuku yapılan vergilerin ilgili aylardan sonra tahsilatının yapılması ve faiz işletmeye ilişkin herhangi bir muhasebe kaydına rastlanmamış olması, İdarenin tahsilini yapmadığı verginin sorumlu sıfatıyla vergi dairesine ödemesine sebep olmaktadır. Diğer yandan, tahakkuku tahsiline bağlı vergilerde mükellefler beyanlarını verdikleri anda damga vergisi doğmakta ancak mükellef tarafından ödenmemiş damga vergisinin de ödenmiş gibi vergi dairesine yatırılması kamu kaynaklarının etkili, verimli ve ekonomik kullanımına engel teşkil etmektedir.

Sonuç olarak; beyan edilen bu vergilere ilişkin ödeme anında ilgili tahakkuk kayıtlarının yapılarak muhasebeye girişlerinin yapılması ve tahsil edilen damga vergilerinin sorumlu sıfatıyla vergi dairesine ödemelerinin yapılması gerektiği düşünülmektedir. Mükelleften tahsil edilmeyen verginin, her ne kadar daha sonraki aylarda tahsil edilecek olsa da İdarece vergi dairesine ödenmesi yukarıda yer verilen mevzuata göre mümkün bulunmamaktadır.