Antalya Büyükşehir Belediyesi Tarımsal Hizmetler Dairesi Başkanlığı tarafından 2023 yılında yapılan mal alımlarında, teknik şartnamelere aykırı malların muayene ve kabul komisyonlarınca kabul işlemlerinin yapıldığı görülmüştür.

4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Denetim, muayene ve kabul işlemleri” başlıklı 11’inci maddesinde; teslim edilen mal, hizmet, yapım veya yapılan işin muayene ve kabul işlemlerinin, idarelerce kurulacak en az üç kişilik muayene ve kabul komisyonları tarafından yapılacağı ve mal veya yapılan iş yüklenici tarafından idareye teslim edilmedikçe muayene ve kabul işlemlerinin yapılamayacağı belirtilmiştir.

Mal Alımları Denetim Muayene ve Kabul İşlemlerine Dair Yönetmelik’in “Komisyonun görev ve sorumlulukları” başlıklı 7’nci maddesinde ise; yüklenici tarafından idareye teslim edilen malın veya yapılan işin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığını incelemek ve ihale dokümanında belirlenen şekilde kabul işlemlerinde esas alınacak işlemleri yürütmek, komisyonun görev ve sorumlulukları arasında sayılmıştır.

Tarımsal Hizmetler Dairesi Başkanlığı tarafından 2023 yılında yapılan mal alımlarına ilişkin yürütülen fiili ve fiziki denetimler neticesinde;

1. 8.794.000,00 TL sözleşme tutarlı, 2023/483011 ihale kayıt numaralı, “Daire Başkanlığımıza Bağlı Müdürlükler Tarafından Yapılacak Olan ve İşletilen Tesislerde Kullanılmak Üzere Malzeme, Makine ve Ekipman Mal Alımı İşi” kapsamında alınan, sözleşmeye göre toplam fiyatı KDV hariç 1.395.392,50 TL olan galvanizli tel örgülerin teknik şartnamesine göre tel kalınlıklarının minimum 3 mm ve göz aralıklarının 40x40 mm olması gerekirken; tel kalınlıklarının 2 mm-2,5 mm arasında değiştiği, göz aralıklarının ise 50x50 olduğu tespit edilmiştir.

2. 2.490.000,00 TL sözleşme tutarlı, 2023/488308 ihale kayıt numaralı “Covid-19 Tedbirleri Kapsamında Tarımsal Mevsimlik İşçilere Destek Projesi Kapsamında Konteyner Alım İşi” kapsamında alınan 20 adet konteynerin teknik şartnamesine göre; pencerelerinin 4+12+4 ısı camlı olması gerekirken tek camlı olduğu, mutfak dolaplarının alt modülünün 100 cm olması gerekirken 83 cm olduğu ve mutfak alanında 2 adet priz olması gerekirken 1 adet priz olduğu tespit edilmiştir.

3. Deprem bölgesinde kullanılmak üzere doğrudan teminle gerçekleştirilen, 1.876.200,00 TL tutarlı “Çadır-Dayanıklı Ağıl Çadırı Alımı” işi kapsamında 30 adet çadır alındığı; 18.04.2023 tarihinde düzenlenen tutanakta, deprem bölgesine gönderilen çadırlardan 15 adedinin kullanılamaz halde olduğu, geriye kalan 15 adedinin ise kullanılabilir durumda olduğunun belirtildiği ve bu çadırların 29.08.2023 tarihinde Belediyeye ait ambara tekrar girişinin yapıldığı; işin teknik şartnamesine göre, çadırların orta mahya yüksekliğinin 3 m olması gerekirken 2,55 m olduğu, çelik yapısındaki ara mesafelerin 2 metre olması gerekirken 2,41 m olduğu, çadır örtüsünün 3 katmandan oluşması gerekirken tek katmandan oluştuğu, iç astar ve izolasyon katmanının bulunmadığı (izolasyon katmanında her iki yüzü alüminyum folyo lamine balonlu naylon olması gerekirken bu katman bulunmamaktadır) ve ark

   profillerinin 40+40+2 mm olması gerekirken 30+30+2 mm olduğu tespit edilmiştir.

4. Deprem bölgesinde kullanılmak üzere doğrudan teminle gerçekleştirilen, 4.513.320,00 TL tutarlı “Afet Bölgesindeki Çiftçilere Destek Amacıyla Sulama Malzemeleri Alımı” işinde; 11.05.2023 tarihinde muayene ve kabulü yapılan ve sözleşme fiyatlarına göre KDV hariç toplam tutarı 1.888.000,00 TL olan malların teknik şartnameye aykırı olduğu saptanmıştır. 11.05.2023 tarihinde yapılan muayene ve kabul işleminin akabinde; 06.06.2023 tarihinde yine aynı komisyon tarafından 11.05.2023 tarihinde kabulü yapılan malların yeniden incelendiği, iş kapsamında alınan 320.000 metre Ø16 mm damla sulama borularının teknik şartnameye göre et kalınlığının 1 mm olması gerekirken 1 mm’den az olduğunu belirten bir tutanak düzenlendiği, yine 06.06.2023 tarihinde şartnameye uymayan malların yüklenici tutanakla iade edildiği, 13.09.2023 tarihinde ise teknik şartnameye uygun olmaması nedeniyle iade edilen malların yüklenici tarafından teknik şartnameye uygun mallarla değiştirildiği ve yaşanan gecikmeden dolayı işin teknik şartnamesinde belirtilen gecikme cezasının uygulanmadığı tespit edilmiştir.

Mal Alımları Denetim Muayene ve Kabul İşlemlerine Dair Yönetmelik’in 7’nci maddesinde belirtildiği üzere; yüklenici tarafından idareye teslim edilen malın veya yapılan işin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığını incelemek muayene ve kabul komisyonunun görevidir.

4735 sayılı Kanun’un “Görevlilerin ceza sorumluluğu” başlıklı 28’inci maddesinin birinci fıkrasında; muayene ve kabul komisyonlarının başkan ve üyeleri, görevlerini kanunî gereklere uygun veya tarafsızlıkla yapmadıklarının, taraflardan birinin zararına yol açacak ihmalde veya kusurlu hareketlerde bulunduklarının tespiti halinde, haklarında ilgili mevzuatları gereğince disiplin cezası uygulanacağı; ayrıca, fiil veya davranışlarının özelliğine göre haklarında ceza kovuşturulması da yapılacağı ve hükmolunacak ceza ile birlikte tarafların uğradıkları zarar ve ziyan genel hükümlere göre kendilerine tazmin ettireceği belirtilmiştir.

Belediye cevabında, yüklenici firmalarla irtibata geçilerek şartnameye uygun olmadığı belirtilen ürünlerin teknik şartnamelerde belirtilen özelliklerdeki ürünlerle birebir değişimi yapılmak suretiyle düzeltme işlemlerinin gerçekleştirildiğini belirtse de; 2023 yılı içersinde Antalya Büyükşehir Belediyesi Tarımsal Hizmetler Dairesi Başkanlığı tarafından yapılan mal alımlarda, sistematik şekilde şartnamelere uygun olmayan malların kabul işlemleri yapılmıştır.

Sonuç olarak, Belediye tarafından yapılacak alımlarda teknik şartnamelere aykırı mal ve işlerin kabulünün yapılmaması; böyle bir durumun gerçekleşmesi halindeyse 4735 sayılı Kanun’un 28’inci maddesinde belirtilen yaptırımların uygulanması gerekmektedir.